Theo tin tức từ Người Lao Động, PLO, trong hội nghị cung cấp thông tin về BHXH, do BHXH Việt Nam tổ chức mới đây, ông Trần Hải Nam, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết Bộ LĐ-TB&XH đang tập trung nghiên cứu sửa đổi Luật BHXH theo hướng giúp người lao động (NLĐ) về già đều có lương hưu, trợ cấp... sau sáu năm thi hành Luật BHXH.
Xây dựng hệ thống BHXH đa tầng
Ông Nam cho rằng Luật BHXH (sửa đổi) lần này tập trung vào việc điều chỉnh năm chính sách BHXH, nhằm cụ thể hóa Chính sách của Đảng, Nhà nước. Trong đó, việc thiết kế hệ thống BHXH đa tầng gồm: Tầng trợ cấp hưu trí xã hội (đang được quy định ở Luật Người cao tuổi với tên gọi là trợ cấp xã hội), BHXH cơ bản (bao gồm BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện), bảo hiểm hưu trí bổ sung.
Đối với tầng hưu trí xã hội, dự luật sẽ sửa theo hướng NLĐ đã tham gia BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng, không nhận BHXH một lần sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sớm hơn và mức trợ cấp hằng tháng cao hơn. Ở quy định hiện hành, đối tượng hưởng trợ cấp xã hội là 80 tuổi, với mức trợ cấp 360.000 đồng/tháng.
Ngoài ra, Luật BHXH (sửa đổi) cũng sẽ mở rộng diện bao phủ đối tượng tham gia BHXH như chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương. Mục đích nhằm tạo sự liên kết, hỗ trợ giữa các tầng, đặc biệt giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội với BHXH cơ bản. Do đó, người lao động có thể bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng lương hưu, hoặc hưởng ít nhất một trong các tầng của hệ thống BHXH.
Bên cạnh đó, Bộ LĐ-TB&XH cũng nghiên cứu tăng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện đồng thời bổ sung chế độ trợ cấp thai sản trong chính sách BHXH tự nguyện.
Điều chỉnh lại mức hưởng chế độ hưu trí
Một trong chính sách quan trọng ở lần sửa Luật BHXH này chính là điều chỉnh điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới còn 10 năm nhằm tạo điều kiện cho NLĐ tham gia BHXH muộn, có thời gian tham gia BHXH ngắn được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH.
Ông Nam cho biết, vừa qua có một bộ phận NLĐ nhận BHXH 1 lần vì cho rằng thời gian tham gia BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu khá dài nên không thể tham gia. Do đó, phía trong luật BHXH (sửa đổi) này sẽ giảm năm đóng tối thiểu hưởng lương hưu để giúp NLĐ ở lại với hệ thống BHXH.
Ngoài việc giảm mức đóng thì Bộ LĐ-TB-XH cũng sẽ sửa các quy định về cách tính lương hưu, thiết kế lại mức hưởng và tỉ lệ hưởng để bảo đảm quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm, giúp họ có được khoản tiền lúc về già. Đối với những NLĐ có thu nhập ổn định thì khuyến khích tham gia lâu để có mức lương đảm bảo cuộc sống tốt hơn.
Giải pháp nhằm hạn chế tình trạng rút BHXH 1 lần
Có ý kiến cho rằng để giảm tình trạng rút BHXH một lần là giảm tuổi nghỉ hưu xuống, ông Nam khẳng định tuổi nghỉ hưu được quy định trong Bộ luật Lao động và mới được Quốc hội (QH) thông qua. Theo đó, điều chỉnh tăng tuổi hưu có lộ trình đối với nam lên 62 tuổi, nữ 60 tuổi để phù hợp với tốc độ già hóa dân số và được QH bàn rất kỹ.
Đối với việc ghỉ hưu cũng đã có quy định đối với từng ngành nghề và khu vực như nghề nặng nhọc độc hại hoặc vùng kinh tế khó khăn sẽ được quyền tiếp cận tuổi nghỉ hưu sớm hơn quy định.
Đại diện Bộ LĐ-TB-XH cũng cho biết thêm cơ quan soạn thảo sẽ đưa vào Luật BHXH các chính sách để khuyến khích, tạo điều kiện cho NLĐ tham gia đóng góp BHXH để hưởng lương hưu thay vì nhận BHXH 1 lần, bên cạnh việc cho phép NLĐ được tiếp tục hưởng BHXH 1 lần nếu có nhu cầu.