Những đôi giày nằm cô quạnh bên bờ sông của hàng nghìn người Do Thái xấu sỗ đã bị bắn cách đây hơn 70 năm, và thì thể họ bị ném xuống dòng sông Danube trôi theo làn nước lạnh lẽo khiến nhiều người bật khóc.
Những đôi giày bằng sắt bên bờ sông Danube đó là một công trình tưởng niệm Holocaust nổi tiếng. Những đôi giày được làm bằng sắt, đã rỉ sét được gắn chặt xuống bờ sông.
 |
| Những đôi giày bên dòng sông Danube. Một công trình tưởng nhớ người Do Thái mà không ai có thể quên. |
Đằng sau những đôi giày là bằng chứng hùng hồn nhất về một quá khứ đau thương của thành phố Budapest trong Thế chiến thứ II.
Người ta tới đây mà vẫn cảm thấy chút buồn phảng phất gợi lên từ thảm kịch xảy đến với người Do Thái vào mùa đông nằm 1944-1945. Câu chuyện đau lòng đó vẫn còn khắc sâu trong lòng người dân thành phố Budapest: rất đông người Do Thái đã bị cột lại với nhau, bắn trên bờ sông trước khi thi thể trôi theo dòng nước lạnh lẽo.
 |
| Có 60 đôi giày được trưng bày tại đây. |
Nhưng đó không phải là một nhóm người duy nhất khi đã có hàng nghìn người thiệt mạng quanh dòng sông Danube. Những kẻ ra tay hạ sát cho rằng, ném thi thể xuống dòng sông là cách tiện lợi nhất khi dòng sông sẽ mang theo thi thể nạn nhân đi xa. Thông thường, những nạn nhân bị bắn sẽ được yêu cầu cởi giày ra.
Vào những năm tháng chiến tranh, giày là một mặt hàng quý hiếm. Những người Do Thái cũng hiểu được điều ấy nên họ sẽ bán giày của mình ở chợ đen hoặc luôn giữ bên mình.
 |
Bên dòng sông Danube, không phân biệt trẻ hay già, tất cả họ sẽ bị bắn trước khi đẩy xuống sông. Khi người bị bắn ngã xuống sông sẽ kéo theo người còn lại, thoi thóp trong dòng nước rồi cũng ra đi mãi mãi. Thời bấy giờ, người ta gọi sông Danube là "nghĩa địa Do Thái".
 |
| Đây chính là một chứng nhân lịch sử mà không ai có thể quên được. |
Khu tưởng niệm với những đôi giầy bên sông Danube được lên ý tưởng bởi đạo diễn Can Togay. Ông đã cùng nhà điêu khắc Gyula Pauer dựng lên chúng từ năm 2005. Cùng với những đôi giày là tấm biển thông tin ghi bằng 3 thứ tiếng: Anh, Hungary và tiếng Hebrew.
Có tổng cộng 60 đôi giày được dựng lên bên bờ sông Danube. Không chỉ có những khách du lịch và người dân địa phương, đây còn là nơi rất đông người thân của các nạn nhân từng thiệt mạng bên dòng Danube đến đặt vòng hoa và tưởng nhớ những người đã khuất.
Hoàng Nguyễn (tổng hợp)
