Theo Cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản, một trong những nguyên nhân dẫn đến ngộ độc thực phẩm là tình trạng thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, bị nhiễm hóa chất... Dưới đây là những mẹo vàng giúp bạn lựa chọn thực phẩm sạch để ăn Tết.
Thịt lợn
Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến cáo, thịt lợn tươi, ngon có tiêu chuẩn thì cần đảm bảo màng ngoài của miếng thịt phải khô, không bị nhớt, mùi và màu sắc bình thường, khối thịt rắn chắc, có độ đàn hồi cao, ngón tay ấn vào thịt tạo thành vết lõm nhưng không để lại dấu vết khi nhấc ngón tay ra. Các thớ thịt đều. Nếu thịt sử dụng nhiều chất kích thích tăng trọng thường tích nhiều nước, thịt có độ săn chắc kém.
Không nên ham thịt quá nạc. Khi nhìn thấy miếng thịt có sắc đỏ khác thường, lớp nạc dính xuống da, bắp vai, bắp đùi có lượng thịt phát triển bất thường, có nhiều cục nạc u lên thì người tiêu dùng nên cẩn trọng.Không nên quá ham thịt siêu nạc mà mua lầm thịt nhiễm độc.
Ngoài ra, các bà nội trợ cũng cần lưu ý không nên mua thịt, mỡ có màu vàng (có thể lợn bị bệnh sắc tố; thịt lợn gạo (lợn bị nhiễm ký sinh trùng)... Những biểu hiện của lợn bị bơm nước là đường cắt bị rỉ nước nhiều, cơ dãn, thịt tái màu.
Sườn
- Sườn nạc dùng để làm món nướng, xào chua ngọt, kho. Nên chọn các dẻ có dính nhiều nạc và sụn.
- Sườn nấu canh: chọn miếng nhiều thịt, nạc lẫn mỡ. Dẻ sườn nhỏ là lợn nhỏ.
- Sườn cốt lết: dùng để quay, rán, nướng, cần chọn miếng có quả thăn dày, lẫn ít mỡ mới ngon và mềm.
Chân giò
Nên mua chân sau, nhỏ xương nhiều thịt, bì lại mỏng. Chọn những chân thịt chắc không bèo nhèo nặng khoảng 500-600 gr là chân giò lợn còn non. Khi cần làm chân giò nhồi lại phải chọn chân trước mới dễ rút xương. Chân giò to, lợn gầy nấu lâu chín, ăn kém ngon.
Thịt bò
Bên cạnh thịt lợn thì thịt bò cũng là một loại thịt rất phổ biến trong bữa ăn hàng ngày của người Việt. Không chỉ giàu sắt, magie, kẽm, B12…thịt bò còn có tác dụng hồi phục cơ thể rất tốt sau những hoạt động thể lực cường độ cao. Nắm được bí kíp chọn thịt bò ngon sẽ giúp chị em chế biến được nhiều món ăn vừa ngon vừa giàu dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày.
Về màu sắc, thịt bò tươi ngon sẽ có màu đỏ đặc trưng, thịt không tươi, ôi thiu sẽ có màu sậm.
Mỡ bò tươi sẽ có màu vàng nhạt, mỡ màu vàng đậm là mỡ ôi. Xương có màu vàng cũng là xương đã kém tươi hoặc ôi.
Thịt bò tươi có độ đàn hồi tốt, thịt bò ôi sẽ đàn hồi kém, miếng thịt nhão. Bề mặt miếng thịt bò tươi sẽ khô mịn, miếng thịt ôi sẽ có bề mặt nhớt kèm theo mùi hôi.
Thịt gà
- Gà ta làm sẵn thường có thân hình nhỏ gọn, săn chắc, ức hẹp.
- Con gà siêu trứng rất giống với gà ta nên cần phân biệt rõ. Da gà ta vàng nhạt và chỉ vàng đậm ở một số chỗ như ức, cánh, lưng trong khi gà siêu trứng lại trắng hoặc vàng toàn thân (có thể do nhuộm thuốc màu độc hại).
- Để nhận biết được gà có bị nhuộm màu hay không hãy quan sát, nếu da gà có màu vàng mà lớp mỡ bên trong trắng thì đó là gà được nhuộm hóa chất.
Da gà ta mỏng, mịn, độ đàn hồi cao. Chọn thịt gà trông phải tươi, thịt không có mùi hôi hoặc mùi kháng sinh, trên da không có vết bầm tím hoặc tụ máu.
- Muốn mua gà ngon thì không nên chọn những con gà đen sạm vì đó là gà đã chết trước khi làm.
- Ngoài ra, để tránh mua phải gà bơm nước, bạn hãy để ý, dùng tay ấn vào vị trí bị nghi là bơm nước (chủ yếu là đùi, lườn) để kiểm tra, nếu thấy nhão, trơn hoặc biến dạng thì nên tránh, không mua nữa. Vì nước bơm vào gà thường được pha lẫn hàn the (theo một số chủ cửa hàng cho biết).
Rau quả
- Nên chọn các loại bí, bầu, mướp khía, mướp hương, các loại rau củ.
- Chọn rau tươi, không bị trầy xước, không bị héo úa, giập nát và đặc biệt không có mùi vị lạ.
- Thận trọng với những loại rau: rau muống, xà lách sonn, xà lách, tần ô, cải bẹ xanh, cải ngọt, rau má, đậu đũa, khổ qua, táo Thái Lan...
Rửa rau với thật nhiều nước và ngâm kỹ trước khi rửa. Đối với xà lách soon, rau dền, bông cải thì nên pha vào nước rửa 1 – 2 muỗng cà phê muối.
- Đối với các loại rau củ, trái cây để nguyên củ, rửa sạch trước khi gọt vỏ.
- Rửa rau dưới vòi nước chảy.
Cách chọn cá tươi
Cá có màu trắng hoặc vàng thì thịt mới ngon. Cá có màu đen thường là cá ở ao rãnh, thịt ăn dở.
Mua cá thì bạn cũng đừng ngại ngần việc bẩn tay, vì ngại sẽ dễ mua phải cá không ngon. Hãy vạch mang cá ra xem, nếu mang còn đỏ là cá tươi nhưng nếu nó trắng bệch hoặc thâm là cá ươn.
Tốt nhất là bạn hãy mua những con cá đang bơi lội tung tăng, nếu mua cá chết thì phải hết sức cẩn thận. Bạn hãy nhìn bề ngoài cá, nếu còn nhớt bóng, mắt cá còn trong suốt, vảy cá không rời ra, mang cá còn hồng, bỏ con cá vào nước thì cá chìm xuống, đó là con cá tươi. Còn nếu bề ngoài cá có dịch dính, mắt lõm xuống, vảy cá dễ rơi ra, có màu nhợt nhạt, thịt cá không còn đàn hồi, bụng cá và hậu môn cá trương ra, bỏ vào nước cá nổi, thì con cá đó đã bị ươn.
Còn một cách phân biệt cá tươi và ươn nữa là: hậu môn cá trắng bệch và co vào trong bụng là cá tươi còn nếu lồi ra và bầm tím là cá ươn.
Với hải sản
Hải sản thường được các bà nội trợ lựa chọn làm thực phẩm chính trong các món ăn gia đình, bữa tiệc tân niên, gặp gỡ đầu năm mới… Tuy nhiên, việc chọn đồ biển ngon vốn không phải là điều dễ dàng.
Mực tươi có rất nhiều loại như mực nang, mực ống, mực sim… Nếu bạn muốn chọn mực tươi thì nên chọn con to, dày mình, trắng đục như cùi dừa, thịt chắc không bị nát, lớp màng màu nâu bao quanh đều bên ngoài đối với mực nang còn mực ống thì chọn con có lớp thịt màu sáng hơi hồng, dầu vẫn dính chặt vào thân, túi mực chưa bị vỡ.
Mực kém tươi là mực đã chuyển sang màu hơi xanh ngà, thịt nhão, đầu không dính chặt với thân, mùi rất tanh.
Sò huyết ngon là khi bạn chọn con phải lớn vừa ăn vì nếu nhỏ lúc luộc sò sẽ bị teo lại, còn to quá thì dễ bị dai. Sò còn tươi khi nhìn trên rổ thấy nhiều con đang thò lưỡi ra ngoài. Nếu sò ngậm miệng, bạn lên ngửi sò vì sẽ có mùi hôi không nên mua.
Có rất nhiều loại sò cho bạn lựa chọn như sò huyết, sò lông, sò nhưng cách lựa chọn không khác nhau là mấy.
Cua có nhiều loại để bạn lựa chọn theo sở thích như cua gạch, cua thịt, cua nước. Cua gạch và cua thịt đều rất ngon và bổ dưỡng. Bạn muốn chọn cua ngon bằng cách lấy tay ấn vào yếm cua, nếu cứng là cua có nhiều thịt. Ngoài ra nếu mua quen rồi bạn chỉ cần nhìn que càng của nó, nếu thấy mọng nước là cua xốp, không ngon. Cua ngon nhìn bên ngoài thấy lớp vỏ màu xám đục, yếm to.
Khác với cua, ghẹ có gạch có màu hơi ngả vàng, các chân của ghẹ khi bóp rất chắc chứ không mềm. Còn ghẹ thịt thì khi bạn bấm tay vào sát phần yếm phía dưới ức, gần chân mái chèo nếu lõm là ghẹ óp. Nếu bạn ngại sờ vào ghẹ mà chỉ cần nhìn thì nên chọn ghẹ có yếm màu đỏ, chân ghẹ tươi sẽ co chứ không duỗi.
Tôm ngon thân phải săn chắc, vỏ còn cứng, màu trắng trong chứ không đục hay ngả sang đỏ, vàng. Phần đầu dính chặt vào thân, các càng vẫn còn nguyên, không có mùi tanh, ươn.