Hải quân hiện đại ngày nay đảm nhận trách nhiệm duy trì sức mạnh răn đe hạt nhân chiến lược, phòng thủ trước chống lại các cuộc tấn công từ các tên lửa đạn đạo, các hoạt động không gian, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai. Xét tới những vai trò này, tạp chí The National Interest (Mỹ) đã bình chọn 5 lực lượng hải quân hàng đầu thế giới.
Hải quân Mỹ
Hải quân Mỹ (USN) sở hữu số lượng tàu hoạt động tầm xa nhiều hơn bất kỳ lực lượng hải quân nào khác. Các hạm đội tàu chiến của Mỹ thường xuyên duy trì hoạt động ở Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dượng, Địa Trung Hải, Vịnh Ba Tư cũng như vùng Sừng châu Phi. Mỹ cũng thường xuyên đưa tàu chiến tới Nhật Bản và châu Âu để đảm trách các nhiệm vụ chiến thuật. Các tàu Mỹ có thể nhanh chóng hiện diện trên tất cả các vùng biển khắp thế giới.
USN có 288 tàu chiến (bất kỳ thời điểm nào cũng có 1/3 lực lượng này hoạt động), 10 tàu sân bay, 9 tàu tấn công đổ bộ, 22 tuần dương hạm, 62 khu trục hạm, 17 khinh hạm và 72 tàu ngầm. Ngoài ra, 3.700 máy bay của bộ phận Không quân Hải quân tương đương với một lực lượng không quân lớn thứ 2 thế giới.
Tàu sân bay George Washington của Mỹ
Với 323.000 quân nhân tại ngũ và 109.000 quân dự bị, đây là lực lượng hải quân đông nhất thế giới.
Điều giúp USN nổi bật nhất là 10 tàu sân bay, lớn hơn số lượng tàu sân bay đang hoạt động của tất cả các nước khác cộng lại. Không chỉ đông đảo, các tàu sân bay của Mỹ còn áp đảo về kích thước và sức mạnh, có thể mang theo một số lượng máy bay gấp đôi so với các tàu sân bay lớn nhất của nước khác.
Hạm đội tàu ngầm hùng hậu của Mỹ bao gồm 54 tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Los Angeles, Seawolf và Virginia. 14 tàu ngầm hạt nhân lớp Ohio trang bị tổng cộng 336 tên lửa đạn đạo chiến lược mang đầu đạn hạt nhân Trident. Bốn tàu lớp Ohio khác được sửa đổi để trang bị 154 tên lửa hành trình Tomahawk chuyên trách tấn công mặt đất.
Hải quân Trung Quốc
Sự tăng trưởng kinh tế ngoạn mục cho phép Bắc Kinh tăng gấp 10 lần chi tiêu cho quốc phòng so với năm 1989, một hải quân hiện đại được tạo ra như một lẽ tất yếu.
Hải quân Trung Quốc (PLAN) hiện có 1 tàu sân bay, 3 tàu vận tải đổ bộ, 25 tàu khu trục, 42 khinh hạm, 8 tàu ngầm tấn công hạt nhân và khoảng 50 tàu ngầm tấn công thông thường. Quân số của PLAN gồm 133.000 người, trong đó có 2 lữ đoàn Thủy quân lục chiến Trung Quốc, mỗi lữ đoàn có quân số 6.000. Bên cạnh tàu chiến, PLAN còn sở hữu 650 máy bay cánh cố định và máy bay trực thăng.
Liêu Ninh là nỗ lực hồi sinh của Trung Quốc từ một xác tàu của thời Chiến tranh Lạnh, bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 2012.
Chiến đấu cơ J-15 của Trung Quốc hạ cánh trên tàu sân bay Liêu Ninh
3 tàu đổ bộ type 071 hiện có là một ví dụ về quá trình hiện đại hóa hải quân mạnh mẽ mà Bắc Kinh đang theo đuổi. Type 071 có thể mang 500-800 lính và 15-18 xe cơ giới. Có thông tin cho rằng Trung Quốc đang đóng tiếp 6 tàu Type 071 nữa, bên cạnh đó là một chương trình phát triển 6 tàu tấn công đổ bộ tương tự lớp Wasp của Mỹ.Lực lượng tàu ngầm Trung Quốc khá hỗn tạp với khoảng 60 tàu ngầm có chất lượng khác nhau do nhập khẩu từ Nga hoặc do Trung Quốc tự sản xuất.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc liên tục phát triển các loại máy bay để phục vụ yêu cầu của hải quân. PLAN có 650 máy bay bao gồm phản lực cất cánh từ tàu sân bay J-15 (nhái máy bay Su-33 của Nga), máy bay chiến đấu đa năng J-10, máy bay tuần duyên Y-8 và máy bay chống ngầm Z-9. Bắc Kinh còn sở hữu số lượng lớn máy bay trực thăng chuyên trách trên biển.
Hải quân Nga
Nga thừa hưởng phần lớn đội tàu chiến hùng hậu của Hải quân Liên Xô sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Nhằm thay máu đội tàu chiến đang dần già nua, Nga liên tục ra mắt những mẫu chiến hạm mới nhằm tăng cường sức mạnh hải quân trong thời gian gần đây. Chính quyền của Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng công bố kế hoạch hiện đại hóa hải quân từ nay tới năm 2020.
Hải quân Nga có 79 tàu chiến các loại trong đó có một tuần dươn hạm mang máy bay, 5 tuần dương hạm, 13 khu trục hạm và 52 tàu ngầm. Hầu hết chúng được đóng từ thời Chiến tranh Lanh. Sự thiếu thốn ngân sách kéo dài trong vài thập kỷ khiến Hải quân Nga phải đối mặt với tình trạng xuống cấp trầm trọng, không đảm bảo khả năng sẵn sàng chiến đấu cùng hiệu quả của các con tàu.
Tàu ngầm Kilo của Nga
Như Liên Xô trước đây, sức mạnh của Hải quân Nga tập trung ở lực lượng tàu ngầm. Nga có 15 tàu ngầm tấn công hạt nhân, 16 tàu ngầm tấn công thông thường, 6 tàu ngầm mang tên lửa hành trình và 9 tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo được coi là có sức mạnh lớn nhất và khả năng sẵn sàng chiến đấu cao nhất. Gần như tất cả chúng được đóng từ thời Chiến tranh Lạnh và đã trải qua nhiều lần đại tu.
Trong những năm gần đây, Nga liên tục thử nghiệm và chế tạo các loại tàu ngầm hạt nhân thế hệ mới cùng tên lửa đạn đạo liên lục địa có khả năng phóng từ tàu ngầm nhằm tăng cường khả năng răn đe hạt nhân.
Nga đang có muốn hiện đại hóa các hạm đội của mình bằng ít nhất là một tàu sân bay mới, phát triển khu trục hạm tên lửa chưa biết tên, đóng thêm các tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo Borey cùng các tàu ngầm tấn công hạt nhân Yasen, mua thêm các Kilo nâng cấp và Lada. Tuy nhiên, Moscow rõ ràng đang gặp nhiều khó khăn.
Hải quân Anh
Trong quá khứ, Hải quân Hoàng gia Anh từng là lực lượng hùng mạnh nhất thế giới, từng làm chủ phần lớn các đại dương trong suốt nhiều thế kỷ. Thế nhưng, lực lượng này đã đánh mất vị thế dẫn đầu trong thế kỷ 20 trước sự lớn mạnh của Mỹ, Nga và gần đây là Trung Quốc.
Vấn đề mà Hải quân Anh phải đối mặt là yêu cầu cắt giảm lực lượng. Việc cho 2 tàu sân bay lớp Invincible nghỉ hưu gần đây cùng với đó là các phi đội Sea Harrier đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng của lực lượng này.Trong 5 lực lượng hải quân hàng đầu thế giới, Anh có quân số ít nhất với khoảng 33.400 người và 2.600 người dự bị.
Hạm đội tàu chiến của Hải quân Hoàng gia Anh
Họ đang sở hữu 3 tàu đổ bộ tấn công cỡ lớn, 19 khu trục hạm và tàu hộ tống, 7 tàu ngầm tấn công hạt nhân và bốn tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo hạt nhân. Lực lượng Không quân của Hải quân Hoàng gia có 149 máy bay, chủ yếu là máy bay trực thăng.
Xương sống của lực lượng tàu nổi là 6 khu trục hạm mang tên lửa dẫn đường Type 045 Daring. Lực lượng tàu ngầm của Hải quân Hoàng gia số lượng không lớn nhưng đều là tàu ngầm hạt nhân.
Hải quân Hoàng gia sẽ có bước nhảy vọt mới khi 2 tàu sân bay hạng “khủng” HMS Queen Elizabeth và HMS Prince of Wales hoàn thiện. Mỗi tàu có lượng giãn nước 70.000 tấn khi đầy tải, có thể mang 36 máy bay F-35B cùng một số máy bay trực thăng.
Lực lượng phòng vệ biển Nhật Bản
Sau thất bại trong Thế chiến II, Nhật Bản không được phép phát triển hải quân. Thay vào đó, Tokyo tạo ra Lực lượng phòng vệ biển (MSDF) nhằm thay thế vai trò hải quân. Biên chế của lực lượng này bao gồm 114 tàu chiến và 45.800 nhân viên. Nòng cốt của MSDF là các hạm đội tàu khu trục lớn, giúp đảm bảo những quyền lợi cơ bản của Nhật Bản. Đây có thể coi là một bất ngờ vì về mặt kỹ thuật đối với một quốc gia không có quân đội và lực lượng hải quân thực sự như Nhật Bản.
Có thể thể nói một cách không chính thức, Tokyo đã tạo ra một trong những lực lượng hải quân lớn nhất, tiên tiến nhất và chuyên nghiệp nhất thế giới.
Tàu ngầm tấn công lớp Soryu của Nhật Bản
Lực lượng Tự vệ Biển Nhật Bản (MSDF) có tổng cộng 114 tàu và 45.800 nhân viên. Sức mạnh cốt lõi của lực lượng này là hạm đội lớn của những tàu khu trục được thiết kế để bảo vệ các tuyến đường biển đi và đến nước Nhật, đảm bảo chúng không bị chặn đứt như trong Thế chiến II.
Hạm đội gồm 46 tàu khu trục –nhiều hơn so với lực lượng của Anh-Pháp cộng lại và được mở rộng trong những năm gần đây để thích ứng với nhiệm vụ mới.Trong những năm gần đây, Nhật Bản còn cho hạ thủy 3 tàu khu trục chở trực thăng. Nhưng thực chất nếu xem xét hình dạng và chức năng của chúng có thể coi đây là các tàu sân bay.
Nhật Bản có một lực lượng tàu đổ bộ khá khiêm tốn nhưng ngày càng phát triển. Ba tàu vận tải đổ bộ tăng với lượng giãn nước gần 9.000 tấn, có thể mang theo 300 binh sĩ cùng 2 tàu đổ bộ đệm khí và 10 xe tăng.
Lực lượng tàu ngầm Nhật Bản thuộc hàng tiên tiến nhất trên thế giới với 16 tàu ngầm và hiện đại nhất là các tàu ngầm công nghệ AIP lớp Soryu. Tokyo gần đây thông báo sẽ tăng kích thước của hạm đội lên 22 tàu để đối phó với sức mạnh ngày càng tăng của PLAN.
Yên Yên (Nguồn: National Interest)
Theo Người đưa tin