Bao Công tên thật là Bao Chửng (999 - 1062), tự Hy Nhân. Ông còn được gọi bằng nhiều cái tên khác như Bao Thanh Thiên, Bao Thị Chế, Bao Hắc Tử, Bao học sĩ hay Bao Long Đồ. 3 người vợ của Bao Chửng luôn là đề tài được hậu thế quan tâm.
Người vợ đầu tiên của Bao Chửng
Theo văn bia ghi lại, Bao Chửng có 3 người vợ là Trương Thị, Đổng Thị (có con trai Bao Ý) và Tôn Thị (có con trai Bao Thụ). Hai người kết duyên bằng tình yêu mặn nồng nhưng lại chỉ sống được bên nhau khoảng 1 năm do Trương Thị lâm bệnh nặng qua đời. Hai người không có con cái.
Người vợ thứ 2 của Bao Chửng
Sau khi vợ đầu qua đời, Bao Chửng kết hôn với Đổng Thị. Bà được xem là người vợ đảm đang, góp phần lớn vào thành công của vị quan thanh liêm. Theo ghi chép để lại, Đổng Thị sinh ra trong một gia đình quan thần nhà Tống. Từ nhỏ, bà được học chữ nghĩa, đọc sách thánh hiền và thông tường đạo lý.
Cũng nhờ có Đổng Thị làm “hậu phương” vững chắc, Bao Công yên tâm lên kinh thành tham gia thi cử, đỗ đạt Tiến sĩ và làm quan trong triều. Tuy nhiên, vì cha mẹ tuổi cao sức yếu nên Bao Chửng đã xin từ quan về nhà để thuận tiện trong việc phụng dưỡng.
Vào năm 1033, Đổng Thị sinh một con người con đặt tên là Bao Ý. Khi Bao Ý 19 tuổi, anh kết hôn và sinh ra một cậu con trai. Tuy nhiên, cả Bao Ý và con trai đều qua đời sớm.
Không chỉ riêng Đổng Thị, cả cha mẹ bà đều ủng hộ Bao Chửng. Có thể nói, chặng đường của một vị quan thanh liêm như Bao Chửng không thể không nhắc tới công lao to lớn của Đổng Thị. Năm 1068, bà bị bệnh rồi qua đời, sau đó được an táng cùng mộ với Bao Chửng ở thành phố Hợp Phì, tỉnh Anh Huy.
Người vợ thứ 3 với số phận hẩm hiu
Người phụ nữ thứ ba được Bao Công cưới về làm thiếp là Tôn Thị. Không biết vì lý do gì mà bà từng 3 lần bị trả về nhà bố mẹ đẻ. Khi ấy, bà mới phát hiện đã mang thai nên được Bao Công đón trở về nhà.
Năm 1058, Tôn Thị sinh hạ sinh con trai và đặt tên là Bao Đình, sau được người con dâu cả đổi tên là Bao Thụ. Theo ghi chép, Bao Thụ lên 5 tuổi thì Bao Chửng qua đời, một mình con dâu Thôi Thị nuôi em chồng ăn học nên người.
Cuộc đời Bao Chửng
Khi nhắc đến Bao Công, chúng ta thường nghĩ đến hình ảnh một vị quan thanh niêm với gương mặt đen xì và vầng trăng khuyết ở giữa trán. Tuy nhiên, đây chỉ là tình tiết được tạo dựng trên các bộ phim. Sự thật là Bao công có diện mạo hoàn toàn khác.
Bao Công ngoài đời thực được cho là người trắng trẻo, có phần thư sinh. Tạo hình mặt đen là do ảnh hưởng của kinh kịch, hát bội. Bởi theo các loại hình này, mặt trắng là đại diện cho kẻ tiêu nhân; mặt đỏ đại diện cho nghĩa khí, trung nghĩa; mặt đen đại diện cho sự nghiêm túc, quân tử, chí công vô tư.
Bao Công làm quan muộn, thời gian lại ngắn. Tính từ lúc nhậm chức tới khi qua đời chỉ có 27 năm. Trong thời gian ấy ông từng làm qua rất nhiều vị trí như ri huyện Thiên Trường; Tri phủ Đoan Châu, Doanh Châu, Dương Châu, Lư Châu, Triệu Châu; Tri phủ Giang Ninh rồi Phủ doãn phủ Khai Phong, nắm giữ toàn bộ việc hình pháp, trị an trong kinh thành. Ông cũng từng nhận đi sứ Khiết Đan rồi về làm Lễ bộ Thị lang, Tam ti Hộ bộ… Ông từng gánh vác công việc ở các bộ Công, Hình, Binh, Lễ.
Chức vụ lớn nhất của Bao Công trước khi qua đời là Khu mật Phó sứ, tương đương với chức phó tể tướng, vị trí quan trọng trong cơ quan quyền lực tối cao của triều Tống. Tuy nhiên, xét về cấp bậc, Bao Công chỉ ở hàm nhị phẩm, chưa bao giờ là tướng gia, không có quyền tiền trảm hậu tấu bằng ba khẩu Long - Hổ - Cẩu đầu đao như tỏng truyện hay phim ảnh.
