Tôi thường co rúm người mỗi khi nhìn thấy một sản phẩm hoặc tiêu đề đưa ra tuyên bố đốt cháy mỡ bụng một cách kỳ diệu. Bạn có thể không muốn nghe điều này nhưng dù sao tôi cũng sẽ nói thẳng rằng: Không có viên đạn ma thuật nào làm "tan chảy" mỡ bụng. Như một thực tế, tôi tin rằng việc nhấn mạnh vào mỡ bụng như vậy là lợi bất cập hại. Nó không chỉ tạo ra những tin đồn rằng một số loại thực phẩm, bài tập hoặc các loại thuốc nhất định biến bạn thành một người mẫu nhanh kỳ diệu mà còn khiến bạn cảm thấy có điều gì đó không ổn với cái bụng của mình nếu hiện tại nó không phẳng.
Tôi sẽ nói rằng chẳng có điều gì sai với bạn cả. Cái sai ở đây chính là văn hóa ám ảnh mỡ bụng.
Mỡ bụng chính xác là gì?
Chất béo tích tụ ở phần giữa cơ thể bạn gọi là chất béo nội tạng. Đây là chất béo nằm sâu trong bụng và bao quanh các cơ quan quan trọng như gan, dạ dày và ruột. Ngược lại, mỡ dưới da là chất béo pinchable, nằm ở ngay bên dưới da, điển hình là ở đùi, mông và cả vùng bụng.
Mặc dù không chắc chắn là tất cả mỡ quanh vùng bụng là loại mỡ nội tạng xấu, nhưng rất khó nhận biết chỉ thông qua việc nhìn. Sự khác biệt giữa mỡ dưới da và mỡ nội tạng chỉ có thể xác định được khi chụp MRT hoặc CT. Nhưng nói chung, những người béo bụng có xu hướng có nhiều mỡ nội tạng hơn, trong khi những người béo ở phần thân dưới có xu hướng nhiều mỡ dưới da hơn.
Nhìn bên ngoài gần như không thể biết được bạn có bao nhiêu loại mỡ. Hai phép đo được sử dụng trong kiểm tra lâm sàng để đánh giá chu vi vòng eo - mỡ bụng nội tạng và tỷ lệ vòng eo - hông. Theo WHO, tốt nhất phụ nữ nên có chu vi vòng eo dưới 89cm và tỷ lệ eo - hông dưới 0,8 (đo bằng cách chia chu vi vòng hông cho chu vi vòng eo). Những con số lớn hơn các tiêu chuẩn này có thể cho thấy tỷ lệ mỡ nội tạng cao hơn.
Mặc dù có vẻ hơi điên rồ khi một phép đo đơn giản như vậy lại là tiêu chuẩn vàng để đo lường béo phì, nhưng có nghiên cứu cho thấy đó là chỉ số tuổi thọ tốt hơn so với BMI. Tuy nhiên, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) thừa nhận BMI cũng không phải là công cụ hoàn hảo. Vì vậy, bạn hãy hiểu rằng không có một thước đo nào tốt nhất để đo lường sức khỏe. Do đó, các bác sĩ thường tìm kiếm những yếu tố nguy cơ các bệnh tim mạch chuyển hóa, chẳng hạn như mỡ triglycerides cao, tỷ lệ eo-hông tăng và huyết áp tăng để xác định tình trạng sức khỏe của bạn.
Những nguy hiểm của mỡ bụng
Lý do tôi ghét thuật ngữ "mỡ bụng" là bởi vì nó tập trung quá nhiều vào tính thẩm mỹ hơn là sức khỏe. Sự thật là có quá nhiều chất béo nội tạng có những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe. Thực tế, một nghiên cứu gần đây đăng trên Tạp chí Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ đã quan sát hơn 500.000 người trưởng thành và phát hiện ra những phụ nữ có nhiều mỡ vùng bụng có nguy cơ đau tim cao hơn từ 10-20% so với những phụ nữ có chất béo trải đều khắp cơ thể.
Mỡ nội tạng nằm gần tĩnh mạch cửa trong bụng và mang máu từ vùng ruột đến gan. Vị trí của tĩnh mạch này đã dẫn đến "lý thuyết cổng thông tin" (thuật ngữ của cộng đồng y tế). Điều đó cho thấy nhiều chất béo nội tạng làm cho gan bị nhiễm axit béo và các dấu hiệu gây viêm. Đổi lại, sự tiếp xúc này thúc đẩy tình trạng kháng insulin và mỡ máu, cả 2 đều liên quan tới cholesterol xấu cao hơn và tăng nguy cơ bị tiền tiểu đường, tiểu đường type 2. Nói một cách đơn giản, chất béo nội tạng nhiều hơn nghĩa là bạn có nguy mắc các bệnh tim mạch và chuyển hóa cao hơn.
Để ngăn ngừa những rủi ro sức khỏe này, hầu hết các chuyên gia chăm sóc sức khỏe đều khuyên bạn nên giảm cân, nhưng có một vấn đề lớn... Bạn có thể nhắm đến mỡ bung? Câu trả lời rất đơn giản là không. Bạn không thể giảm cân một cách chiến lược chỉ quanh vùng bụng (hoặc bất cứ vùng nào trên cơ thể có mỡ). Tại sao, phần lớn là do di truyền. Cơ thể mỗi người là khác nhau và cách bạn tăng hay Giảm cân sẽ khác nhau ở từng người.
Các nhà nghiên cứu đã thực hiện thử nghiệm cho những người tham gia tập luyện sau 6 tuần với cường độ cao, nhắm vào vùng bụng, nhưng họ không giảm được mỡ bụng. Tuy nhiên, phần cơ ở dưới lớp mỡ dưới da đã được tăng cường sau khi kết hợp ăn uống và tập luyện, vùng mỡ dưới da và mỡ nội tạng cũng giảm. Tất cả những điều này có nghĩa là giảm cân tổng thể chính là cách duy nhất để giảm được mỡ bụng. Sau đó, bạn sẽ giảm mỡ ở tất cả các phần cơ thể cùng lúc.
Có những thực phẩm đốt cháy mỡ bụng?
Sự thật thì không có bất cứ loại thực phẩm nào đốt cháy calo một cách kỳ diệu hay làm tan mỡ. Có một chuyện hoang đường từ lâu là ăn những thực phẩm như nước ép cần tây, gừng, trà xanh, ớt cayenne... sẽ khiến cơ thể bạn đốt cháy mỡ. Điều này không đúng sự thật.
Có nghiên cứu cho thấy một vài loại thực phẩm tương tác với quá trình trao đổi chất nhưng những thực phẩm đó không thể đốt cháy chất béo, cụ thể là mỡ bụng. Ví dụ, trà xanh chứa EGCG, một hợp chất được cho là thúc đẩy quá trình oxy hóa chất béo hoặc sử dụng chất béo làm nhiên liệu. Tuy nhiên, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống 3 tách trà xanh kết hợp với giảm lượng calo nạp vào có thể giúp giảm cân, nhưng nó lại không hề nói là giảm mỡ bụng.
Nghiên cứu về capsaicin, một hợp chất có trong ớt cay cho thấy nó tăng tốc độ trao đổi chất, nhưng hầu hết các nghiên cứu sử dụng lượng ớt cayenne khổng lồ, không thực tế cho một khẩu phần ăn. Một nghiên cứu khác sử dụng lượng ớt cayenne hợp lý (khoảng 1/2 muỗng cà phê) cho thấy nó chỉ làm thay đổi quá trình trao đổi chất một chút, đốt cháy khoảng 10 calo. Vì vậy, chắc chắn ớt không đủ để giảm cân một cách kỳ diệu quanh bụng của bạn.
Nên làm gì với mỡ bụng nếu có?
Bạn có thể không thích một chút mỡ quanh bụng và tất cả những gì bạn cần làm là thực hiện lối sống tích cực. Vì vậy, thay vì nhìn vào gương và đau khổ với những gì bạn thấy, tại sao không thử một số chiến thuật không liên quan gì đến thẩm mỹ.
- Tập trung ít hơn vào cách bạn nhìn và nhiều hơn vào cách bạn cảm nhận. Thay vì nghĩ đến việc làm sao để vừa chiếc quần skinny, hãy nghĩ đến cảm nhận về làn da của bạn. Nếu bạn có nhiều năng lượng và yêu cơ thể mình vì những gì nó có thể làm cho bạn thì sau đó, bạn sẽ làm điều đúng đắn.
- Hãy nghĩ về sức khỏe thay vì cân nặng. Mỡ bụng có thể nguy hiểm, vì vậy, đó không phải là thứ bạn nên loại bỏ hoàn toàn. Nếu những dấu hiệu máu như cholesterol hay triglycerides cao, hoặc bạn bị đau nhức do cân nặng của mình thì đã đến lúc bạn cần thay đổi lối sống. Trong khi cố gắng giảm cân, hãy tập trung vào sống lành mạnh hơn thay vì những chỉ số 3 vòng. Ăn uống đủ chất, tập thể dục đều đặn để bạn cảm thấy tốt hơn.
- Giảm những tin đồn về mỡ bụng. Nghĩ về những người mà bạn chọn theo dõi trên mạng xã hội hoặc những trang web, ấn phẩm mà bạn đọc. Nếu bạn đang theo dõi những người có ảnh hưởng hoặc đọc các bài báo liên tục nói về những chiếc bụng phẳng hoặc detox, đã đến lúc "bỏ theo dõi" họ.
