Ảnh: NASA
Gilbert V. Levin, cựu điều tra viên chính trong một thí nghiệm của NASA khi đưa các tàu đổ bộ Viking lên sao Hỏa năm 1976, đã công bố một bài báo trên tạp chí Scientific American. Ông cho rằng kết quả tihs cực của thí nghiệm trên là bằng chứng về sự sống trên hành tinh đỏ.
Thí nghiệm được gọi là Labeled Release (LR) đã kiểm tra đất của sao Hỏa xem có chất hữu cơ hay không. "Có vẻ như chúng tôi đã có câu trả lời cho câu hỏi cuối cùng đó", ông Levin viết trong bài báo.
Trong thí nghiệm, tàu thăm dò Viking đã đặt chất dinh dưỡng vào các mẫu đất trên sao Hỏa. Nếu có sự sống, nó sẽ tiêu thụ thức ăn và để lại dấu vết của quá trình trao đổi chất. Các máy theo dõi phóng xạ sẽ phát hiện ra điều này.
Để chắc chắn đó là một phản ứng sinh học, thử nghiệm được lặp lại sau khi nấu đất. Điều này sẽ chứng minh cái chết đối với sự sống đã biết. Nếu có một phản ứng đo lường được trong mẫu đất đầu tiên chứ không phải mẫu thứ hai, điều đó cho thấy có các lực sinh học tại đây. Và đó chính xác là những gì đã diễn ra, theo ông Levin.
Tuy nhiên, các thí nghiệm khác lại không tìm thấy bất cứ vật liệu hữu cơ nào và NASA đã không thể lặp lại kết quả trong phòng thí nghiệm. Vì vậy, họ đã bác bỏ kết quả dương tính ban đầu, coi đó là dương tính giả chứ không phải bằng chứng về sự sống ngoài trái đất.
"NASA kết luận LR đã tìm thấy một chất bắt trước sự sống nhưng không phải sự sống. Không thể giải thích được, trong suốt 43 năm kể từ Viking không một tàu đổ bộ sao Hỏa nào mang theo công cụ phát hiện sự sống để theo dõi những kết quả thú vị này".
Nhưng giờ đây, sau nhiều thập kỷ, ngày càng có nhiều dấu hiệu hứa hẹn. Xe tự hành Curiosity của NASA đã tìm thấy chất hữu cơ trên sao Hỏa vào năm 2018. Và chỉ tuần trước, nó đã tìm thấy các trầm tích cho thấy từng có những hồ nước mặn cổ xưa trên bề mặt sao Hỏa.
"Bằng chứng chống lại khả năng có sự sống trên sao Hỏa là gì? Sự thật đáng kinh ngạc là không có", Levin viết.
Levin kêu gọi NASA tiếp tục điều tra thêm về vấn đề này. Xe tự hành thăm dò sao Hỏa 2020 của NASA sẽ được khởi động vào mùa hè tới và hạ cánh vào tháng 2/2021. Nó mang theo một công cụ giúp nghiên cứu những dấu hiệu sự sống trên sao Hỏa trong quá khứ. Nhưng nếu các nhà khoa học không tìm thấy bằng chứng của sự sống thì nó sẽ chấm dứt hy vọng khám phá của con người.