Soái ca không còn là nhân vật xa lạ với những người yêu thích tiểu thuyết đặc biệt là ngôn tình. Vậy soái ca là hình tượng nhân vật nào mà khiến các cô nàng mê mẩn, say đắm?
Theo giới trẻ nhận định, soái ca trước tiên phải là một anh chàng đẹp trai, lịch lãm, phong độ. Tiêu chí thứ hai là xuất thân trong một gia đình giàu có, quyền lực. Thứ ba, soái ca phải là người có vị thế trong xã hội. Về tính cách, các soái ca thường trầm tĩnh, lạnh lùng với mọi người nhưng lại dịu dàng, ân cần với người mình yêu. Trong tình yêu, soái ca luôn có những hành động và lời nói ngọt ngào khiến phái nữ tan chảy.
Khi nhắc đến soái ca trong ngôn tình sẽ không thể không nhắc đến An Dĩ Phong, Cảnh Mạc Vũ của Diệp Lạc Vô Tâm, Dĩ Thâm của Bên nhau trọn đời, Louis Thương Nghiêu của Dụ Tình, Bạc Cận Ngôn trong "Hãy nhắm mắt khi anh đến".... Những nhân vật soái ca trong truyện, tiểu thuyết cũng đã được chuyển hóa thành phim đốn tim bao cô gái.
Trên đây là hình ảnh và mẫu soái ca lý tưởng và giới trẻ hiện nay đang "điêu đứng" và thầm ao ước được gặp ngoài đời thực. Vậy trong văn học, phim ảnh những thế hệ trước có tồn tại hai từ soái ca?
 |
| Hình tượng soái ca đẹp trai, quyền lực, giàu có. Ảnh internet |
Văn học và phim ảnh bất kì giai đoạn nào cũng xây dựng những hình tượng lý tưởng nhất định. Sự thay đổi và phát triển của xã hội, bối cảnh lịch sử dẫn đến sự thay đổi những quy chuẩn chung về hình tượng trong văn học, điện ảnh và đời thực.
Những năm 1950 - 1960, các sáng tác phản ánh không khí hồ hởi mê say khi mới dành độc lập, ca ngợi "cuộc tái sinh màu nhiệm" của dân tộc. Tập trung phản ánh cuộc kháng chiến chống Pháp. Chính vì vậy, hình tượng nhân vật trong văn học, phim ảnh và đời thực là hình tượng anh bộ đội Cụ Hồ, hình ảnh người lính khỏe mạnh hào hoa có phần lãng mạn như làm thơ, đàn ca.
Hình tượng chung của những năm 50 - 60 là người lính can trường, khỏe mạnh với tinh thần:
Lột sắt đường tàu
Rèn thêm dao kiếm
Áo vải chân không
Đi lùng giặc đánh
(Nhớ - Hồng Nguyên)
Đến những năm 1970, 1980 văn học là tiếng nói của tâm trạng đại chúng, văn học thế sự. Bên cạnh các hình tượng anh hùng chiến trường, bộ đội Cụ Hồ, bắt đầu xuất hiện mẫu hình tượng là những chàng kỹ sư, đặc biệt là những chàng trai theo học các ngành y dược, bách khoa...
Ở họ có sự thông minh, không coi trọng yếu tố đẹp trai. Đặc điểm quan trọng nhất là thông minh, tốt bụng, đọc nhiều sách vở, trăn trở sự đời, có cá tính như yêu nước, yêu chế độ, biết đấu tranh với cái xấu đang tồn tại. Nhân vật trong truyện ngắn của Nguyễn Mạnh Tuấn phê phán cái sai trong cung cách làm ăn, lề lối quản lý. Của Nguyễn Huy Thiệp nói về sự phân rẽ trong quan niệm nhân sinh giữa các thế hệ và sự đốn mạt của con người...
Hình tượng về soái ca bắt đầu phức tạp hơn ở những năm 90. Văn học giai đoạn này, đi sâu đời sống, tâm tư tình cảm con người. Nó là sự hoài nghi cao độ về những lý giải tuyên bố là “chân lý”, đúng đắn cho tất cả các nhóm, các nền văn hóa, các truyền thống hay các chủng tộc, thay vì phải tập trung vào cái đúng cho từng cá nhân.
Chính vì vậy, con người trong văn học trăn trở với cuộc đời, hoài nghi về cuộc sống, ủy mị. Giai đoạn này, trong văn học gần như không tồn tại hình tượng soái ca và người ta tìm ra ngoài đời thực. Hình tượng các chàng trai được yêu mến khi đó là những người ăn mặc theo phong cách phong trần, bụi bậm, đặc biệt là những người biết chơi nhạc, đánh ghita. Hình ảnh chàng trai nghệ sĩ, phong trần được các cô gái thời ấy ngưỡng mộ và thần tượng. Đến giai đoạn này, yếu tố đẹp trai của soái ca bắt đầu xuất hiện.
Những năm 2000, hình ảnh về soái ca bắt đầu hình thành. Đây cũng là thời kì của tiếu thuyết lãng mạn, truyện ngôn tình phát triển. Soái ca giai đoạn này là những anh chàng điển trai, thư sinh và có phần yếu đuối, ủy mị.
Có thể thấy, soái ca thay đổi theo các giai đoạn, thời kỳ. Đến nay, các cô gái thường mơ mộng đến hình tượng soái ca đảm bảo các yếu tố đẹp trai, quyền lực, giàu có. Đẹp trai phải đi đôi với giàu có liệu có phải là đòi hỏi quá thực dụng không của giới trẻ hiện này khi kì vọng vào soái ca?
Theo tôi, là không. Bởi những hình tượng của thời kì trước ra ngõ là ai cũng có thể gặp, nó không hiếm trong đời sống thực. Còn hình tượng soái ca hiện nay thì không phải dễ dàng có được. Đó là một chàng trai hoàn hảo cả về tính cách, tâm hồn lẫn tài chính. Nó phản ánh sự khao khát của những cô gái về một chàng trai hoàn thiện cả về vật chất.
Tuy nhiên, giữa trong truyện, phim với đời thực vẫn có sự chênh lệch rõ ràng. Ngoài đời sẽ có rất ít những chàng trai phù hợp những tiêu chuẩn đó, khiến nhiều nếu người cứ mãi sống trong ngôn tình thì sẽ thấy thất vọng với cuộc sống ngoài đời thực.
Quốc Huy
