“Quan xã nào tham gia ăn chịu, hát nợ thì phải tự bỏ tiền túi ra để thanh toán số tiền trên, còn nếu Ủy ban đứng ra chi trả số nợ trên thì Chủ tịch xã và Kế toán ngân sách có thể bị khởi tố”, Luật sư Lê Văn Kiên nhận định.
Vừa qua, báo Nông nghiệp Việt Nam đưa thông tin về khoản nợ 3,5 tỷ đồng do quan xã rủ nhau “ăn nợ, hát chịu” và đi thực tế tại Sầm Sơn (Thanh Hóa), Cửa Lò (Nghệ An)… hiện đang bị “khoanh” lơ lửng trong sổ thu chi ngân sách của xã Đồng Thái (Ba Vì, Hà Nội) đã thu hút sự quan tâm của dư luận.
Được biết, khoản tiền 3,5 tỷ trên có từ thời ông chủ tịch tiền nhiệm Phùng Trần Anh. Ông Anh tại vị chưa trọn nhiệm kỳ thì bị kỷ luật cảnh cáo, giáng chức làm Trưởng Công an xã. Sau đó, khoản nợ do “ăn nợ, hát chịu” này được "bàn giao" cho người hậu nhiệm là Chủ tịch Phùng Trần Ngọ.
Những khoản nợ lên tới 3,5 tỷ trên không có trong dự toán ngân sách của xã nên vẫn cứ được khoanh lại. Xã không chi trả, chủ quán ăn, quán hát gọi điện đòi nợ liên tục, thậm chí kéo nhau lên tận trụ sở ủy ban làm ầm ĩ.
Trao đổi với phóng viên về vấn đề trên, Luật sư Lê Văn Kiên – Văn phòng Luật sư Ánh Sáng Công Lý (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) nhận định, đối với khoản “nợ đọng” trên, những quan xã nào trực tiếp tham gia “ăn nợ, hát chịu” phải tự bỏ tiền túi ra thanh toán cho các chủ quán. Trong trường hợp này, Ủy ban nhân dân xã không thể đứng ra thanh toán khoản nợ lên tới vài tỷ trên bởi việc chi tiêu của ủy ban nhất thiết phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật và Quy chế chi tiêu nội bộ.
Cũng theo Luật sư Lê Văn Kiên, nếu Ủy ban nhân dân xã Đồng Thái sử dụng tiền công quỹ để thanh toán các khoản hơn 3,5 được đề cập ở trên là hoàn toàn vi phạm luật. Cụ thể, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, kế toán trưởng có thể bị xem xét khởi tố về tội “Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 165 Bộ luật Hình sự nếu số tiền thanh toàn từ 100 triệu đồng trở lên.
Các khoản "quan" xã Đồng Thái "ăn nợ, hát chịu". Ảnh: báo Nông nghiệp VN |
Trước đó, trong lần bàn giao chức danh Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Đồng Thái diễn ra vào ngày 10/7/2015, tân chủ tịch Phùng Trần Ngọ đã nhận bàn giao số nợ hơn 38 tỷ (cụ thể: 38.024.904.610 đồng) từ người tiền nhiệm là nguyên Chủ tịch Phùng Trần Anh. Biên bản bàn giao có ghi rõ, đây là các khoản nợ từ 6 tháng đầu năm 2015 trở về trước.
Một cán bộ xã cho biết, hơn 38 tỷ nợ trên chủ yếu là nợ xây dựng cơ bản, xây dựng Nông thôn mới, ngoài ra còn 3,5 tỷ đồng là những khoản nợ mà hiện nay vẫn còn khoanh trong sổ kế toán. Cụ thể, đó là khoản chi không có trong kế hoạch, dự toán như chi ăn uống, lễ hội, du lịch, đình đám…
Cũng theo chia sẻ của vị cán bộ này, có 3 nhà hàng mà lãnh đạo xã hay tổ chức ăn uống gần khu vực trụ sở Ủy ban là Tư Lùn, Phượng Ớt và Nga Nguyên, còn điểm hát quen thuộc là quán hát TN. Xã đã khó khăn, không có dư dả gì kinh phí nhưng thường thì sau mỗi lần có sự kiện, quan xã lại tổ chức ăn uống, ăn xong lại đưa nhau đi hát. “Ăn chịu, hát nợ” nhiều tới mức các chủ quán còn tới tận trụ sở Ủy ban đòi nợ ầm ĩ. Thời gian trước, có đợt xã nợ lương cán bộ nhân viên đến 3 tháng liền, rồi nợ bảo hiểm. Mãi đến khi có đợt kiểm tra tài chính của huyện thì mới lộ ra chuyện xã còn “ém” cả bảo hiểm và tiền nâng lương của nhân viên.
Khi được hỏi về khoản nợ đọng bị khoanh lơ lửng sau các cuộc “ăn nợ, hát chịu”, Phó Chủ tịch xã Đồng Thái khẳng định, tất cả các khoản nợ như thế nào, chi tiêu ra sao thì chỉ có Chủ tịch và Kế toán biết. Tại các kỳ họp HĐND, các đại biểu chỉ được nghe Ủy ban nhân dân xã báo cáo một con số tổng thu và tổng chi ngân sách chứ không ai rõ thu gì, chi gì và các khoản nợ ra sao.
Đề cập tới vấn đề trên, Kế toán trưởng ngân sách xã Trương Văn Mạnh tỏ ra bức xúc vì mình là cán bộ chuyên môn, tham mưu giúp việc nhưng lãnh đạo làm gì, quyết gì không ít việc ông chẳng hay biết.
“Đến khi cá nhân, tổ chức phát công văn đến đòi nợ, gửi hợp đồng đề nghị thanh toán khoản này, khoản kia, tôi mới ngỡ người ra. Khó hiểu thế đấy!”, ông Mạnh nói.
Còn Chủ tịch xã Phùng Trần Ngọ cho biết, trước khi đảm nhận chức danh chủ tịch xã, ông là Phó Bí thư Đảng ủy. Thời điểm còn là Phó Bí thư thì đối với những khoản nợ của ủy ban, chính ông cũng không hay biết gì. Cho đến khi tiếp nhận “bàn giao” số nợ trên, ông luôn luôn lo lắng.
Ông Ngọ thừa nhận, trên cương vị chủ tịch xã, ông chỉ có thể đảm bảo được lương và Chính sách xã hội để anh em yên tâm công tác. Còn biện pháp trả nợ thì rất “bí” vì nhìn vào không biết bấu víu vào đâu để có nguồn thu.
Cũng theo chia sẻ của ông Ngọ, từ khi nhậm chức đến nay, 38 tỷ đồng nợ xây dựng cơ bản thì ngân sách nhà nước có rót cho được vài tỷ để trả, còn riêng 3,5 tỷ đồng nợ do người tiền nhiệm “trao lại” thì đến nay mới trả được khoảng… 100 triệu.
Trong số 3.126 hộ dân ở Đồng Thái thì có 411 hộ nghèo (13,1%) và 67 hộ cận nghèo (0,02%). Tính đến tháng 6/2016, dư nợ tín dụng ở hai ngân hàng trên địa bàn xã lên đến gần 34 tỷ đồng... Hết năm 2014, UBND xã còn nợ 3.587.766.300 đồng, chủ yếu là nợ chi thường xuyên và các khoản thủ tục giấy tờ không đầy đủ từ năm 2014 và 2013 trở về trước. |
Vũ Đậu