Cụ Đinh Thị Thanh hiện đang trú tại phường Thanh Xuân Nam, quận Thanh Xuân, Hà Nội hàng ngày vẫn miệt mài với cái cân sức khỏe cũ kỹ để kiếm sống.
Đối với cụ, cuộc đời như một tấn bi kịch. Dù đã 84 tuổi nhưng cụ Thanh vẫn rất minh mẫn, chỉ đôi chân của cụ thường hay đau nhức vì bệnh khớp.
Người phụ nữ chịu nhiều mất mát
Bất cứ ai đi qua khu bách hóa Thanh Xuân sẽ nhìn thấy cụ bà, đầu tóc bạc phơ ngồi cạnh chiếc cân sức khỏe cũ kỹ, với một mẹt hàng nho nhỏ với những quyển lịch vạn niên, Tử vi... Hàng ngày, dù trời mưa, nắng, giá rét đến máy cụ vẫn ngồi thu mình trong vỉa hè của khu nhà bách hóa.
Gặp chúng tôi, cụ Thanh mừng rỡ vì có người để nói chuyện, trút bầu tâm sự. Khóe mắt cụ ngân ngấn nước, làn da nhăn nheo và đầy chấm đồi mồi. Cụ lấy từ trong chiếc túi cũ nát ra miếng bánh mì lúc trưa ăn còn để lại. Cụ bắt đầu câu chuyện, vừa nói cụ vừa móm mém nhai miếng bánh mì khô khốc. "Giờ già rồi, tôi không ăn cơm được vì ăn cơm nghẹn không nuốt nổi. Hôm nào cũng ăn gói mì, miếng bánh mì hay bát cháo, khi sang lắm tôi mới dám ăn bát phở", cụ nói. Chỉ tiêu trong chuyện ăn uống của cụ là dưới 10 nghìn đồng/ngày.
Nhớ lại cuộc đời bất hạnh của mình, cụ kể, cụ sinh ra ở TP Thái Bình. 14 tuổi, cụ đã phải chứng kiến cả gia đình bị chết đói trong nạn đói năm 1945. Khi mất, mẹ cụ vẫn đang cho đứa em nhỏ chưa đầy 1 tuổi bú nhưng mẹ đói, con đói rồi cả hai cùng về thế giới bên kia. Từ đó, cụ trở thành đứa trẻ mồ côi. Cụ lang thang kiếm sống khắp nơi trong TP. Khu chợ Bo cũ là nơi cụ nằm nghỉ lại mỗi ngày. Nạn đói lấy đi hết người thân của cụ. Năm 19 tuổi, cụ lấy một người đàn ông ở gần khu Phúc Khánh, TP Thái Bình. Chưa được hưởng hạnh phúc vợ chồng, người đàn ông đó cũng phụ bạc cụ theo người phụ nữ khác.
Số phận run rủi đưa cụ lên Hà Nội. Ngày đó, cụ xin vào làm công nhân nhà máy điện ở Mễ Trì. Cuộc sống tạm ổn định, cụ kết hôn với một người đồng nghiệp. Hai vợ chồng sinh được một bé trai. Cụ và chồng mua được căn nhà nhỏ ở làng Mễ Trì. Vài năm sau, chồng cụ bị bệnh qua đời. Khi chồng mất cụ mới ngoài 30 tuổi, con trai mới lên 8 tuổi. Một tay cụ ở vậy nuôi con. Nhà máy giải thể, cụ bị thất nghiệp. Cuộc sống ngày càng khốn khó với cảnh mẹ góa, con côi. Cụ đi làm thuê như đàn ông từ đào hầm cho đến làm đường, vác đá. Trời bất công với cụ về chuyện gia đình nhưng cho cụ sức khỏe để sống và kiếm tiền nuôi con.
Khi con trai cụ 18 tuổi, cậu ấy cũng đổ bệnh giống bố rồi ra đi, bỏ cụ lại một mình. Hơn 10 năm vất vả nuôi con, chỗ dựa duy nhất của cụ cũng không còn. Cụ chỉ muốn chết theo con. Nhưng cụ lo mình chết rồi sẽ không ai hương khói cho chồng, con nên cắn răng chịu đựng. Một mình cụ đi làm thuê kiếm sống. Sau này, khi sức khỏe kém rồi cụ sắm chiếc cân sức khỏe ngồi ở trước của hàng bách hóa cho đến hôm nay.
Những ngày đầu, cụ đi làm rồi lại về căn nhà của mình. Dù cô đơn, lủi thủi một mình nhưng cụ còn có chỗ chui ra chui vào. Sau đó, cụ bán nhà để mua căn nhà nhỏ hơn, gần chỗ làm đi lại đỡ vất vả. Sự đời trái ngang, người ta nhẫn tâm lừa mất nhà của người đàn bà cả đời khổ hạnh. Cụ kể: "Lúc đó, tôi đã ngoài 60 tuổi. Tôi cầm tiền đi mua nhà. Giấy giao kèo viết cẩn thận nhưng không có công chứng, không có giấy tờ sổ đỏ. Tôi ở được 1 tháng thì bị đuổi ra ngoài vì tội chiếm đoạt tài sản. Tôi mang giấy tờ giao cho CA nhưng rồi không có phản hồi gì. Từ đó, vỉ hè bách hóa thành nhà, tối xin vài tấm bìa cac-ton để làm giường.
Hàng năm đến ngày giỗ chồng, giỗ con trai, cụ Thanh chỉ mua chút tiền vàng về rồi thắp nén nhang. Cụ chỉ biết gọi tên chồng, tên con chứ cụ không có đủ điều kiện làm một mâm cơm mặn. Còn bố mẹ cụ họ mất ngày nào cụ cũng không nhớ nổi, không có mồ mả nên trong thâm tâm của cụ cứ lấy ngày nào đó của tháng 10 hàng năm làm ngày giỗ cho bố mẹ, anh, em trong nhà.
 | |
| Cụ Đinh Thị Thanh: “Khi nào mất, tôi sẽ hiến xác cho ĐH Y để các sinh viên có thể thực tập”. |
Xin hiến xác mong giúp ích cho đời
ừ vài năm nay, do tuổi cao sức yếu, cụ Thanh không thể sống ngoài vỉ hè mãi được nên đi tìm thuê nhà. Nhưng tuổi của cụ khi đi thuê nhà người ta cũng sợ cụ tuổi đã cao không dám cho thuê. Cực chẳng đã, cụ thuê xe ôm lên BV Việt Đức xin được hiến xác sống. Khi đó, GĐ của BV khuyên cụ cứ về nhà giữ gìn sức khỏe đến khi nào nhắm mắt xuôi tay thì y học sẽ chấp nhận tâm nguyện của cụ.
Cụ đi gõ cửa nhiều khu trọ để xin thuê, cuối cùng cũng thuê được căn nhà nhỏ ở phường Thanh Xuân Nam. Gia đình chủ nhà cũng tốt bụng.
Năm 2010, có một vài mạnh thường quân đã giúp cụ. Họ cho tiền để cụ vào trung tâm bảo trợ xã hội. Nhưng chỉ được vài tháng, không có tiền cụ lại phải ra ngoài. Quá mệt mỏi với cuộc sống, cụ lại đi bộ hơn chục cây số từ trung tâm bảo trợ để về bách hóa Thanh Xuân. Chiếc cân sức khỏe của cụ vẫn được những người ở đó giữ hộ. Cụ mua thêm cái mẹt nan bày vài quyển sách tử vi, vạn niên bán. Nhìn vào giỏ hàng của mình, cụ Thanh khoe: “Nếu bán được 100 nghìn đồng mình sẽ được 20 nghìn đồng tiền hoa hồng, có ngày bán được, có ngày không. Hàng hóa không thiu thối nên không lo ế ẩm”.
Mỗi ngày, cụ cố gắng phải kiếm đủ tiền nhà và tiền ăn. Nói đến tiền ăn, cụ Thanh nói: “Tôi chỉ mất 10 nghìn đồng/ngày. Còn lại lo nhất là tiền nhà hơn 30 nghìn đồng/ngày nên ngày nắng, ngày mưa, rét buốt vẫn cố ra bán hàng. Nhiều người biết cụ khổ nên khi cân sức khỏe họ trả cụ 10 - 20 nghìn đồng. Có quyển sách đáng giá 30 nghìn thì người ta cho cả 50 nghìn đồng”.
Cô đơn một thân một mình trên cõi đời, cụ Thanh chỉ lo khi không còn sức khỏe mà ông trời không cho chết. Cứ nghĩ đến chuyện đó cụ lại lo ngay ngáy. “Tôi bắt đầu nghĩ đến việc tiết kiệm phòng khi ốm đau còn vào viện. Mỗi ngày tôi cố bớt lấy vài nghìn đồng, một năm cũng được 1,2 triệu đồng”. Những người quanh bách hóa Thanh Xuân ai cũng thương bà cụ. Ngày mồng 1 Tết, cụ đã mang cân ra một mình trơ trọi ở đó. Người đời qua lại có một vài người nhớ ra cụ nên vào mùng tuổi cụ. Quản lý của khu bách hóa cũng ưu tiên, tạo điều kiện cho cụ.
Tuổi già như ngọn đèn trước gió, cụ Thanh chỉ muốn gửi lời tới BV khi nào cụ mất, xin được hiến xác của mình để giúp người khác có thể tìm lại sự sống.
