Hầu hết chúng ta, đặc biệt là trẻ em đều thích những món ăn có vị ngọt ngào. Do đó, việc tiêu thụ quá nhiều đường không tránh khỏi. Tuy nhiên, thay vì tốt cho sức khỏe, đường lại là một trong những loại gia vị tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật.
Ngày nay, đường không chỉ tồn tại dưới dạng nguyên thủy mà nó xuất hiện trong hầu hết các loại thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn. Do đó, việc kiểm soát đường càng khó khăn hơn. Nếu bạn còn đang phân vân không biết loại gia vị này hại tới mức nào thì cùng điểm qua một vài tác hại mà các nhà khoa học đã đúc kết lại:
1. Gây tăng cân
Tỷ lệ béo phì đang gia tăng trên toàn thế giới và lượng đường bổ sung trong thực phẩm, đồ uống chính một trong những thủ phạm chính. Các loại đồ uống có đường chứa nhiều fructose, loại đường đơn làm tăng cảm giác đói, thèm ăn hơn so với đường glucose (đường thường tìm thấy trong các thực phẩm giàu tinh bột).
Ngoài ra, tiêu thụ quá nhiều đường fructose có thể gây kháng leptin, một loại hormone quan trọng điều chỉnh cảm giác đói và bảo cơ thể bạn ngừng ăn. Nói một cách dễ hiểu thì đồ uống có đường không làm bạn bớt đói khát mà khiến bạn tiêu thụ một lượng lớn calo lỏng. Chính điều này dẫn đến tăng cân.
Ngoài ra, nhiều loại đồ uống có đường còn làm tăng mỡ nội tạng. Đây là loại mỡ bụng sâu liên quan đến các bệnh tim mạch, tiểu đường.
2. Tăng nguy cơ mắc bệnh tim
Chế độ ăn nhiều đường làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh, đặc biệt là bệnh tim. Các bằng chứng khoa học cho thấy người ăn nhiều đường có thể bị béo phì, viêm nhiễm và có chất béo trung tính, lượng đường trong máu, huyết áp cao. Tất cả các yếu tố này đều làm tăng nguy cơ bị bệnh tim.
Ngoài ra, tiêu thụ nhiều đường còn liên quan đến xơ vữa động mạch. Một nghiên cứu trên 30.000 người từng chỉ ra những người tiêu thụ 17-21% calo từ đường bổ sung có nguy cơ tử vong vì bệnh tim cao hơn 38% so với những người chỉ tiêu thụ 8% calo từ đường bổ sung.
3. Bị mụn trứng cá
Những người tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa đường có nguy cơ bị mụn trứng cá. Các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết cao sẽ làm tăng lượng đường trong máu và mức insulin, gây tăng tiết androgen, sản xuất dầu và viêm. Tất cả những yếu tố này đều đóng vai trò gây nổi mụn.
4. Tăng nguy cơ mắc tiểu đường type 2
Tỷ lệ người mắc bệnh tiểu đường trên toàn thế giới đã tăng hơn gấp đôi trong 30 năm qua. Mặc dù có nhiều nguyên nhân nhưng một trong những lý do chính là tiêu thụ quá nhiều đường.
Béo phì, thường do ăn quá nhiều đường chính là yếu tố nguy cơ cao nhất của bệnh tiểu đường.
Hơn nữa, việc ăn nhiều đường trong thời gian dài sẽ dẫn đến kháng insulin, một loại hormone do tuyến tụy sản xuất để điều chỉnh lượng đường trong máu. Kháng insulin khiến lượng đường trong máu tăng lên, làm tăng mạnh nguy cơ mắc tiểu đường.
5. Tăng nguy cơ mắc ung thư
Ăn nhiều đường cũng làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư. Chế độ ăn như vậy sẽ dẫn đến béo phì và béo phì làm tăng nguy cơ ung thư đáng kể.
Hơn nữa, chế độ ăn nhiều đường làm tăng tình trạng viêm trong cơ thể, gây kháng insulin và cả 2 đều là những yếu tố tăng nguy cơ ung thư.
6. Làm tăng nguy cơ trầm cảm
Ăn uống lành mạnh giúp cải thiện tâm trạng nhưng ăn nhiều đường bổ sung và thực phẩm chế biến sẵn thì lại làm tăng khả năng mắc bệnh trầm cảm.
Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng nạp quá nhiều đường làm thay đổi lượng đường trong máu, rối loạn điều hòa dẫn truyền thần kinh và viêm nhiễm. Tất cả những điều này đều tác động bất lợi đến sức khỏe tâm thần.
7. Đẩy nhanh lão hóa da
Nếp nhăn là dấu hiệu tự nhiên của quá trình lão hóa và dù bạn có khỏe mạnh cỡ nào thì chúng cũng xuất hiện. Việc lựa chọn thực phẩm không tốt sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa da.
Tiêu thụ nhiều đường và tinh bột dẫn đến sản sinh AGEs, phá hỏng collagen và elastin, các loại protein giúp da căng mọng.
8. Làm tăng lão hóa tế bào
Telomere là cấu trúc được tìm thấy ở cuối nhiễm sắc thể, là các phân tử chứa một phần hoặc toàn bộ thông tin di truyền của bạn. Nó hoạt động như một chiếc mũ bảo vệ, ngăn các nhiễm sắc thể bị suy thoái. Khi bạn lớn lên, già đi thì các telomere tự nhiên sẽ ngắn lại, khiến các tế bào già đi và hoạt động sai chức năng.
Tiêu thụ nhiều đường được chứng minh là đẩy nhanh quá trình rút ngắn telomere, làm tăng quá trình lão hóa tế bào.
9. Tiêu hao năng lượng
Thực phẩm chứa nhiều đường bổ sung làm tăng lượng đường trong máu và mức insulin, dẫn đến tăng năng lượng một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, sự gia tăng này chỉ thoáng qua, sau đó nhanh chóng sụp đổ
Các sản phẩm chứa nhiều đường nhưng thiếu protein, chất xơ hoặc chất béo sẽ làm biến động năng lượng trong cơ thể liên tục, gây tiêu hao năng lượng.
10. Có thể gây gan nhiễm mỡ
Đường glucose được nhiều tế bào trong cơ thể hấp thụ nhưng đường fructose chỉ được gan phân hủy. Fructose sẽ được chuyển hóa thành năng lượng hoặc lưu trữ trong gan dưới dạng glycogen. Tuy nhiên, gan chỉ có thể lưu trữ nhiều glycogen trước khi lượng dư thừa được chuyển thành chất béo. Nếu bạn nạp quá nhiều đường bổ sung dạng fructose, gan sẽ bị quá tải, dẫn đến gan nhiễm mỡ.
11. Các nguy cơ sức khỏe khác
Ngoài những rủi ro được liệt kê ở trên, ăn nhiều đường còn gây hại cho cơ thể theo vô số cách khác:
Tăng nguy cơ mắc bệnh thận: Lượng đường trong máu cao liên tục có thể gây tổn thương các mạch máu mỏng manh của thận.
Ảnh hưởng sức khỏe răng miệng: Ăn quá nhiều đường có thể gây sâu răng.
Tăng nguy cơ bị gút: Đường bổ sung làm tăng nồng độ axit uric trong máu, làm tăng nguy cơ hoặc trầm trọng thêm bệnh gút.
Đẩy nhanh quá trình suy giảm nhận thức: Chế độ ăn nhiều đường còn làm suy giảm trí nhớ và tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.
Với vô vàn tác hại kể trên thì bạn đã thấy đường là loại gia vị nguy hại cỡ nào. Vì thế, hãy giảm lượng đường nạp vào cơ thể để phòng tránh những nguy cơ bệnh tật tiềm ẩn.
>> Xem thêm: Không phải mì chính, đây mới là thứ gia vị cực hại mà bếp nhà nào cũng có
(Theo healthline)