Từ bản hướng dẫn an toàn cho đến thiết kế máy bay, các chuyến bay đều có sự chuẩn bị nếu rơi vào tình huống khẩn cấp, dù còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Trong những tình huống thực sự khẩn cấp và không thể kiểm soát, phi công sẽ buộc phải để máy bay hạ cánh xuống mặt nước.
Việc hạ cánh có được an toàn hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó kỹ năng của phi công là một nhánh quan trọng. Ngoài ra còn là tình trạng của máy bay, môi trường khi hạ cánh...
Nhưng tựu chung, các hãng hàng không sẽ có những sự chuẩn bị nhất định cho tình huống xấu nhất. Trong một bài phỏng vấn với Telegraph, John Turner - chuyên gia hàng không đến từ Hội hàng không Hoàng gia, và là giám đốc của một công ty về phi công đã có những chia sẻ về sự chuẩn bị của các hãng hàng không cho vấn đề này.
1. Máy bay có được thiết kế để hạ cánh xuống nước?
"Một số loại máy bay được thiết kế để đáp xuống nước. Đó là những loại dạng thủy phi cơ, khi cần có thể đáp xuống nước và di chuyển được. Chúng có cánh khá cao, nhằm giữ cho động cơ không bị nước vào." - Turner chia sẻ.
Máy bay được thiết kế để tăng khả năng thành công khi hạ cánh khẩn cấp
Các loại máy bay dân dụng khác thì không có chức năng này. Tuy nhiên, Turner cho biết hầu hết các máy bay hiện đại ngày nay đều được thiết kể để tăng khả năng hạ cánh thành công trong trường hợp khẩn cấp. "Ống thông khí trên carbin có thể bị ngâm xuống nước khi rơi, khiến nước lọt vào khiến máy bay chìm. Nhưng các ống này đều có thể đóng lại qua bảng điều khiển ở buồng lái."
2. Máy bay có được thử nghiệm hạ cánh dưới nước trước khi xuất xưởng?
"Luật pháp không yêu cầu các công ty phải thực sự hạ cánh máy bay xuống nước thì mới được cấp chứng chỉ. Tuy nhiên, họ có làm điều đó thông qua mô phỏng giả lập và đánh giá lý thuyết." - trích lời Turner.
"Thông thường bản hướng dẫn an toàn bay có mục khẩn cấp, trong đó đưa ra những tình huống giả định và hành động nên làm dành cho phi công - từ lời khuyên về tốc độ, thiết lập hệ thống (vị trí cánh, bánh đáp...), kỹ thuật bay để đảm bảo thành công cao nhất."
3. Đâu là cách an toàn nhất để hạ cánh xuống nước?
"Các bản hướng dẫn an toàn bay đều hướng đến việc hạ cánh song song với mặt nước, thay vì cắt thẳng vào mặt sóng. Dĩ nhiên, việc hạ cánh sẽ dễ dàng hơn nếu thời tiết êm, mặt nước phẳng lặng, và vào ban ngày để phi công có thể đánh giá tình hình rõ ràng hơn."
Quy trình sơ tán khi hạ cánh dưới nước (theo văn bản của CAA - Cơ quan Hàng không Dân dụng)
1. Đảm bảo hướng dẫn cho hành khách về thủ tục, quy trình khi hạ cánh khẩn cấp, và các công cụ sinh tồn trước khi cất cánh.
2. Phát tín hiệu khẩn cấp
3. Hạ cánh sóng song với đỉnh sóng, trừ trường hợp gió quá mạnh.
3. Ditch along the crest of the swell unless there is a very strong wind
4. Hạ cánh với tốc độ càng chậm càng tốt, nhưng không được cố tình trì hoãn.
5. Bơm phồng áo phao sau khi đã ra khỏi cabin
6. Đưa mọi hành khách lên bè cứu hộ càng nhanh càng tốt, hoặc các
7. Bật các thiệt bị định vị cá nhân (có thể là radio hoặc điện thoại).
8. Nếu không có bè cứu hộ, hãy tiết kiệm năng lượng và duy trì thân nhiệt bằng cách ở sát cạnh n hau.
9. Để các thiết bị phát tín hiệu trong tình trạng sẵn sàng (pháo sáng).
10. Để đội cứu hộ kiểm soát tình hình, không can thiệp.
4. Hành khách nên làm gì?
"Máy bay được thiết kế để có thể nổi trong một khoảng thời gian, đủ để hành khách bước ra khỏi cabin. Áo phao - nếu được thổi phồng đúng cách có thể giúp bản thân hành khách nổi lên và an toàn hơn."
Tuy nhiên, Turner cũng lưu ý rằng khả năng sống sót của hành khách còn phụ thuộc vào tư thế khi hạ cánh, và việc thắt dây an toàn.
"Thắt dây an toàn đúng cách, tức là bạn có thể tháo dây ra một cách dễ dàng khi cần thoát thân; thắt sai tức là bạn không thể làm được điều đó."
Ngoài ra trước khi va chạm, hành khách cần chuyển về - một trong những tư thế sinh tồn đem lại tỷ lệ sống sót cao nhất trong các vụ tai nạn.