Trong cuộc họp báo diễn ra vào nửa đêm qua 10/11, Canada đưa ra thông báo 11 nước thành viên TPP đã đạt được thỏa thuận về "những phần cốt lõi" cho hiệp định TPP-1. Điều bất ngờ là trước đó, Thủ tướng Canada không xuất hiện và cuộc đàm phán TPP bị hoãn.
Vietnamnet và Người lao động cho hay, 11 nước thành viên của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã đạt được một thỏa thuận về "những nội dung cốt lõi".
Lo ngại tương lai TPP sau khi Mỹ rút khỏi hiệp định này. Ảnh: Vietnamnet |
Cụ thể, đây là tuyên bố của Bộ trưởng Thương mại Canada Philippe-François Champagne đêm 10/11 khi ông triệu tập báo chí ngay nửa đêm để cho biết rằng các bộ trưởng thương mại TPP đã thống nhất một số thay đổi chủ chốt khiến cuộc đàm phán tiến gần hơn tới một thỏa thuận.
Ông cũng cho biết "những phần cốt lõi" cho thỏa thuận TPP-11 nói trên sẽ đảm bảo các nước tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về lao động và môi trường – một trong những điều Canada cho là đột phá sau khi nổi lên những nghi ngại về số phận của đàm phán TPP -11 khi Thủ tướng Canada Trudeau không tới dự cuộc họp của các nhà lãnh đạo TPP-11 hôm 10/11.
Bộ trưởng Thương mại Canada nói rằng các nước TPP đã nhất trí treo những điều khoản gây tranh cãi từ thỏa thuận TPP ban đầu liên quan tới sở hữu trí tuệ. Các lãnh đạo trong lĩnh vực công nghệ của Canada từ lâu đã gây áp lực với Ottawa nhằm loại vấn đề này khỏi thỏa thuận.
Cũng theo lời ông Champagne, các đối tác đã thiết lập một khung để giải quyết các vấn đề quy tắc xuất xứ liên quan tới ngành ô tô, cũng như trong vấn liên quan tới văn hóa trong hiệp định.
Các bên cũng nhất trí tăng cường các nội dung trong hiệp định liên quan tới môi trường và tiến gần hơn tới bảo vệ mạnh hơn đối với quyền lợi của người lao động.
Trước đó, chiều ngày 10/11 theo kế hoạch các nhà lãnh đạo 11 nước TPP sẽ có cuộc gặp lúc 13h45 theo giờ Đà Nẵng.
Tuy nhiên, đàm phán cấp lãnh đạo 11 nước TPP thêm một lần dang dở khi một trong các nước thành viên không đồng thuận với các điều khoản được bàn luận. Lần này Thủ tướng Canada đã không có mặt.
Động thái của Canada khiến không ít nhà lãnh đạo tỏ ra thất vong.Nữ Thủ tướng New Zealand cho biết: "Tôi không nói rằng họ đã lên tiếng chính thức về việc rút lui này. Những gì chúng tôi đang thấy là buổi thảo luận ngày hôm nay đã bị hoãn lại. Tôi không thể cung cấp vị trí, quan điểm cuối cùng của các ứng viên cho tới khi được truyền đạt thông tin chính thức".
Trong khi đó, Thủ tướng Shinzo Abe cho hay cuộc họp của lãnh đạo các thành viên TPP đã bị hoãn sau khi Canada không chấp nhận những điều khoản của thỏa thuận mà các nước khác đạt được.
Thủ tướng Abe sau đó trở lại phòng họp, nơi các thành viên còn lại đang ngồi chờ và thông báo rằng người đồng nhiệm Trudeau sẽ không tham gia cuộc họp cấp cao này.
TPP 11 là tên gọi của hiệp định giữa 11 thành viên còn lại của TPP sau khi Mỹ rút lui vào đầu năm nay khi Donald Trump lên nhậm chức. Rút khỏi TPP là một trong những cam kết tranh cử của Trump và là một trong những lời hứa hiếm hoi ông thực hiện được sau đắc cử.
Ông cho rằng, hiệp định đa phương này làm ảnh hưởng đến công ăn việc làm của người Mỹ và nhấn mạnh Mỹ sẽ tiến hành đàm phán hiệp các định thương mại song phương.
Từ cuối tháng 5, đại diện 11 nước còn lại đã bắt đầu tiến hành đàm phán để thúc đẩy thỏa thuận.
TPP được ký kết tháng 2/2016, với 12 nước tham gia gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam, chiếm khoảng 40% kinh tế toàn cầu.
Hồng Hạnh (tổng hợp)