Nhà virus học Jean-Michel Claverie đã cảnh báo rằng khi hiện tượng nóng lên toàn cầu làm tan băng lớp băng hàng chục nghìn năm tuổi, các loại virus cổ đại có thể được giải phóng.
Ví dụ, nếu một căn bệnh cổ xưa khiến người Neanderthal mất mạng thì xác đông lạnh của họ có thể vẫn chứa virus truyền nhiễm. Băng tan có thể làm lộ ra những virus này, Claverie cảnh báo.
Virus đã xuất hiện trong lông voi ma mút, xác ướp Siberia, chó sói tiền sử và phổi của một nạn nhân cúm bị chôn vùi trong lớp băng vĩnh cửu ở Alaska. Các nhà khoa học đã nêu bật 6 mầm bệnh đông lạnh mà họ tin là mối đe dọa lớn nhất đối với nhân loại.
Claverie nói với Bloomberg News : "Với biến đổi khí hậu , chúng ta đã quen nghĩ đến những mối nguy hiểm đến từ phía nam. Giờ đây, chúng tôi nhận ra có một số nguy hiểm đến từ phía bắc khi lớp băng vĩnh cửu tan ra và giải phóng vi khuẩn, virus".
Mối hiểm họa của những căn bệnh đông lạnh bị chôn vùi trong băng là có thật: một đợt nắng nóng ở Siberia năm 2016 đã kích hoạt bào tử bệnh than, khiến một đứa trẻ cùng hàng ngàn con tuần lộc mất mạng.
Nhóm của Claverie trước đây đã hồi sinh những loại virus khổng lồ từ cách đây 48.000 năm và ông cảnh báo còn nhiều virus cổ xưa hơn trong băng, một số có khả năng lây nhiễm sang người.
Nhóm của Claverie đã tập trung suốt một thập kỷ vào các loại virus khổng lồ được tìm thấy đông cứng trong băng. Những virus khổng lồ này là một loại pandoravirus có thể lây nhiễm amip.
1/4 bán cầu bắc nằm trên mặt đất đóng băng vĩnh viễn, được gọi là lớp băng vĩnh cửu. Nhưng những khu vực rộng lớn hiện đang tan chảy khi thế giới ấm lên.
Trước đây, các nhà nghiên cứu đã cảnh báo rằng sự nóng lên toàn cầu và băng tan có thể làm xuất hiện những căn bệnh như bệnh đậu mùa đông lạnh trong xác nạn nhân. Một số hạt truyền nhiễm đủ để làm sống lại mầm bệnh.
Hành tinh này đã ấm hơn 1,2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Các nhà khoa học cảnh báo rằng Bắc Cực có thể chứng kiến mùa hè không có băng vào những năm 2030.
Nhóm của Claverie lần đầu hồi sinh virus vào năm 2014, tập trung vào lý do an toàn đối với những loại virus chỉ có thể lây nhiễm amip. Kể từ đó, họ đã phân lập được 13 loại virus mới. Ông cảnh báo rằng một mầm bệnh cổ xưa nào đó có thể gây ra những hậu quả "thảm họa" cho loài người.
"50.000 năm trước là thời điểm người Neanderthal biến mất khỏi khu vực. Nếu họ chết vì một căn bệnh do virus chưa xác định và loại virus này tái xuất, nó có thể là mối nguy hiểm cho chúng ta", ông nói với Bloomberg.
Năm ngoái, WHO đã đưa ra một quy trình khoa học toàn cầu để tư vấn về "Bệnh X", một mầm bệnh chưa xác định có thể gây ra dịch bệnh quốc tế. Cựu cố vấn Y tế Nhà Trắng Anthony Fauci nói rằng khái niệm "Bệnh X" cho phép các nhà nghiên cứu tập trung vào toàn bộ các virus thay vì từng chủng riêng lẻ.
