Nghiên cứu gần đây của Đan Mạch đã nhấn mạnh, nấu ăn (đặc biệt là chiên rán) và đốt nến có thể phá hỏng DNA của bạn. Đây là một nghiên cứu bổ sung thêm cho cơ sở khoa học rộng lớn về việc kiểm tra tác động của ô nhiễm không khí trong nhà từ một số lượng lớn các nguồn. Vậy nguyên nhân chính dẫn đến chất lượng không khí kém trong nhà là gì? Và chúng ta có thể làm gì để cải thiện?
Thủ phạm chính khi nhắc đến ô nhiễm không khí trong nhà
Theo Giáo sư Nicola Carslaw từ Đại học York - chuyên gia về ô nhiễm không khí trong nhà, có rất nhiều hóa chất có thể là vấn đề – một dự án gần đây mà cô tham gia đã thống kê được hơn 900 chất khác nhau đáng lo ngại.
Cô nói: “Rõ ràng là bạn không thể nhớ được hết 900 loại hóa chất khác nhau trong một ngôi nhà của mình. “Vì vậy, có lẽ cách hợp lý nhất để làm điều đó là tìm hiểu về nguồn gốc.”
Có rất nhiều điều cần cân nhắc: mọi thứ từ các sản phẩm sơn và trang trí, chất tẩy rửa nhà bếp và phòng tắm cũng như các sản phẩm làm đẹp như sơn móng tay đều có thể chứa những hóa chất độc hại.
Đốt nhiên liệu trong lò sưởi hoặc trên bếp lò, cũng như nến thơm, tạo ra một trong những loại chất ô nhiễm chính, vật chất dạng hạt – hỗn hợp bụi bẩn, bồ hóng và các hóa chất khác nhau dính lại với nhau.
Bạn cũng cần để ý tới các hóa chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC). Đây là một nhóm lớn các hóa chất trong không khí có thể được thải ra từ vật liệu xây dựng và đồ nội thất mới, nhưng cũng có thể từ các sản phẩm nấu nướng và tiêu dùng. Và tất nhiên, ô nhiễm ngoài trời cũng có thể lan dần vào trong nhà.
Nấu ăn ảnh hưởng như nào tới chất lượng không khí?
Việc nấu nướng tạo ra rất nhiều khí thải dạng hạt, giống như trong động cơ ô tô, từ việc đốt nhiên liệu - như khi bạn sử dụng bếp gas - nhưng cũng từ việc chiên thịt trong dầu chẳng hạn. Ở các nước kém phát triển, việc sử dụng rộng rãi các loại nhiên liệu như dầu hỏa (paraffin) và than để nấu ăn gây tổn hại lớn cho sức khỏe con người.
Tổ chức Y tế Thế giới ước tính có ba triệu người chết sớm mỗi năm do khí thải nấu ăn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh bao gồm bệnh tim, đột quỵ và ung thư phổi.
Carslaw nói: “Đó là một vấn đề rất khác ở một số quốc gia. “Và có lẽ nguyên nhân là do nhiên liệu mà họ đang đốt hơn là việc nấu nướng.”
Để so sánh, những người sống ở các nước Châu Âu nấu ăn theo cách tương đối sạch sẽ nhưng vẫn tiếp xúc với khí thải từ việc đun nóng và nấu thức ăn. Tuy nhiên, do nghiên cứu còn hạn chế nên rất khó hiểu mức độ độc hại của lượng khí thải này so với lượng khí thải giao thông.
Chúng ta không nên lo lắng quá nhiều về việc tổ chức một bữa tiệc lớn hoặc thỉnh thoảng thắp một ngọn nến. Nhưng nghiên cứu gần đây, do Karin Rosenkilde Laursen tại Đại học Aarhus ở Đan Mạch dẫn đầu, đã đưa ra những hiểu biết mới về cách nấu nướng và nến nói riêng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta.
Cô và đồng nghiệp đã yêu cầu những người mắc bệnh hen suyễn nhẹ ngồi trong buồng kín trong 5 giờ, trong không khí sạch, được lọc hoặc trong khi khí thải được dẫn vào từ buồng nối nơi thịt lợn đang nướng trong lò hoặc vài ngọn nến đang cháy. đang cháy.
Kết quả của họ cho thấy việc nấu nướng và đốt nến tạo ra các kích thước hạt và loại hóa chất khác nhau, có thể ảnh hưởng đến tác dụng chính xác của chúng, nhưng cả hai nguồn đều làm tăng mức protein liên quan đến viêm đường hô hấp. Đặc biệt đối với việc nấu nướng, Laursen cũng lưu ý đến những tác động lên DNA.
Cô nói: “Chúng tôi thấy rằng khi tiếp xúc với khí thải nấu nướng, con người thực sự bị tổn thương DNA,” đồng thời giải thích rằng tổn thương DNA có thể liên quan đến quá trình sửa chữa tế bào gây ra đột biến gây ung thư.
“Vì vậy, không phải là chúng tôi quan sát thấy ung thư hay thậm chí là ung thư ở giai đoạn trước, mà chúng tôi quan sát thấy sự tổn thương DNA này, mà về lâu dài có thể dẫn đến đột biến dẫn đến ung thư.”
Khi những người tham gia ngồi trong không khí sạch sẽ, được lọc, một số dấu hiệu viêm của họ thực sự giảm xuống, cho thấy rằng nhiều người trong chúng ta đang phải đối mặt với sự tấn công liên tục của các chất hóa học.
Làm gì để giảm ô nhiễm không khí trong nhà và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe?
Cách tiếp cận của Carslaw là “thông thoáng, điều độ, giáo dục”. Bằng cách thông gió, hãy mở cửa sổ và sử dụng máy hút mùi để hút và thải khí thải độc hại.
Điều độ là xem xét tần suất chúng ta sử dụng, chẳng hạn như nến thơm hoặc các sản phẩm tẩy rửa mạnh như thuốc tẩy. Tuy nhiên, trước hết là giáo dục, vì mặc dù tác hại của ô nhiễm không khí đã được thừa nhận rõ ràng đối với môi trường ngoài trời, nhưng trường hợp trong nhà thì không.
Liên quan đến lượng khí thải khi nấu ăn, không ai đề xuất chuyển sang ăn đồ ăn mang đi, nhưng chúng ta có thể sửa đổi cách nấu ăn và xử lý lượng khí thải. Ví dụ, nấu thịt ở nhiệt độ cao với nhiều chất béo tạo ra nhiều khí thải độc hại hơn so với luộc mì ống.
Cho những ai thích đốt một ngọn nến mùa đông: ngọn lửa bập bùng cho thấy sản lượng hạt tăng lên, vì vậy hãy đặt nó ở nơi nó cháy ổn định và không dao động.