Tin tức trên Gia đình Việt Nam và Tiền Phong đăng tải, Bộ GTVT vừa gửi lấy ý kiến 5 bộ ngành, và 17 địa phương Dự thảo Báo cáo Thủ tướng về sụt giảm Doanh thu so với phương án tài chính ban đầu tại các dự án BOT giao thông đường bộ.
Tính đến tháng 5-2019, Bộ GTVT đã quyết toán toàn bộ hoặc một phần 59 dự án BOT đã hoàn thành đưa vào vận hành khai thác, 2 dự án còn lại đang thi công. Điều đáng nói, hầu hết hợp đồng BOT được ký giữa Bộ GTVT và nhà đầu tư tư nhân đều có điều khoản cho điều chỉnh thời gian thu phí, hoàn vốn khi doanh thu thực tế tăng hoặc giảm hai năm liên tiếp từ 2-5% so với tính toán trong hợp đồng.
Theo số liệu báo cáo, năm 2018 có 31/52 dự án (chiếm khoảng 60%) có lưu lượng thực tế cao hơn dự báo trong hợp đồng BOT; 11/52 dự án (chiếm khoảng 20%) có lưu lượng thực tế đạt từ 80-100% so với dự báo trong hợp đồng; khoảng 10 dự án có lưu lượng thực tế thấp (dưới 80%) so với dự báo trong hợp đồng.
Bộ Giao thông đề xuất tăng phí 49 dự án BOT. Ảnh: Internet
Về lộ trình tăng phí, theo quy định trước ngày 1/1/2017, phí đường bộ chưa chuyển thành giá, nên lộ trình tăng theo quy định của Bộ Tài chính, và Bộ GTVT ký hợp đồng BOT là 3 năm tăng phí 1 lần. Mỗi lần tăng từ 12-18% tùy từng dự án.
Tuy nhiên, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Vương Đình Huệ tại các Thông báo 107/TB-VPCP ngày 27/5/2016 về việc "trước mắt chưa tăng phí BOT và giãn thời gian thu phí tối đa đối với các dự án BOT" và Thông báo số 321/TB-BCĐĐHG ngày 5/5/2017 về việc "giao Bộ Giao thông Vận tải sớm có phương án điều chỉnh giá dịch vụ BOT của các trạm đã quyết toán trong năm 2017 theo hướng ưu tiên giảm giá hơn giảm thời gian thu phí", nên Bộ Giao thông Vận tải chưa thực hiện việc tăng phí theo lộ trình như quy định trong hợp đồng BOT.
Theo bộ này, tính đến hết năm 2019 có khoảng 37 dự án phải tăng phí theo lộ trình (trong đó năm 2018 có 2 dự án, năm 2019 có 35 dự án), năm 2020 có 10 dự án, năm 2021 có 2 dự án, các dự án còn lại cơ bản tăng phí sau năm 2021. Và hiện nay, Bộ Giao thông Vận tải đã nhận được đề xuất của một số nhà đầu tư đề nghị tăng phí theo lộ trình trong Hợp đồng BOT.
Bộ GTVT đã nghiên cứu, rà soát, tính toán và đề xuất 2 phương án. Phương án 1, tăng phí trong giai đoạn từ năm 2019 - 2021. Theo hợp đồng đã ký, trong giai đoạn từ năm 2018 - 2021 có 49 dự án phải tăng phí theo lộ trình.
Phương án 2 là giữ nguyên mức phí như hiện tại, chỉ thực hiện việc tăng theo hợp đồng từ năm 2022. Theo phương án này, 49 dự án có lộ trình tăng phí trong giai đoạn từ 2018-2021 sẽ bắt đầu tăng phí từ năm 2022. Theo tính toán, sẽ có khoảng 9 dự án bị phá vỡ phương án tài chính và dự kiến nhà nước phải bố trí khoảng 3.000 tỷ đồng để hỗ trợ cho các dự án này đảm bảo tính khả thi của phương án tài chính dự án.
Bộ GTVT cũng cho biết đang nghiêng về phương án 1 vì có nhiều ưu điểm, không phải bố trí ngân sách nhà nước cứu các dự án BOT.
