Tổng cục Thuế đã có dự kiến một số biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp bị thiệt hại do "sự kiện ngày 13/5/2014" gửi Bộ Tài Chính, trong đó đáng chú ý, Công ty Formosa Hà Tĩnh dù gây ra nhiều sự cố môi trường cũng dự kiến được miễn thuế và không truy thu thuế hơn 10.450 tỷ đồng.
 |
Một góc dự án nhà máy luyện thép của Formosa. Ảnh minh họa |
Sau việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 tại vùng biển và thềm lục địa của Việt Nam vào tháng 5/2014. Ngày 13/5/2014, công nhân các khu công nghiệp và người dân trên địa bàn các tỉnh như TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Hà Tĩnh đã xảy ra những vụ biểu tình, xô xát, đập phá tài sản nhiều công ty của doanh nghiệp Trung Quốc.
Sau sự cố nói trên, cả nước ghi nhận có 778 doanh nghiệp (DN) được đánh giá bị ảnh hưởng, trong đó Bình Dương thiệt hại nặng nhất với 537 DN, Đồng Nai có 171 DN, TP HCM có 33 DN và Hà Tĩnh có 1 DN.
Về tổng thiệt hại theo như khai báo của các DN báo về là 9.900 tỷ đồng và 4,23 triệu USD, trong đó Formosa khai báo bị chịu thiệt hại cao nhất với số tiền lên đến 5.533 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua rà soát của các cơ quan như bảo hiểm và cơ quan chức năng địa phương tổng số thiệt hại của các DN trên cả nước là 4.523 tỷ đồng và 4,23 triệu USD, trong đó thiệt hại của Formosa là 4,77 tỷ đồng, các nhà thầu làm cho Formosa là 68,32 tỷ đồng).
Nên đọcTheo báo cáo của Tổng cục Thuế, trong số DN chịu ảnh hưởng, đáng chú ý có tên của Formosa – DN đã gây ra nhiều sự cố gây thảm họa môi trường nghiêm trọng tại nhiều tỉnh Bắc miền Trung, khiến dư luận hết sức bất bình.
Tổng cục Thuế cho biết: Đối với dự án Formosa, ngoài nhà máy của Formosa chịu ảnh hưởng trực tiếp trong và 16 nhà thầu chính đang thi công các hạng mục cho dự án Formosa cũng bị ảnh hưởng, trong số các nhà thầu này đều là DN đến từ Trung Quốc.
Theo Tổng cục Thuế, để hỗ trợ các DN bị ảnh hưởng nói trên, cơ quan thuế đã thực hiện gia hạn hồ sơ khai thuế và gia hạn nộp thuế cho nhiều DN. Ngoài ra, còn thực hiện cơ chế giải quyết hồ sơ hoàn thuế nhanh (hoàn trước kiểm sau cho 408 hồ sơ đề nghị, với tổng số tiền hơn 15.200 tỷ đồng).
Trong đó, riêng Hà Tĩnh đã hoàn cho Formosa kể từ kỳ hoàn thuế tháng 4/2014 cho đến nay số tiền 10.173 tỷ đồng, trong đó 1.185 tỷ đồng là thuế giá trị gia tăng đã nộp khâu nhập khẩu thực hiện cơ chế ghi thu ghi chi.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã không truy thu thuế nhà thầu đối với hàng hóa, thiết bị nhập khẩu kèm theo bảo hành số tiền 176,3 tỷ đồng, đồng thời không truy thu số tiền phạt vi phạm hành chính về thuế 32,88 tỷ đồng, cùng miễn phạt vi phạm chính về thuế số tiền 1,26 tỷ đồng.
Đặc biệt, ngoài các đề xuất miễn thuế, hoàn thuế và không truy thu thuế đối với Formosa, qua quá trình kiểm tra, cơ quan thuế, hải quan đã phát hiện nhiều sai phạm của Formosa và đề nghị Bộ Tài chính truy thu và thu nhiều số tiền vi phạm.
"Qua rà soát, kiểm tra, cơ quan thuế và hải quan đã phát hiện nhiều sai phạm của Công ty Formosa như: Cơ quan Hải quan đã truy thu 5,5 tỷ đồng của Formosa vì Công ty này đã kê khai, áp mã HS chưa đúng với quy định hiện hành, dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp đối với mặt hàng kết cấu thép tiền chế dạng tháp và các bộ phận rời kèm theo dùng để lắp ghép nhà xưởng”, Tờ trình của Tổng cục Thuế nêu rõ.
Ngoài vi phạm trong lĩnh vực hải quan, Formosa còn bị cơ quan thuế phạt vi phạm hành chính 225 tỷ đồng do kê khai, hồ sơ hoàn thuế sai quy định. Từ năm 2013 đến nay hầu như đợt kiểm tra hoàn thuế GTGT nào tại Formosa cũng phát hiện sai phạm.
Chỉ trong 8 năm có mặt ở Việt Nam, Formosa thay đổi giấy chứng nhận đầu tư đến 14 lần với số vốn liên tục tăng. Từ con số 2,7 tỉ USD khi đặt chân vào Việt Nam, năm 2008, 2 năm sau số vốn đã tăng lên hơn 7,8 tỉ USD và đến giữa năm 2015, con số này được điều chỉnh tăng lên trên 10,5 tỉ USD.
Trước đó, Formosa đã gửi hồ sơ yêu cầu Chi cục thuế tỉnh Hà Tĩnh hoàn cho họ 1.554 tỉ đồng từ gần 20.000 bộ hồ sơ hoàn thuế do thuộc diện ưu đãi đầu tư cho quá trình nhập khẩu thiết bị tạo tài sản cố định và các hồ sơ nhập khẩu thuộc diện ưu đãi có liên quan khác. Theo quy định của ngành thuế, doanh nghiệp này thuộc diện cứ phải nộp đủ thuế nhập khẩu trước rồi làm hồ sơ xin hoàn thuế sau.
Tuy nhiên, khi kiểm tra hồ sơ hoàn thuế của doanh nghiệp, Chi cục thuế địa phương, Hải quan địa phương đã phát hiện doanh nghiệp sử dụng hóa đơn hoàn thuế không đúng quy định, và do vậy không thể hoàn thuế cho doanh nghiệp.
Đức Hòa (tổng hợp)
