Biên bản vi phạm giao thông là văn bản ghi nhận lại diễn biến, thời gian, địa điểm, đối tượng, trình tự, nội dung… của sự việc vi phạm pháp luật khi tham gia giao thông. Biên bản này là căn cứ để pháp luật đưa ra quyết định xử phạt.
Dù vậy, chưa có quy định cụ thể nào pháp luật đưa ra về biên bản vi phạm giao thông. Có thể coi biên bản vi phạm giao thông là một loại biên bản vi phạm hành chính, bởi giao thông thuộc linh vực quản lý hành chính nhà nước.
Có 3 trường hợp người tham gia giao thông sẽ bị lập biên bản vi phạm giao thông, gồm có:
- Vi phạm giao thông bị phát hiển bởi những phương tiện, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ.
- Khi kiểm tra, xử lý các phương tiên tham gia giao thông, người điều khiển phương tiện không thể xuất trình được một, một số hoặc toàn bộ giấy tờ cần thiết: giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe và giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường.
- Vi phạm giao thông không thuộc trường hợp xử phạt cảnh cáo, hoặc phạ tiền hơn 250.000 đồng với cá nhân, 500.000 đồng với tổ chức.
Người có thẩm quyền xử phạt vi phạm giao thông phải đưa ra quyết định xử phạt vi phạm giao thông trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày bắt đầu lập biên bản vi phạm giao thông, theo điều 66 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định.
Thời hạn ra quyết định xử phạt tối đa là 30 ngày đối với các trường hợp có nhiều tình tiết phức tạp mà không thuộc trường hợp giải trình hoặc với những vụ việc thuộc trường hợp giải trình.
Trường hợp vụ việc đặc biệt nghiêm trọng, có nhiều tình tiết phức tạp và thuộc trường hợp giải trình mà cần có thêm thời gian để xác minh, thu thập chứng cứ thì người có thẩm quyền đang giải quyết vụ việc phải báo cáo thủ trưởng trực tiếp của mình bằng văn bản để xin gia hạn; việc gia hạn phải bằng văn bản, thời hạn gia hạn không được quá 30 ngày.
Theo những quy định nêu trên, thông thường thời gian hiệu lực của biên bản vi phạm giao thông là 7 ngày, tăng lên 30 ngày đối với những vụ việc có tình tiết phục tạp, tối đa 60 ngày đối với những vụ việc đặc biệt nghiêm trọng.