Trong phong tục tập quán của người Việt, lễ hoá vàng vào ngày Tết Nguyên đán chính là lễ cúng tổ tiên, ông bà hay còn được gọi là mâm cúng gia tiên.
Từ ngày 30 Tết đón các cụ về ăn Tết với gia đình thì đến ngày mùng 3 Tết Nguyên đán hàng năm, các gia chủ cũng thường làm mâm cơm cúng tiễn các cụ về cõi âm.
Ngoài ra, lễ hoá vàng tiễn ông bà tổ tiên cũng chính là tỏ lòng biết ơn đến chư vị thần linh, tổ tiên của ông bà trong nhà và là lễ đón thần tài, tài lộc về với gia đình, hy vọng một năm làm ăn thuận lợi và hanh thông.
Vào mùng 3 Tết Nguyên đán trở đi, các gia đình thường làm lễ hoá vàng. Tuy nhiên trong năm 2022 Tết Nhâm Dần, các gia đình tuyệt đối kiêng kỵ ngày mùng 4 âm lịch vì ngày này là ngày Lập Xuân.
Hoá vàng tiễn ông bà tổ tiên vào ngày Lập Xuân được xem là đại kỵ trong văn hoá tâm linh của người Việt vì thế chúng ta có thể làm lễ hoá vàng vào ngày mùng 3, mùng 5 và mùng 6 âm lịch.
Các khung giờ hoá vàng hợp với gia chủ như sau
Ngày 3/1 âm lịch, ngày Đinh Hợi hợp các gia chủ tuổi Thìn, Tuất, Sửu, Mùi, Tý, Ngọ, Mão, Dậu giờ từ 7h đến 9h hoặc từ 13h đến 15h.
Ngày 5/1 âm lịch, ngày Kỷ Sửu hợp các gia chủ tuổi Dần, Thân, Tị, Hợi, Tý, Ngọ, Mão, Dậu giờ từ 5h đến 7h; 9h đến 11h hoặc từ 15h đến 17h.
Ngày mùng 6/1 âm lịch, ngày Canh Dần hợp các gia chủ tuổi Tý, Ngọ, Mão, Dậu, Thìn, Tuất, Sửu, Mùi giờ từ 7h đến 9h; 9h đến 11h hoặc từ 13h đến 15h.
Lễ hoá vàng cần chuẩn bị những gì?
Tuỳ theo điều kiện của mỗi gia đình mà lễ vật trong lễ hoá vàng sẽ khác nhau. Tuy nhiên cần đảm bảo có những món dưới đây:
- 1 mâm cỗ mặn hoặc cỗ chay tùy từng gia đình
- 1 mâm ngũ quả
- 1 bình hoa tươi
- Tiền, vàng mã...
- Bánh kẹo
- Trầu cau, thuốc lá, chè...
- 2 cây mía
Văn khấn hoá vàng chuẩn văn khấn cổ truyền tiễn ông bà tổ tiên
Nam mô A di đà Phật (3 lần)
- Con xin kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con xin kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo quân, chư vị Tôn Thần.
- Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu thổ, chư vị Tôn Thần.
- Con kính lạy Ngài Đương Niên Hành Khiển, ngài Bản Cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ Địa, Táo Quân, Long Mạch Tôn Thần.
- Con xin kính lạy các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay nhằm ngày mùng 3 tháng giêng năm.................
Chúng con là: .............................................................tuổi.....................
Hiện đang cư ngụ tại.......................................................................................
Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án.
Kính cẩn thưa trình: Tiệc Xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay chúng con xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn Thần, rước đưa tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, tài lộc song toàn, vạn sự Bình An, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành xin kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin được chứng giám.
Nam mô A di đà Phật (3 lần)
Những lưu ý trong lễ hoá vàng Tết Nhâm Dần 2022
- Khi hóa vàng, các phần tiền, vàng mã của gia thần phải hóa trước. Sau đó mới hoá phần vàng mã của tổ tiên. Những phần vàng mã dành cho những người mới mất cũng được hoá riêng.
- Nhiều địa phương thực hiện lễ hoá vàng vào mùng 3 Tết còn đặt thêm 2 cây mía dài bởi họ cho rằng cây mía sẽ là đòn gánh cho linh hồn của tổ tiên làm gậy hoặc gánh hàng hoá mà con cháu dâng cúng.
** Thông tin trong bài mang tính chất tham khảo.
