Theo Điều 5 Thông tư 60/2021/TT-BCA, khi đổi CCCD mới, CMND cũ sẽ bị thu lại (trừ trường hợp báo mất). Cụ thể, trình tự thu thập thông tin để cấp CCCD được quy định tại Điều luật này như sau:
- Tìm kiếm thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lập hồ sơ cấp, đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân.
- Lựa chọn loại cấp CCCD (cấp, đổi, cấp lại) và tiến hành mô tả đặc điểm nhân dạng của công dân.
- Thu nhận vân tay của công dân.
- Chụp ảnh chân dung của công dân.
- In Phiếu thu nhận thông tin CCCD cho công dân kiểm tra, ký, ghi rõ họ tên.
- In Phiếu thu thập thông tin dân cư hoặc Phiếu cập nhật, chỉnh sửa thông tin dân cư cho công dân kiểm tra, ký, ghi rõ họ tên.
- Thu lệ phí theo quy định.
- Thu hồi CMND cũ đối với trường hợp công dân làm thủ tục đổi từ CMND sang thẻ CCCD.
- Cấp giấy hẹn trả kết quả giải quyết cấp, đổi, cấp lại thẻ CCCD cho công dân.
Như vậy, việc dùng CMND cũ sau khi đổi CCCD là vi phạm quy định của pháp luật về cấp thẻ CCCD. Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định 144 năm 2021, mức phạt đối với vi phạm này là phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 - 500.000 đồng.
Sử dụng CMND hết hạn, người dân có thể đối mặt với rủi ro nào?
Khi công dân làm CCCD gắn chip mới, CMND/CCCD cũ sẽ hết giá trị sử dụng. Song trên thực tế hiện vẫn có không ít người dân vẫn còn giữ CMND, CCCD cũ do không giao nộp hoặc cán bộ làm thủ tục chưa thu lại… Điều này khiến một số người có cùng lúc hai loại giấy tờ chứng minh nhân thân là CCCD gắn chip mới làm và CMND/CCCD cũ.
Số CMND và CCCD là hai số hoàn toàn khác nhau, nếu sử dụng CMND cũ hết hiệu lực để tham gia các hợp đồng, giao dịch hoặc thực hiện thủ tục hành chính, người dùng rất có thể sẽ gặp phải rủi ro pháp lý về sau.
Ví dụ: Hợp đồng đã ký kết sẽ bị vô hiệu do sử dụng CMND hết hiệu lực hoặc không may xảy ra tranh chấp nhưng văn bản thỏa thuận lại không được công nhận do một bên sử dụng CMND hết hạn…
Khi đã làm CCCD mới, người dân chỉ nên dùng duy nhất thẻ CCCD này trong tất cả các giao dịch, thủ tục để đảm bảo thống nhất thông tin và tránh rủi ro, tranh chấp sau này.
Thẻ CCCD gắn chip mới đã tích hợp tất cả thông tin về nhân thân cũng như số CMND cũ nên người dân có thể hoàn toàn yên tâm khi sử dụng.
Lợi ích của việc sử dụng CCCD
CCCD gắn chip có nhiều ưu điểm so với các loại giấy tờ tùy thân hiện nay. Ngoài việc cho phép chính quyền quản lý, truy suất dữ liệu công dân nhanh, chính xác và dễ dàng, thẻ căn cước điện tử còn cho phép người dùng có thể truy cập và sử dụng hệ thống dịch vụ công.
CCCD gắn chip còn tích hợp được nhiều thông tin của công dân hơn, liên thông với các thông tin khác về bảo hiểm y tế, bằng lái xe, thuế… Do đó công dân chỉ cần mang theo CCCD gắn chip mà không cần phải mang theo nhiều loại giấy tờ khác khi làm các thủ tục hành chính như trước đây… Đồng thời, cũng không còn tốn kém thời gian, chi phí công chứng, chứng thực giấy tờ như trước đây.