Lần đầu tiên trong gần 6 năm, Triều Tiên có thể đang khởi động lại một nhà máy chiết xuất plutonium cấp độ vũ khí, một viện nghiên cứu của Mỹ cho biết.
Phát hiện này dựa trên việc phân tích các hình ảnh vệ tinh thương mại gần đây tại cơ sở hạt nhân chính Nyongbyon của Triều Tiên.
Nhà máy này đã từng được dùng để tái chế nhiên liệu từ một lò phản ứng 5 megawatt để sản xuất plutonium cho các vụ thử hạt nhân trong quá khứ. Năm ngoái, để cảnh báo quốc tế, Triều Tiên đã khởi động lại lò phản ứng vốn đã bị đóng cửa theo thỏa thuận giải trừ quân bị năm 2007.
Viện Mỹ-Hàn thuộc trường Johns Hopkins cho biết lò phản ứng dường như đã bị đóng cửa trong vòng 10 tuần, lâu hơn so với yêu cầu bảo trì bình thường, Không rõ lý do tại sao nhưng viện này đoán rằng Triều Tiên đang thay thế một lượng nhỏ các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng, có thể bị lỗi và bắt đầu tái chế chúng. Việc này liên quan đến tách plutonium từ các sản phẩm chất thải.
Theo phân tích của Nick Hansen, một chuyên gia ảnh vệ tinh, người đã theo dõi rất sát sao sự phát triển của các chương trình vũ khí hạt nhân ở Triều Tiên, hơi bốc ra từ tòa nhà liên kết với nhà máy tái chế có thể suy ra nó đâng sẵn sàng bắt đầu hoạt động.
Ngoài ra còn có những dấu hiệu của chất thải hóa học bên ngoài một cơ sở sản xuất nhiên liệu cho thấy các thanh nhiên liệu mới đang được sản xuất để thay thế những chiếc cũ.
Joel Wit, một cựu quan chức ở Bộ Ngoại giao Mỹ, người đã từng biên tập website “38 North” – chuyên công bố các kết quả nghiên cứu của Viện Mỹ-Hàn, cho hay các nhà máy tái chế cuối cùng đã hoạt động vào năm 2009. Ông nói rằng số lượng plutonium thu được từ một vài thanh nhiên liệu là rất nhỏ nhưng đây có thể là dấu hiệu cho thấy nỗ lực tái chế lớn hơn khi có nhều thanh nhiên liệu bên trong lò phản ứng đang được tiêu thụ.
“Đây có thể là một dấu hiệu cho những gì sắp xảy ra, có lẽ là 1 năm tới, khi Triều Tiên dỡ bỏ tất cả nhiên liệu từ lò phản ứng của họ và sản xuất ra một vài quả bom từ plutonium”.
Một báo cáo cảu Dịch vụ Nghiên cứu Quốc hội Mỹ vào tháng 4/2013 ước tính Triều Tiên có đủ lượng plutonium đã được chiết xuất để sản xuất ít nhất 6 loại vũ khí hạt nhân. Lò phản ứng của họ có thể tạo ra mộ quả bom hạt nhân bằng lượng plutonium mỗi năm.
Triều Tiên cũng có một cơ sở làm giàu uranium tại Nyongbyon, có khả năng đưa đến phương pháp thứ hai để sản xuất nguyên liệu phân hạch để làm bom.
Trước đó, Triều Tiên đã tiến hành 3 vụ thử hạt nhân, gần đây nhất là vào tháng 2/2013.
Một đặc phái viên của Triều Tiên đã đe dọa sẽ tiếp tục tiến hành các vụ thử hạt nhân để đáp trả lại động thái của Liên hợp quốc khi có ý định đưa vấn đề nhân quyền nước này ra Tòa án Hình sự quốc tế.
Bảo Linh (tin tức AP)