Theo phong tục của người Việt, mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm là ngày vía Thần Tài. Ngày này nhiều gia đình, công ty, cửa hàng… sắm lễ vật để cúng lấy vía Thần Tài, cầu xin một năm mới may mắn, làm ăn được thịnh vượng về tài lộc.
Việc nghênh đón Thần Tài đầu năm bằng những hành động như sắm sửa lễ vật, dọn dẹp nhà cửa đều có nhiều ý nghĩa trong đời sống tinh thần của người dân. Tuy nhiên, việc này gồm những gì, cúng vào giờ nào thì không phải ai cũng biết.
Cúng Thần tài thế nào cho đúng?
Theo chuyên gia nghiên cứu dân gian Nguyễn Vĩnh Kiên, cúng Thần tài rất phổ biến trong giới kinh doanh và họ cúng Thần tài quanh năm. Tuy nhiên, ngày mùng 10 Âm lịch hàng tháng được dân gian xem là ngày vía Thần tài, đặc biệt, ngày 10 tháng Giêng.
Quan niệm dân gian vào những ngày thường sẽ cúng hoa quả, đồ chay cho Thần tài còn ngày vía người ta cúng mặn với cỗ tam sên gồm 1 miếng thịt, 1 con tôm (cua), 1 quả trứng luộc.
Cũng theo truyền miệng Thần tài rất thích món cua biển, lợn quay và chuối chín vàng. Riêng hoa quả cúng Thần Tài, không nên dùng đồ giả, cần mua hoa tươi, có nụ, có hương thơm càng tốt. Quả cũng cũng cần tươi, ngon và thường dùng táo, lê, chuối, cam, quýt để cúng.
Khi cúng Thần tài, thường nên thắp hương mỗi sáng từ 6h – 7h và chiều tối từ 18h – 19h, mỗi lần thắp 5 que hương. Thay nước uống và thay nước trong lọ hoa khi thắp hương.
Ông Kiên cũng lưu ý, ngoài dịp trước ngày vía Thần tài đầu năm, hàng tháng các gia đình lau ban thờ Thần tài, Thổ địa, tuy nhiên, chỉ dọn vào ngày cuối tháng, không thực hiện giữa tháng.
Nước lau rửa bao sái ban thần tài là nước ngũ vị hương đun lên từ 5 loại lá hương liệu gồm hồi khô, quế khô, hương nhu, lá xả, lá mùi (hoặc lá bưởi tùy mùa).
Khăn lau bàn thờ riêng, khăn lau tượng Thần tài - Thổ địa riêng.
Ngoài ra, dân gian còn có tục sau khi mua vàng ngày 10 tháng Giêng sẽ đặt lên bàn thờ lúc cúng để xin lộc Thần Tài, cúng xong mang trên người sẽ được may mắn quanh năm.
Theo các chuyên gia Phong thủy, bàn thờ Thần Tài chỉ được lập ở những nơi góc nhà. Bàn thờ là một chiếc khảm nhỏ, bên trong khảm là bài vị Thần Tài. Trước bài vị là bát hương kê trên một khay vàng giấy, hai bên bát hương là hai cây đèn nhỏ, một khay nước gồm 3 cốc nước và 2 chén rượu.
Mọi người cần lưu ý khi thực hiện lễ cúng Thần Tài, dân kinh doanh cúng Thần Tài tại văn phòng giao dịch hoặc nơi họ buôn bán để lấy may đầu năm chứ không nên làm ở đình, chùa. Những người không kinh doanh có thể cúng tại nhà hoặc ở các đình, đền địa phương.
Lễ thần tài nên đặt trong nhà, tránh để lộ thiên ngoài ban công hay sân thượng. Bởi dân gian cho rằng lễ cúng để ngoài trời sẽ bị vong lang thang phá phách, gây tổn hại đến chính chủ nhà.
Chuyên gia phong thủy Nguyễn Vũ Tuấn Anh cho rằng nên thắp hương Thần Tài vào buổi sáng lúc 7 - 9h (giờ Thìn) là đẹp nhất.
Những lưu ý quan trọng khi cúng Thần Tài
- Không được ăn mặc luộm thuộm, không mặc đồ rách, không nói bậy, chửi tục trước, trong và sau khi cúng.
- Gạo muối cúng Thần tài thì cất lại dùng cho có lộc, không rải ra ngoài. Lộc cúng Thần tài như bánh trái chỉ cho người trong nhà mà không được mang cho người ngoài.
- Khi thờ cúng, nên dùng nến hoặc đèn dầu, không nên dùng đèn nhấp nháy và bóng điện vì dễ tạo ra trường khí xấu, ảnh hưởng không tốt đến thờ cúng.
- Vàng, bạc sau khi cúng xong cần đốt ở ngoài, không đốt trong nhà, cửa hàng.
- Rượu hay nước cúng thì đứng ngoài cửa tưới vào nhà, có ý nghĩa là đem lộc vào.
Những lưu ý quan trọng khi mua vàng để tài lộc cả năm
Theo nghệ nhân dân gian Hoàng Tiến Hưng, quan niệm dân gian tin rằng, vàng đủ tuổi thì cát khí mới mạnh, ngụ ý tiền tài viên mãn - phúc lộc dồi dào.
Với tính chất cầu may nên lượng vàng nên mua từ nửa chỉ cho tới 5 chỉ. Cụ thể, để cầu Tài nên mua 5 chỉ vàng, cầu Phát mua 2 chỉ và cầu Lộc mua 1 chỉ.
Ngoài mua vàng, theo ông Hưng, nhiều người còn có thể lấy ngày này để thỉnh vật phẩm về và điều đó cũng không ảnh hưởng.
Các vật phẩm phong thủy, có thể bài trí thêm vào ban thờ Thần tài của gia đình như những xâu tiền càn khôn, đĩnh vàng, đĩnh bạc hay các linh thú tỳ hưu và tam cước thiềm thừ.
Mọi người cần lưu ý mua linh thú bằng đồng hoặc bằng đá, tránh mua linh thú làm từ nhựa hay bột đá đổ nhân tạo có tác dụng thấp. Kích cỡ của linh thú chỉ được phép nhỏ hơn tượng thần mà không được to bằng hay to hơn tượng thần.
Đức Hoà (tổng hợp)