"Khi trôi về đến các bãi tắm, dù đã bị hòa loãng nhưng hàm lượng sắt trong nước biển vẫn vượt lên bất thường. Vậy thì tại điểm khởi phát, hàm lượng này chắc chắn cao hơn nhiều và nơi đó chính là tử huyệt của toàn bộ sinh vật thủy sinh" - PGS.TS Trần Hồng Côn nhận định.
Vừa qua, kết quả quan trắc vào buổi sáng ngày 08/5 cho thấy, hàm lượng sắt (Fe) trong nước biển tại hai bãi tắm Xuân Hải và Thạch Hải của tỉnh Hà Tĩnh đều vượt ngưỡng cho phép. Cụ thể, tại bãi tắm Xuân Hải, hàm lượng Fe là 0,7mg/l (vượt quy chuẩn Việt Nam 0,2mg/l); còn tại bãi tắm Thạch Hải, hàm lượng đo được vượt quy chuẩn 0,3mg/l.
Theo PGS.TS Trần Hồng Côn (Đại học khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội), ở các bãi tắm mà đã phân tích được hàm lượng vượt ngưỡng cho phép như vậy thì ở nơi khởi thải, hàm lượng sắt chắc chắn phải rất cao.
"Nếu chỉ nhìn vào chỉ số 0,7 mg/l hay 0,8mg/l thì có thể thấy, hàm lượng sắt trong nước dù vượt ngưỡng nhưng chưa ảnh hưởng quá lớn tới các các sinh vật thủy sinh. Do đó, cũng chưa tới mức làm chết các loài sinh vật biển. Tuy nhiên, vấn đề là ở chỗ, khi về tới các bãi tắm, nước biển đã bị hòa loãng rất nhiều. Vậy thì ở tại điểm khởi phát, hàm lượng sắt phải "cách xa" nhiều so với những con số trên" - PGS.TS Trần Hồng Côn nhận định.
 |
| "Sau khi trôi về đến các bãi tắm mà hàm lượng sắt vẫn vượt ngưỡng, vậy thì tại điểm khởi phát, nồng độ sắt phải cực cao, đủ biến nơi đó thành tử huyệt của sinh vật biển" - PGS.TS. Trần Hồng Côn nhận định |
PGS phân tích, về cơ bản, sắt không phải là chất độc nên việc trong nước chứa sắt không ảnh hưởng tới việc tắm hay bất kỳ hoạt động nào của con người trên biển. Tuy nhiên, vấn đề là ở chỗ, trước khi sắt bị hòa tan trong nước thì ở nơi khởi thải ra thứ kim loại này sẽ gây ra nhiều tác động đối với môi trường thủy sinh.
Cụ thể, sắt II được thải ra không bao giờ đi một mình mà phải tồn tại trong một môi trường axit rất cao. Bản thân môi trường axit này cũng gây hại nghiêm trọng đối với các sinh vật thủy sinh. Khi sắt II bị thải ra ngoài nước biển thì sẽ bị oxy hóa lên sắt III. Quá trình này lấy mất oxy hòa tan trong nước, độ pH cũng giảm xuống. Do đó, sinh vật biển không có oxy để thở thì sẽ bị chết ngạt. Quá trình thủy phân để tạo ra sắt III hydroxit để lắng xuống đã lấy mất (OH-) của nước khiến độ pH tiếp tục giảm xuống.
"Cả quá trình giảm pH trong nước do sắt thủy phân, lấy oxy để oxy hóa từ sắt II lên sắt III; cộng với nồng độ axit trong môi trường chứa sắt đã được thải ra đủ làm cho sinh vật biển tại đó kết thúc sự sống. Và nơi đó chính là "tử huyệt" của toàn bộ sinh vật thủy sinh" - PGS.TS Trần Hồng Côn dẫn giải.
Cũng theo PGS Trần Hồng Côn, đó mới chỉ là những phân tích ban đầu riêng về sắt, còn chưa kể tới các chất độc khác, các dioxit khác đi cùng cũng ảnh hưởng, tác động không hề nhỏ tới sự sống của các loài sinh vật biển.
Như vậy, có thể thấy, chỉ số vượt ngưỡng đo được từ việc quan trắc nước biển vừa qua không phải là con số "không đáng kể".
| Trước đó, nhằm đánh giá chất lượng nước biển ven bờ tại 4 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế (phục vụ tắm biển và các hoạt động thể thao dưới nước), từ ngày 28/4, Trung tâm Quan trắc và Kỹ thuật môi trường các tỉnh trên đã lấy mẫu nước ven bờ để xem xét các chỉ số như: pH, DO, N-NH4, CN, Cr, Cr tổng, TSS, Pb, Fe, Cu, Zn... Mỗi tỉnh lấy mẫu nước tại ít nhất 3 vị trí, nhiều nhất là 6, tập trung ở các bãi tắm, trong đó có Đá Nhảy, Nhật Lệ (Quảng Bình); Triệu Lăng, Cửa Việt (Quảng Trị); Lăng Cô, Cảnh Dương, Thuận An (Thừa Thiên - Huế). Kết quả, tại bãi tắm Xuân Hải, hàm lượng sắt (Fe) sáng 8/5 là 0,7 mg/l, vượt quy chuẩn Việt Nam 0,2 mg/l; còn bãi tắm Thạch Hải vượt 0,3 mg/l. Các chỉ số khác như pH, Mn, DO tại các bãi tắm được lấy mẫu nước đều nằm trong giới hạn cho phép. |
Vũ Đậu
