Ẩm thực Việt vô cùng đa dạng và phong phú, một phần là nhờ vào sự kết hợp giữa các loại gia vị để tạo nên độ ngon của món ăn. Thông thường trong bếp của các gia đình đều có các gia vị cơ bản như mắm, muối, bột canh, mì chính, đường. Nếu phức tạp hơn sẽ có dầu hào, nước tương, dấm, hạt nêm, tương ớt...
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng đường và muối là 2 loại gia vị phổ biến nhất được dùng nhưng cũng được cảnh báo có hại cho sức khỏe nếu lạm dụng nó quá nhiều. Bởi muối sẽ làm tăng nguy cơ suy tim, suy thận, tăng huyết áp, thậm chí là ung thư dạ dày. Trong khi đó, nếu dùng đường quá nhiều sẽ gia tăng khả năng béo phì, bệnh tim và tổn thương gan...
Tuy nhiên, vẫn có 2 gia vị cực kỳ phổ biến trong căn bếp mỗi gia đình song không phải ai cũng biết chúng tiềm ẩn mối nguy hại lớn đến thế. Đó chính là xì dầu và đường hóa học.
Được biết, xì dầu là một loại gia vị pha chế, nó có vị ngọt hơn mắm nhưng thực tế lượng muối trong đó lại rất nhiều. Trang Sohu cho biết khi một người tiêu thụ 6ml xì dầu sẽ tương đương 1g muối. Chính vì vậy xì dầu hóa ra lại là sát thủ giấu mặt đằng sau vẻ ngoài ngọt ngào, béo ngậy mọi người vẫn hay nghĩ.
Bên cạnh đó, thành phần làm nên xì dầu là đậu nành có chứa isoflavones. Chất này là chất tốt cho cơ thể nhưng chỉ lượng vừa đủ, nếu vượt quá lại thành có hại khi nó ngăn chặn quá trình sản xuất estrogen, làm thay đổi nội tiết tố trong cơ thể con người.
Tại Hong Kong, xì dầu rất nổi tiếng và được dùng như một gia vị không thể thiếu. Tuy nhiên, Hội đồng Người tiêu dùng tại đây đã từng phát hiện một loại xì dầu chứa chất gây ung thư là Methylimidazole (4-MEI).
Đường hóa học là gia vị tiếp theo được khuyến cáo phải đặc biệt chú ý khi sử dụng. Khác với đường tự nhiên, đường hóa học có độ ngọt rất cao vì chứa chất tạo ngọt nhân tạo. Do giá thành rẻ nên nhiều cơ sở kinh doanh đồ ăn vẫn nhập về sử dụng đường không rõ nguồn gốc, bất chấp việc gây hại cho sức khỏe người sử dụng.
Các chuyên gia khẳng định đường hóa học có nhiều loại nhưng không phải loại nào cũng tốt và được phép sử dụng trong thực phẩm. Vì vậy các gia đình cần đặc biệt lưu ý khi lựa chọn cũng như sử dụng liều lượng trong ngưỡng cho phép.
Một số loại đường hóa học được phép sử dụng hiện nay có thể tham khảo bao gồm: saccharin, acesulfame K, aspartame, isomalt, sorbitol, sucralose, maltitol, lactitol, xylitol.
Theo PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ thực phẩm Đại học Bách khoa cho biết các loại đường hóa học phần lớn sẽ gây hại cho sức khỏe người nếu như không dùng đúng hàm lượng cho phép. Các chất này không gây hại ngay lập tức mà sẽ tích tụ trong nội tạng, đến một thời điểm nhất định sẽ gây bệnh, thậm chí là cả ung thư.