Trong năm 2016, Nga đã sẵn sàng để giải trừ hệ thống tên lửa của tàu ngầm Arkhangelsk lớp Typhoon lớn nhất thế giới. Việc giải trừ quân bị sẽ được thực hiện theo thỏa thuận New START giữa Moscow và Washington.
 |
Một tàu ngầm hạt nhân lớp Typhoon tại quân cảng ở bán đảo Kola. Ảnh: Hãng thông tấn Pháp |
Theo thỏa thuận này, nhà máy đóng tàu hàng đầu của Nga Zvezdochka tại thành phố Severodvinsk, phá bắc đất nước sẽ giải trừ hệ thống tên lửa của tàu ngầm Arkhangelsk, hãng thông tấn TASS dẫn lời đại diện báo chí của nhà máy cho biết.
"Chúng tôi sẽ loại bỏ các vỏ bọc của những máy phóng tên lửa trên tàu ngầm và niêm phong chúng lại, do đó sẽ không thể sử dụng những vũ khí trên tàu. Chúng tôi không sẽ không nói tới việc tháo dỡ hết những vũ khí trên tàu. Hồ sơ dự thầu cho thủ tục này vẫn chưa được công bố", cơ quan báo chí của nhà máy nói.
Theo số liệu mà cơ quan hạt nhân Rosatom của Nga công bố, việc giải trừ quân bị của tàu ngầm ước tính trị giá khoảng 28 triệu rúp (khoảng 400.000 USD).
Tàu ngầm tên lửa đạn đạo năng lượng hạt nhân Arkhangelsk TK-17 được thiết kế vào năm 1987 theo đề án "Cá mập" 941 (hay "Bão" theo phân loại của NATO). Đề án này nhằm trang bị cho Hải quân Liên Xô các tàu ngầm tên lửa đạn đạo năng lượng hạt nhân và tạo ra lớp tàu lớn nhất trong số những tàu ngầm được sản xuất. Nó lớn đủ để chứa các phương tiện sinh hoạt tươm tất cho 179 thành viên thủy thủ đoàn khi lặn xuống trong nhiều tháng và dự trữ được 20 quả tên lửa đạn đạo liên lục địa.
Có 3 trong số 6 tàu ngầm lớp Typhoon được sản xuất vào những năm 1980 đã sẵn sàng được tháo dỡ tại các xưởng đóng tàu ở Severodvinsk. Với 3 chiếc còn lại, Arkhangelsk và Severstal cũng sắp được tháo dỡ. Tàu Dmitri Donskoi vừa mới trải qua quy trình hiện đại hóa và giờ được trang bị để thử hệ thống tên lửa trên biển Bulava mới nhất.
Hiệp ước New START (về các biện pháp giảm sâu hơn và giới hạn các vũ khí tấn công chiến lược) được đưa ra để giảm kho dự trữ hạt nhân của Nga và Mỹ, có hiệu lực từ năm 2011. Nó thay thế cho thỏa thuận trước đó vào năm 1991, đưa ra phần trần thấp hơn cho số lượng đầu đạn và các hệ thống phân phối đã được triển khai.
Bình luận về tiến độ thực hiện trong lễ kỷ niệm 5 năm hiệp ước vào tháng 2, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã khen ngợi cả 2 phía Nga, Mỹ khi hợp tác thành công trong lĩnh vực này: "Hiệp ước New STAR tiếp tục là một lĩnh vực hợp tác và cuộc đối thoại tiếp diễn giữa Nga và Mỹ. Tôi có chung niềm tin mạnh mẽ với Tổng thống Obama rằng 2 nước chúng ta, những người mở ra kỷ nguyên của vũ khí hạt nhân, có trách nhiệm đặc biệt để dấn đầu thế giới vượt xa nó", ông tuyên bố.
Tuy nhiên, những động thái mới nhất của Mỹ - như kế hoạch nâng cấp 180 máy bay ném bom chiến lược B61 tại các căn cứ không quân ở châu Âu thành phiên bản B61-12 được hiện đại hóa - đã làm dấy lên những nghi ngờ liệu Mỹ có tuân thủ hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).
Những người phản đối chương trình đã lập luận rằng thay vì thu hẹp các kho dự trữ vũ khí nguyên thử theo NPT, việc đại tu thực sự tạo ra thêm những vũ khí hạt nhân hiện đại hơn - đây là sự khiêu khích để làm suy yếu sự răn đe của Nga, theo lý thuyết.
Bảo Linh (Russia Today)
