Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương (Mỹ), cho rằng Trung Quốc cấp tập xây dựng các cơ sở phi pháp ở Biển Đông nhằm mục đích quân sự. Và Mỹ sẵn sàng tấn công các cơ sở này nếu chúng đe dọa Mỹ.
Trong bài phát biểu trước hàng chục lãnh đạo an ninh cấp cao của Mỹ tại diễn đàn, Đô đốc Harris nêu hàng loạt những hậu quả tiềm ẩn từ hoạt động bồi đắp, xây đảo nhân tạo của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Ông nhấn mạnh: “Tôi tin rằng những cơ sở đó rõ ràng mang bản chất quân sự. Họ đang xây các cảng đủ sâu để có thể chứa các chiến hạm và một đường băng dài hơn 3 km đủ để một máy bay ném bom B-52 cất cánh, gần đủ lớn cho một tàu con thoi, và dư gần 1 km so với yêu cầu cho một máy bay Boeing 747. Không có máy bay nhỏ nào cần một sân bay có chiều dài như thế. Họ còn đang xây nhà chứa máy bay tại một số cơ sở rõ ràng được thiết kế để dành cho các máy bay chiến đấu chiến thuật”.
Đô đốc Harris còn quan ngại rằng Trung Quốc có thể dùng các đảo nhân tạo phi pháp ở Trường Sa làm các chốt do thám, theo trang tin Defense Once. Nếu đúng như vậy, ông cho rằng, các tàu chiến Mỹ có thể tấn công các đảo nhân tạo đó trong trường hợp lợi ích Mỹ bị đe dọa hay xảy ra xung đột và với khả năng của Mỹ hiện nay, việc tấn công các mục tiêu đó là điều dễ dàng. Ông cũng tuyên bố Mỹ sẽ sử dụng vũ lực quân sự để bảo vệ lợi ích và các đồng minh trước bất kỳ mối đe dọa nào xuất phát từ các đảo nhân tạo này.
Đô đốc Harris nêu hàng loạt những hậu quả tiềm ẩn từ hoạt động bồi đắp, xây đảo nhân tạo của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Ảnh: Internet |
Trước đó, tân chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, Đô đốc Scott Swift, cũng cảnh báo Trung Quốc đang xây dựng các cơ sở trên biển cho hải quân nước này ở Trường Sa, theo Đài NHK. Đô đốc Swift đưa ra nhận xét trên chỉ vài ngày sau khi ông có mặt trong chuyến tuần thám 7 giờ đồng hồ trên chiếc máy bay săn ngầm P-8A ở Biển Đông.
Trang web của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết bài phát biểu của Đô đốc Harry B. Harris Jr. gồm các ý chính:
Gây rối kinh tế toàn cầu: Đô đốc Harry B. Harris Jr. cảnh báo về âm mưu đơn phương của Trung Quốc nhằm gây rối loạn tự do hàng hải và kinh tế thế giới. Ông nhận xét: “Hầu hết các nước trong khu vực đều muốn duy trì nguyên trạng trong khi Trung Quốc lại muốn thay đổi vì lợi ích riêng hẹp hòi”.
Ông phân tích mỗi năm có hơn 5.300 tỉ USD giá trị thương mại hàng hải thế giới tự do qua lại trên các tuyến đường biển ở biển Đông. Chỉ riêng eo biển Malacca đã chiếm hơn 25% dầu thô và 50% khí đốt quá cảnh mỗi ngày. Hoạt động này chỉ có thể có được khi các nước trong khu vực tôn trọng luật pháp quốc tế nhằm bảo vệ tự do hàng hải.
Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ, Đô đốc Harry B.Harris Jr |
Hủy hoại môi trường biển: Thay vì áp dụng biện pháp ngoại giao để giải quyết tranh chấp, Trung Quốc đang thay đổi chiến thuật, củng cố các đảo nhân tạo bằng cách hung hăng cưỡng bức. Trung Quốc đang xây dựng chủ quyền giả tạo khi bồi đắp các đảo nhân tạo trên các rạn san hô, các đá và bãi cạn.
Đô đốc Harry B. Harris Jr. lưu ý tác hại nghiêm trọng đến môi trường là một trong những đặc điểm trong các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc. Ông dẫn nguồn từ kết quả nghiên cứu của nhà sinh học biển John McManus tại ĐH Miami với nhận định: Hành động của Trung Quốc đã gây thiệt hại thường xuyên nhanh nhất đối với rạn san hô trong lịch sử nhân loại.
Đe dọa các nguyên tắc chung: Đô đốc Harry B. Harris Jr. cho rằng hoạt động cải tạo đất của Trung Quốc ở biển Đông còn gây thiệt hại nghiêm trọng hơn nữa là đe dọa các nguyên tắc chung về bảo đảm an ninh và thịnh vượng trong khu vực đã thực thi nhiều thập niên qua.
Trung Quốc đang thay đổi hiện trạng ở khu vực thông qua việc xây đảo một cách hung hăng mà không có nỗ lực nào về mặt ngoại giao cho việc giải quyết hay phân xử tranh chấp”, Defense Once dẫn lời ông Harris phát biểu tại diễn đàn.
Từ đó, ông Harris kêu gọi Trung Quốc dùng các cơ chế giải quyết tranh chấp quốc tế và tuân theo các thỏa thuận mà nước này và các quốc gia láng giềng đã đạt được. “Chính hành động của Trung Quốc đã đẩy các quốc gia láng giềng của họ ở Biển Đông tăng cường quan hệ với nhau và với Mỹ, chứ không phải do nỗ lực đột ngột của Mỹ nhằm tăng cường ổn định và an ninh trong khu vực”, ông Harris khẳng định.
Việc đẩy mạnh vai trò của Mỹ ở Biển Đông cũng là chủ đề trong một phiên điều trần của Tiểu ban châu Á - Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ ngày 23.7. Phát biểu tại phiên điều trần, Giám đốc Chương trình an ninh châu Á - Thái Bình Dương thuộc Trung tâm an ninh Mỹ mới Patrick Cronin dự đoán nếu Trung Quốc cố ngăn chặn Philippines tiếp tế cho binh sĩ đồn trú trên tàu hải quân BRP Sierra Madre mắc cạn ở bãi Cỏ Mây thuộc Trường Sa, Mỹ có thể làm công việc này giúp Philippines. Thậm chí, Mỹ cũng có thể triển khai quân đến đó để huấn luyện binh sĩ Philippines. Ông Cronin khẳng định đây là một trong những hành động mà Mỹ có thể làm để ứng phó nguy cơ bất ổn ở khu vực, theo The Philippine Star.
Trong khi đó, Giám đốc Tổ chức sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế Mỹ (CSIS) Mira Rapp-Hooper khẳng định Trung Quốc là quốc gia duy nhất trong các bên tranh chấp ở Biển Đông vừa hoàn tất việc biến các thực thể trước đây nằm dưới nước thành đảo nhân tạo, theo tờ The Philippine Star.
Thanh Ngọc