Những thách thức với nhóm chuyên gia 14 thành viên này còn vượt ra ngoài lĩnh vực khoa học. Nhiệm vụ của họ được thực hiện hơn 6 tháng, hình thành khi Bắc Kinh và Washington tố lẫn nhau về nguồn gốc virus.
WHO nhấn mạnh nhiệm vụ này không phải để tìm người đổ lỗi. Giám đốc chương trình khẩn cấp của WHO Mike Ryan mới đây tuyên bố: "Tất cả các giả thuyết đều đang ở trên bàn và chắc chắn còn quá sớm để đưa ra kết luận chính xác về địa điểm virus khởi phát là ở trong hay ngoài Trung Quốc".
Nhóm nghiên cứu, bao gồm các chuyên gia quốc tế và quan chức WHO sẽ làm việc với các nhà khoa học Trung Quốc để tập trung tìm hiểu cách thức những bệnh nhân được phát hiện sớm nhất bị nhiễm virus. Họ cũng sẽ xem xét nghiên cứu quanh khu chợ ẩm thực có liên quan đến những ca nhiễm đầu tiên.
Có những nghi ngờ về mức độ tiếp cận các địa điểm của nhóm chuyên gia cũng như dữ liệu mà các nhà khoa học Trung Quốc đã thu thập. Thành viên của nhóm, Peter Daszak cho biết phía Trung Quốc đã chia sẻ dữ liệu chưa từng được công khai với họ. "Đây là một chuyến đi khoa học, phải thừa nhận là có nhiều yếu tố chính trị và trò đổ lỗi nhưng ở đâu, khoa học đang dẫn đầu. Các dữ liệu không nói dối", ông Daszak nói.
Nhiệm vụ của nhóm là theo dõi bằng chứng đi ngược lại với một số giả thuyết gây tranh cãi về nguồn gốc bùng phát đại dịch. Một số giả thuyết được các chính trị gia và quan chức khuếch đại. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump cho biết Covid-19 có thể bị rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán. Bắc Kinh cho biết virus này có lẽ hoàn toàn không bắt nguồn từ Trung Quốc. Gần đây, một số nhà khoa học cho rằng nó có thể được nhập khẩu vào Trung Quốc qua hàng hóa đông lạnh.
Trưởng nhóm, Peter Embarek gần đây nói rằng nhóm sẽ xem xét giả thuyết virus bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm "ngay cả khi nó không chắc chắn". "Cho đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy có ai đó từng làm việc với loại virus này trước kia, không có bằng chứng nào cho thấy nó thoát ra từ phòng thí nghiệm theo bất cứ cách nào, nhưng tất nhiên, chúng tôi sẽ nghĩ đến điều đó khi xem xét nguồn gốc của loại virus này", Ben Embarek nói trong một virus được WHO công bố hồi đầu tháng này.
Phần lớn các nhà khoa học đều đồng ý rằng virus này nhiều khả năng xuất hiện trong tự nhiên chứ không phải phòng thí nghiệm. Nhưng vào ngày 15/1, trong những ngày cuối nhiệm kỳ của Trump, Bộ Ngoại giao Mỹ đã công bố một bản ghi nhớ cho biết các nhân viên tại Viện Virus học Vũ Hán, nơi nghiên cứu các virus corona, đã bị ốm với các triệu chứng như mắc Covid-19 từ mùa thu năm 2019. Không có bằng chứng nào chứng minh cho tuyên bố này. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã gọi đó là "thuyết âm mưu và dối trá", kêu gọi điều tra phòng thí nghiệm Fort Detrick của Mỹ chứ không phải phòng thí nghiệm Vũ Hán.
(Theo SCMP)
