Hùng kê quyền, hay võ gà, tương truyền do Ðông Ðịnh vương Nguyễn Lữ thời nhà Tây Sơn sáng tạo nên, là bài quyền mô phỏng các kỹ thuật của gà chọi, một trong 10 bài danh võ được Liên đoàn võ thuật cổ truyền Việt Nam lựa chọn qua các kỳ hội nghị chuyên môn toàn quốc.
[mecloud]j8ws82875d[/mecloud]
Tương truyền, bài quyền này do người em út của 3 anh em Nguyễn Huệ là Ðông Ðịnh vương Nguyễn Lữ sáng tạo để dành cho nghĩa binh rèn tập trong giai đoạn đầu. Bài quyền này, theo thời gian và sự suy vong của triều đại Tây Sơn, đã ít nhiều bị mai một và ít khi được biết đến.
[mecloud]d1g3s4iTjC[/mecloud]
Ngay thuở sinh thời của sư trưởng môn phái Sa Long Cương Trương Thanh Đăng, bài này cùng với bài Yến phi quyền do Nguyễn Huệ sáng tạo, vẫn chỉ được dạy riêng trong nội tộc chứ không truyền ra ngoài. Hiện nay, cùng với những bài đã được Liên đoàn võ thuật cổ truyền Việt Nam thống nhất, lựa chọn, bài quyền được phổ biến rộng rãi trong các võ đường Võ cổ truyền Việt Nam.
 |
Những miếng đánh của gà chọi được chuyển hóa thành những thế võ Hùng kê quyền độc đáo. Ảnh: Internet |
Lịch sử kể lại, Nguyễn Lữ là người say mê nghệ thuật chọi gà. Trong một dịp tết, ông quan sát đôi gà chọi: một con to lớn kềnh càng, dũng mãnh, mặt đỏ gay, các đòn nặng nề sát thủ và một con nhỏ bé mà linh hoạt. Nhưng con gà to lớn kia đã liên tục phải cúp đuôi bỏ chạy trước sức tấn công bền bỉ, liên tiếp, nhanh như chớp của con gà nhỏ.
[mecloud]BvIxzSz2Mq[/mecloud]
Từ đó ông nghiệm ra nguyên lý của nước mà con gà nhỏ đã áp dụng theo bản năng: miên viễn, bền bỉ, nhẹ nhàng nhưng dữ dội, có thể chọc phá bất cứ một sơ hở nhỏ nào. Ông đã sáng tạo ra bài Hùng kê quyền vừa phù hợp với sở học của bản thân, vừa phù hợp với thể chất người Việt nói chung, vừa thích ứng với nhu cầu cấp thiết của nghĩa quân Tây Sơn giai đoạn đó. Đặc tính của nước được áp dụng trong bài bằng những yếu lĩnh, nhằm đến mục tiêu: yếu có thể đánh mạnh, thấp có thể đánh cao, nhỏ có thể đánh lớn, ít có thể đánh nhiều, gần có thể đánh xa.
Như những động tác dũng mãnh của con gà chọi nhỏ bé mà nhanh nhạy trước đối thủ, bài Hùng kê quyền sử dụng ngón tay trỏ để đâm (nhất dương chỉ) mô phỏng hình mỏ gà, và các ngón còn lại co vào như chiếc cựa gà. Thủ pháp độc đáo như vậy lại nhằm vào những mục tiêu hiểm của đối thủ, như các huyệt đạo, ngực, hầu v.v. Bộ pháp của bài hết sức linh hoạt, thần tốc, xoay chuyển một cách biến ảo đã hỗ trợ cho việc thi triển thủ pháp một cách kiến hiệu, khiến đối thủ luôn phải hứng chịu những đòn thế có tính sát thương cực cao.
 |
Cố võ sư Ngô Bông – một trong những võ sư nổi tiếng được thừa nhận là truyền nhân chính thức của Hùng kê quyền. Ảnh: Bình Định |
Theo ông Trương Văn Bảo, từ khi xuất thế cho đến lúc nhà Tây Sơn bị suy vong, bẵng một dạo quá 200 năm, Hùng kê quyền biến mất khỏi võ lâm, tưởng đã thất truyền. Cho đến năm 1993, làng võ cổ truyền Việt Nam chấn động với bài quyền võ gà của cố võ sư Ngô Bông. Ông Ngô Bông (sinh năm 1923 ở Quảng Ngãi, theo nghiệp võ từ năm 11 tuổi).
Võ sư Ngô Bông được xếp vào hàng cao thủ giới võ lâm, thông thạo nhiều ban võ nghệ: côn, kiếm, đao thương, quyền… sự nghiệp suốt cuộc đời có nhiều đóng góp cho võ thuật Việt Nam. Giới võ lâm đồn, mười ngón tay của ông nhờ luyện Thiết sa chưởng, có thể xuyên gạch, phá đá. Ngón quyền Hùng kê của ông vì vậy cũng đủ uy mãnh, khiến người người phải cung kính.
Nên đọcTuy không sinh ra trên vùng địa linh nhân kiệt Tây Sơn Bình Định nhưng cố võ sư Ngô Bông vẫn được thừa nhận là truyền nhân chính thức của Hùng kê quyền, được giao trách nhiệm truyền dạy, hướng dẫn và phát dương quang đại bài quyền này trong toàn quốc.
Trên Bình Định nguyệt san đã dẫn lời cố võ sư Ngô Bông nói về những điểm tinh túy của bài Hùng kê quyền: Các đòn đánh của bài quyền Hùng Kê cực kỳ chuẩn xác và biến ảo. Cái thần thái của bài quyền là sử dụng sức mạnh của thủy (nước) để đánh đối phương. Mà… nước mà chảy là mạnh lắm và không thể nào tránh né cho khỏi. Các đòn đánh của bài quyền Hùng Kê cũng vậy. Nó đánh vây tứ bề, dùng ba đến bốn mũi giáp công chỉ nhằm đánh vào một điểm, đánh từ dưới thấp lên cao, từ trên cao phủ đầu xuống thấp.
Vì uy lực của bài quyền này, hiện nay bài thường chỉ được truyền dạy cho môn đồ đã có trình độ nhất định, chẳng hạn như cấp huấn luyện viên.
Đức Hòa (tổng hợp)
