Rất khác với những vị tu hành hay thiền sư khác, thiền sư Minh Niệm đã bước vào hành trình tu thiền từ năm 21 tuổi sau nỗi mất mát lớn nhất là cả cha lẫn mẹ cùng mất trong một vụ tai nạn. “Đó là nỗi đau lớn nhất của một con người khi chưa tròn tuổi 20”.
Trong chuyến trở về Việt Nam thăm quê hương và gặp lại người thân, thiền sư Minh Niệm - tác giả của cuốn sách Hiểu về trái tim (First News và NXB Trẻ ấn hành) đã có dịp nói về hành trình tu luyện để có được bản chất giác ngộ như ngày hôm nay. Đặc biệt Thiền sư cũng rất cởi mở chia sẻ về một khái niệm khá mới "tu bụi" - tu luyện giữa cuộc sống đời thường, giữa dòng đời khắc nghiệt.
 |
| Thiền sư Minh Niệm trong buổi trò chuyện thân tình với bạn đọc ngày 10/4/2014 tại TP HCM |
Ngay từ khi ra mắt vào năm 2011, Hiểu về trái tim đã được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công nhận là Cuốn sách có số lượng in lần đầu lớn nhất với 100.000 bản. Đồng thời, tên cuốn sách sau này cũng được chọn làm tên cho quỹ Từ thiện Hiểu về trái tim. Thiền sư Minh Niệm cho biết, khi cuốn sách đầu tiên của mình được ra đời, thiền sư đã nhận được rất nhiều tình cảm của độc giả. “Một số độc giả dành cho tôi những tình cảm rất sâu sắc. Và đó chính là lý do để tôi thực hiện hành trình khám phá, trải nghiệm “tu bụi” chưa từng có của mình ở đất Mỹ. Tôi muốn có cơ hội để thực sự trải nghiệm vốn sống với những nghịch cảnh, thử thách khắc nghiệt vốn có của cuộc sống, với 6 lần bị chết hụt”.
Hành trình “tu bụi” của thiền sư Minh Niệm kéo dài 3 năm, qua 25 tiểu bang của nước Mỹ. Thiền sư nhớ lại: “Ban đầu tôi dự định chỉ đi một năm nhưng sau đó muốn có thêm những trải nghiệm mới nên chuyến đi của tôi đã kéo dài tới 3 năm.
Hành trình của tôi được chia làm hai giai đoạn: khoảng thời gian sống ở gầm cầu, lề đường… giống như những người đi bụi khác và khoảng thời gian làm việc tại các nông trại của người Mỹ. Tại đây, tôi làm việc giống như các tình nguyện viên khác, mỗi ngày làm việc từ 4-5 giờ để được chủ nông trại cho đồ ăn, chỗ ngủ. Đã có lúc tôi muốn bỏ cuộc ngay từ tháng đầu tiên vì quả tình tôi không lường trước được những khó khăn mà mình sẽ gặp phải. Nhiều lúc tôi phải đi nhờ xe, phải chờ xe hàng tiếng đồng hồ, thậm chí không ít lần tôi bị chà đạp, bị đối xử tệ bạc… Nhưng nhờ có ý chí, cuối cùng tôi đã vượt qua được tất cả.
Từ chuyến đi này, tôi thấy hiểu mình hơn cũng như thay đổi được những thói quen thâm căn cố đế mà mình đã tưởng không thay đổi được. Ngoài ra, cũng chính từ chuyến đi này giúp tôi yêu thiên nhiên nhiều hơn, cảm thấy có sự liên lạc chặt chẽ giữa mình và trời đất”.
Trả lời câu hỏi: "Thiền sư có kế hoạch viết lại hành trình “tu bụi” của mình thành một cuốn sách?", thiền sư Minh Niệm cho biết: “Tôi cũng muốn viết về hành trình 3 năm của mình nhưng hiện tại cuốn sách đó thực sự chưa quan trọng bằng những cuốn sách mà tôi sẽ thực hiện trong thời gian tới. Trước mắt, vào tháng 7 năm nay, tôi sẽ xuất bản cuốn sách thứ hai Nhìn vào bên trong - Bất động trước mọi biến động, được xem như một sự tiếp nối của Hiểu về trái tim; trong đó tôi sẽ trình bày 100 bước thiền để chuyển hóa, biến đổi những trạng thái, cảm xúc tiêu cực của con người”.
Ngoài cuốn sách kể trên, thiền sư Minh Niệm cũng quan tâm và mong muốn được viết các cuốn sách Dìu con vào đời (về mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái) và Sánh bước bên đời (về mối quan hệ vợ chồng).
Hiểu về trái tim (thuộc Tủ sách Hạt giống tâm hồn) gồm 50 bài viết tâm lý trị liệu, được trình bày chân phương, dễ hiểu, thực tế, nhưng cũng rất sâu sắc với 50 chủ đề tâm lý; đặc biệt, mỗi một chủ đề được thiền sư Minh Niệm gói gọn trong hai từ như: Khổ đau, Hạnh phúc, Tình yêu, Tức giận, Ghen tuông, Ích kỷ, Tham vọng, Thành thật, Nghi ngờ, Lo lắng…
Với ý nghĩa nhân văn đó nên cuốn sách Hiểu về trái tim đã nhận được giải thưởng là một trong 10 cuốn sách được bạn đọc yêu thích nhất trong năm 2013 bình chọn do Ban tổ chức giải thưởng FAHASA lần 2 công bố trong dịp Hội sách TP.Hồ Chí Minh lần 8 năm nay.
Ngay khi biết tin này, thiền sư Minh Niệm không giấu được bất ngờ: “Hôm nay về đây tôi mới biết tin này. Quả thực tôi rất lấy làm bất ngờ, không nghĩ là các bạn trẻ lại quan tâm tới cuốn sách này. Hàng ngày tôi vẫn thường xuyên theo dõi tình hình trong nước thông qua các trang báo điện tử, tôi cảm thấy buồn nhiều hơn vui. Chính vì vậy, khi thấy các bạn trẻ quan tâm tới dòng sách này, tôi thực lòng thấy vui và hạnh phúc”.
Tại buổi giao lưu với độc giả tại TP Hồ Chí Minh, thiền sư Minh Niệm đã chia sẻ rất nhiều xung quanh vấn đề hạnh phúc. Theo thiền sư, có hai loại hạnh phúc là hạnh phúc ngắn hạn và hạnh phúc lâu dài: “Hạnh phúc ngắn hạn là khoảnh khắc chúng ta sở hữu được thứ mình muốn như được ăn một món ăn ngon, mua được một món đồ mình thích… Còn hạnh phúc lâu dài là khi chúng ta đạt đến cảm giác không muốn, chúng ta bằng lòng với tất cả, không muốn gì thêm, mọi thứ với chúng ta như vậy là đã đủ”.
Cũng theo thiền sư, hạnh phúc tỉ lệ nghịch với kinh tế, còn khổ đau tỉ lệ thuận với sự giàu có. Sự giàu có có thể làm đủ đầy cho ta về nhiều thứ nhưng nó cũng lại lấy đi của ta thời gian, khả năng… Thiền sư chia sẻ: “Tâm của ta quyết định hạnh phúc, không phải những điều kiện xung quanh. Con người luôn có ham muốn, càng ham muốn thì càng lo lắng, lo lắng thì không hạnh phúc. Muốn hạnh phúc phải quản lý tham - sân - si của bản thân và phải bỏ bớt hưởng thụ. Hạnh phúc là ở tâm, tâm ta như thế nào thì sẽ cảm nhận hạnh phúc như thế ấy”.
