Tin mới

Từ vụ cháy chung cư Carina Plaza, nhìn lại thảm họa ICT 16 năm trước khiến 60 người thiệt mạng

Thứ bảy, 24/03/2018, 10:24 (GMT+7)

Thảm họa ITC 16 năm về trước đã nhẫn tâm cướp đi 60 sinh mạng. Nỗi đau ám ảnh người dân Sài Gòn dai dẳng. Vụ hỏa hoạn rạng sáng 23/3/2018 tại chung cư Carina Plaza một lần nữa khiến người dân thất kinh.

Thảm họa ITC 16 năm về trước đã nhẫn tâm cướp đi 60 sinh mạng. Nỗi đau ám ảnh người dân Sài Gòn dai dẳng. Vụ hỏa hoạn rạng sáng 23/3/2018 tại chung cư Carina Plaza một lần nữa khiến người dân thất kinh.

Buổi trưa ngày 29/10/2002, một cuộn khói ngùn ngụt bốc lên ngay giữa trung tâm TP.HCM, lửa bao trùm cả tòa nhà Trung tâm Thương mại quốc tế (ITC, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Quận 1).

Những gương mặt bàng hoàng ngập nước mắt ngước lên, những tiếng kêu cứu, những bàn tay vẫy và cả những thân người từ trên cao đổ xuống. 60 người chết, 70 người bị thương chỉ trong vòng vài chục phút.

Bốn bị cáo: Lâm Nghĩa Hòa - Nguyễn Phúc Tín - Phan Viết Thanh và Nguyễn Văn Phương

Những gương mặt bàng hoàng ngập nước mắt ngước lên, những tiếng kêu cứu, những bàn tay vẫy và cả những thân người từ trên cao đổ xuống. Chưa bao giờ thôi ám ảnh, thảm họa năm đó đơn giản xuất phát từ hàn xì nhưng không ai ngờ lại nặng nề đến thế. 

Theo đó, việc hàn giàn đèn trên trần vũ trường Blue ở tầng 3 tòa nhà đã làm vảy xỉ nhiệt độ cao bắn vào lớp xốp cách âm gây cháy. Đám cháy xuất phát từ tầng 3, sau đó cháy lan xuống tầng 2 và nhanh chóng bùng phát dữ dội lên các tầng phía trên.

Bên trong tòa nhà khi ấy đang có khoảng 1.000 người Việt Nam và nước ngoài làm việc, mua sắm. Trong đó lượng người tập trung đông nhất là ở nhà hàng dự đám cưới và lớp tập huấn nhân viên (khoảng 80 người của một công ty bảo hiểm).

Vào thời điểm này, các công nhân của một cơ sở đang thực hiện hàn giàn đèn trên trần vũ trường Blue ở tầng 3 và không may làm tia hàn có nhiệt độ cao bắn vào lớp xốp cách âm gây hỏa hoạn. Sự việc diễn ra quá nhanh và quá thảm khốc. Hậu quả làm 60 người chết, 70 người bị thương, thiệt hại hơn 32 tỉ đồng. Đây là vụ hoả hoạn được xem là gây thiệt hại về người và tài sản lớn nhất từ trước đến nay ở Việt Nam.

Lực lượng cảnh sát tiến hành chữa cháy tòa nhà ITC.

Hơn 200 người ở tầng 3 và các tầng dưới đã cố chạy ra ngoài và được các lực lượng phối hợp đưa ra khỏi đám cháy. Nhưng những người ở các tầng trên do cầu thang chật hẹp và lửa khói bốc lên mịt mù gây ngạt thở nên đã chạy ngược trở lên tầng 5, tầng 6, thoát ra hành lang.

Một số người đã liều mình nhảy sang các ban công nhà bên nhưng do không chịu nổi nóng và ngạt đã liều mình lao xuống đường. Dù lực lượng PCCC đã nỗ lực hết sức để dập lửa và cứu người nhưng đám cháy tại tòa nhà ITC vẫn là một tấn thảm kịch đầy bi thương. 

Sau nhiều năm, nhiều nhân chứng may mắn sống sót trong vụ hoản hoạn khi đó vẫn chưa nguôi ngoai sợ hãi, đau đớn và ám ảnh.

Lực lượng PCCC tích cực dập lửa. Ảnh: Thể thao và Văn hóa

Từng tham gia chữa cháy cứu người trong vụ ITC, thượng tá Nguyễn Danh Thành, Phó trưởng Phòng Cảnh sát PCCC quận 6 (TP.HCM) lúc đó là đội trưởng đội trung tâm, đơn vị nhận được tin và đến đầu tiên chữa cháy, còn nhớ như in về vụ cháy ITC.

“Tôi còn nhớ vụ cháy xảy ra vào ngày cuối của tháng phòng chống cháy nổ. Khi nghe tin, đơn vị nhanh chóng xuất xe. Khi đến gần chợ Cầu Muối thì thấy khói đen nghi ngút. Đến hiện trường, khung cảnh khủng khiếp hiện ra, chúng tôi nhanh chóng tác chiến và xin hỗ trợ từ các đơn vị khác”, thượng tá Thành kể lại.

Lúc đó, đội trung tâm tiến hành lập xe thang 52 m ở ngay đoạn tiếp giáp giữa ITC và tòa nhà liền kề bên cạnh là Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC). Đồng thời, lập một đường cầu thang bộ để người dân trên tòa nhà xuống.

“Mặc dù đã phun nhiều nước nhưng do diện tích quá lớn nên hầu như ban đầu việc chữa cháy không hiệu quả. Tòa nhà ITC làm theo dạng các u, giữa các tầng lầu của tòa nhà từ tầng 2 đến tầng 7 lại rỗng ở giữa, đây là điểm làm đám cháy lan nhanh. Do vậy, việc chữa cháy bằng việc phun nước gặp nhiều khó khăn”, thượng tá Thành chia sẻ.

Đông đảo người dân tham gia cứu hộ, cứu nạn. Ảnh: Thể thao và Văn hóa

Thượng tá Thành kể tiếp, do không chịu nổi sức nóng, một số người đã nhảy từ ban công xuống và tử vong. Lực lượng chữa cháy lên được hiện trường, khung cảnh hết sức hãi hùng hiện ra. Chỗ nào có ghế ngồi thì chỗ đó có người chết. Khi tiếp cận những người tử vong, hầu như họ đã cháy đen và rất khó nhận dạng. Chúng tôi cố quan sát gần chỗ những người tử vong xem có vật gì liên quan có ích trong việc nhận dạng nạn nhân thì mang theo cùng họ.

Những người còn sống bất lực nhìn đám cháy, những người thân khóc thương máu mủ trong gia đình mình chết oan ức,... Sau 16  năm trời nỗi đau chưa kịp nguôi ngoai thì người Sài Gòn lại gánh thêm tang thương nữa trong vụ cháy ngày rạng sáng 23/3/2018 tại chung cư Carina Plaza.

Ngày 20-5-2004, TAND TP.HCM đã xét xử sơ thẩm vụ án cháy tòa nhà ITC. 11 bị cáo phải ra trước tòa với sự ray rứt lương tâm và trách nhiệm. Qua phiên tòa, những nỗi đau từ thảm họa này lại tái diễn.

Vụ cháy kinh hoàng ở tòa nhà ITC đã để lại những hậu quả hết sức nặng nề. Ảnh: Thể thao và Văn hóa

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM công bố cáo trạng truy tố 11 bị cáo. Những thân nhân nạn nhân, người bị hại trong vụ án ngồi im lặng, nhiều người thẫn thờ, nguyên nhân và diễn biến của thảm họa được tái hiện qua từng trang cáo trạng được công bố.

Nguyên nhân phát cháy là do sự bất cẩn của các thợ hàn: Nguyễn Phú Tín, Phan Viết Thanh và Giang Quốc Trung (đã chết trong đám cháy).

Tại phiên tòa, Nguyễn Phú Tín và Phan Viết Thanh thừa nhận dù biết rõ việc thực hiện các thao tác kỹ thuật hàn trong vũ trường có gắn các miếng mút cách âm rất dễ bắt lửa nhưng họ vẫn vô tâm làm việc, không che chắn gì.

Thảm họa đã được lường định trước từ lời nhắc nhở của Huỳnh Quang, nhân viên điều chỉnh ánh sáng trong vũ trường, người được giao nhiệm vụ kiểm tra, giám sát các thợ hàn làm việc.

Quang khai sau khi nhắc nhở thợ, bị cáo đã đi lên phòng máy trên lầu 4, không quay lại. Cùng với việc thừa nhận hành vi thiếu kiểm tra, giám sát của mình, bị cáo Huỳnh Quang nói trong nỗi ân hận: “Từ lương tâm mình, bị cáo thấy nếu mình cương quyết hơn hậu quả đã không xảy ra...”.

Bị cáo Lâm Nghĩa Hòa đã khiến cho những người tham dự phiên tòa, những người bị mất mát, tổn thương do đám cháy cảm thấy an ủi phần nào khi bị cáo thành khẩn nhận lỗi về mình:

“VKS truy tố tôi là đúng tội, không có gì oan. Trước hậu quả đau thương này, tôi không biết nói làm sao bây giờ. Không ai nghĩ được là nó khủng khiếp đến thế”.

Trong khi trả lời câu hỏi của hội đồng xét xử (HĐXX) về quá trình nhận thi công công trình sửa chữa vũ trường Blue, bị cáo Hòa thừa nhận chỉ tới xem qua rồi điều thợ tới làm, không kiểm tra hay chuẩn bị các dụng cụ, phương tiện phòng cháy chữa cháy (PCCC) nào cho thợ của mình.

Cơ sở cửa sắt Thông Nam của bị cáo có khoảng 20 người thợ và họ chẳng qua lớp đào tạo nghề, không được trang bị chút kiến thức nào về nguyên tắc phòng chống cháy nổ.

Đứng trước vành móng ngựa, ông chủ tiệm sắt Thông Nam đã bật khóc: “Thấy Thanh đẩy xe về nói đã gây cháy, tôi vội xách xe chạy ngay ra xem sao, không ngờ lại nghiêm trọng quá.

Làm người, đã làm thì phải chịu, tôi ra tự thú và vận động những người thợ của mình ra để cơ quan luật pháp muốn xét xử sao cũng chịu. Với tôi, không chỉ chịu hình phạt của luật pháp mà còn là hình phạt của lương tâm!”.

Nguyễn Văn Phương (chủ vũ trường Blue) cũng thừa nhận đã trang bị các thiết bị cách âm vũ trường không đảm bảo nguyên tắc PCCC.

Bản thân Phương cũng ghé ngang nơi làm việc của các thợ hàn vào buổi sáng 29-10-2002 và đã nhắc nhở không để xảy ra cháy nổ. Nhưng đã làm động tác gì cụ thể để ngăn ngừa cháy nổ thì bị cáo Phương thừa nhận chưa làm.

Trước tòa, Phương cũng nói đã rất hối hận và thấy được trách nhiệm của mình ở một mức độ nhất định.

Mặc dù đã 16 năm trôi qua, thế nhưng cứ mỗi lần nhắc về vụ cháy kinh hoàng ngày ấy, ai đã từng chứng kiến và nghe chuyện đều cảm thấy đau lòng. Với nhiều nhân chứng may mắn sống sót, mỗi lần nhớ là mỗi lần cuốn phim hãi hùng quay ngược lại trong tâm trí. Họ - rất vui vì được tiếp tục sống, nhưng phải làm quen với một cuộc đời mới với nạng chống, xe dành cho người khuyết tật. 

Trang Vũ (Tổng hợp)

Theo dõi Tinmoi.vn trên Tinmoi.vn - Google news