(Tinmoi.vn) Khi tẩy chay hàng hóa và người TQ, đập phá công ty TQ, nhiều người nghĩ mình thể hiện lòng yêu nước, nhưng thực ra chỉ đang giải tỏa cảm xúc của mình, và vô tình làm hại đại cục.
Một phong trào hô hào tẩy chay hàng hóa Trung Quốc, từ chối phục vụ khách hàng Trung Quốc, thậm chí ngừng tiếp nhận văn hóa Trung Quốc, ngừng học tiếng Trung… đang xuất hiện, lôi kéo nhiều người ủng hộ. Không chỉ cá nhân, ngay cả Hội Doanh nghiệp quận Hải Châu (Đà Nẵng) cũng ra thông báo kêu gọi các thành viên chấm dứt các hợp đồng, giao dịch với người Trung Quốc. Và vào ngày 13/5, ở Bình Dương còn có hiện tượng công nhân bị kích động đã đập phá, đốt nhà xưởng của doanh nghiệp Trung Quốc. Phản ứng với việc Trung Quốc đặt giàn khoan trái phép tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo cách đó, nhiều người nghĩ họ đang tham gia vào cuộc đấu tranh, là thể hiện lòng yêu nước. Quả thật, cơn giận dữ của người dân Việt Nam trước những hành động hung hăng, ngang ngược bất chấp luật pháp quốc tế của Trung Quốc là đương nhiên, bởi lòng yêu nước bị đánh động khi lợi ích đất nước bị xâm phạm. Tuy nhiên, một số người khi để cho sự phẫn nộ dẫn dắt mình đã quên đặt câu hỏi: việc mình làm có lợi cho đất nước hay không, có giúp cho Việt Nam chóng đạt được mục đích đòi Trung Quốc rút giàn khoan về hay không.
Lòng yêu nước thể hiện một cách văn minh thì mới có lợi cho đất nước.
“Từ hôm nay, khách Trung Quốc vào quán của tôi sẽ phải chịu trả mức giá gấp đôi, hoặc bị từ chối phục vụ, dù rằng một vài người trong số họ cũng dễ mến”, chủ một quán cà phê ở Hà Nội tuyên bố trên trang cá nhân. Khi có người comment bằng câu hỏi “làm vậy nhằm mục đích gì, có giải quyết được vấn đề gì không”, anh đáp: “Không giải quyết được vấn đề gì, nhưng mà cảm thấy dễ chịu”.
Có lẽ đó là tình trạng chung của nhiều người khi phát động hoặc hưởng ứng việc bài trừ Trung Quốc. Thực tế, phản ứng của họ chỉ là sự giải tỏa cảm xúc giận dữ, căm phẫn và chia sẻ nó với Cộng đồng mạng để tìm sự đồng cảm, hơn là vì hướng đến một lợi ích cụ thể. Và cái sự giận mất khôn khiến họ nhầm lẫn chuyện nọ xọ chuyện kia, đâm ra giận cá chém thớt. Thay vì đấu tranh với những kẻ ra lệnh đặt giàn khoan trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam, họ lại trút giận lên người dân hoặc doanh nghiệp Trung Quốc, những người không có trách nhiệm trong vụ giàn khoan, thậm chí có thể không thực sự hiểu điều gì đang diễn ra ở Biển Đông, và sự có mặt của họ ở Việt Nam là nhằm mục đích làm ăn hay du lịch.
“Là người Việt Nam, ai cũng yêu nước, nhưng yêu nước thì phải tỉnh táo, để biết mình có thể làm gì cho đất nước lúc này, đất nước cần gì ở mình lúc này, chứ không nên mù quáng, quá khích, cực đoan, chẳng những không ích gì mà chỉ có thể gây hại”, một bác sĩ viết trên trang cá nhân. Những người vì thiếu tỉnh táo mà bị xúi giục, kích động xông vào đập phá cơ sở kinh doanh của người Trung Quốc chỉ có thể xả cơn bức xúc của mình trong chốc lát, nhưng gây khó khăn cho đại cục. Nó không làm giảm xung đột ở Biển Đông mà còn có thể bị phía Trung Quốc lợi dụng, xuyên tạc để làm tăng xung đột. Trong khi chúng ta đang muốn cộng đồng quốc tế nhìn thấy lối hành xử ngang ngược, hung hãn, cậy khỏe hiếp yếu của Trung Quốc, thì kiểu “yêu nước” cực đoan kia có thể khiến họ nhìn nhận sai về Việt Nam, vốn đang được ghi nhận là hành xử đúng mực và thiện chí.
Yêu nước kiểu quá khích, cực đoạn sẽ không đem lại ích lợi cho đất nước.
Đó là chưa kể, quấy rối doanh nghiệp Trung Quốc còn là hành động tự đập vỡ nồi cơm của mình, gây tâm lý e ngại của các đối tác nước ngoài có ý định vào đầu tư ở Việt Nam. Cũng trên phương diện kinh tế, chuyện tẩy chay hàng hóa Trung Quốc được một chức sắc của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người tiêu dùng coi là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên chiếm lĩnh thị trường. Chuyện tẩy chay này có khả thi hay không chưa bàn đến, nhưng có lẽ, vị chuyên gia có phần nhầm lẫn khi nhập nhằng giữa hai việc không liên quan đến nhau. Hãy nói không với hàng Trung Quốc kém chất lượng hoặc độc hại, chứ không phải tẩy chay hàng Trung Quốc. Hãy kêu gọi người Việt dùng hàng Việt vì ý thức tự cường, chứ không phải để “trừng phạt” người dân Trung Quốc vì sự sai lầm của chính phủ nước họ.
Sự tẩy chay, thành kiến không bao giờ là cách hành xử văn minh, nhân văn và biết tôn trọng con người, và thực tế trên thế giới cho thấy cách hành xử đó luôn bị phản đối. Nếu chúng ta biết phẫn nộ khi biết một cửa khẩu ở Thái Lan bắt du khách Việt xòe 700 USD để chụp ảnh thì mới được nhập khẩu, chỉ vì lỗi của một số người Việt trước đó, thì cũng có thể hình dung suy nghĩ của người Trung Quốc khi bị tẩy chay, bị đối xử thù địch trên đất Việt Nam vì một chuyện không phải lỗi của họ.
Nhà báo Trần Đăng Tuấn, cựu Phó giám đốc Đài truyền hình Việt Nam, từng nêu quan điểm: “Chúng ta nên tìm cách để người Trung Quốc bình thường hiểu sự thật chuyện Biển Đông”. Nhưng nếu bị tẩy chay, xua đuổi, bị quấy rối chuyện làm ăn, chắc chắn họ sẽ bị đẩy ra xa chúng ta và cơ hội giúp họ hiểu sự thật sẽ mất đi. Hãy thử hình dung ông anh trai của bạn cậy khỏe bắt nạt trẻ con nhà hàng xóm, và khi bạn đi qua nhà đó thì bị họ xông ra đánh cho một trận, hoặc lôi kéo cả xóm chế giễu, xúc phạm bạn, không chơi với bạn nữa. Lúc đó, thay vì nghĩ đến cái sai của ông anh, thông cảm với đứa bé bị bắt nạt, bạn sẽ điên tiết nghĩ nhà nó đáng ghét như vậy thì ăn đòn cũng đáng, có khi còn về xúi anh mình đến đánh nhau nữa. Vì bạn cũng chỉ là con người, có đủ hỷ nộ ái ố mà. Chuyện người Trung Quốc cũng tương tự vậy thôi.
Lòng yêu nước luôn khiến chúng ta mạnh mẽ hơn, và hãy để lòng yêu nước khiến chúng ta khôn ngoan hơn.
Minh Chính
