Chuẩn tinh này được phát hiện trong một góc tối của không gian, cách chúng ta hơn 13,03 tỷ năm ánh sáng và nó chứa hố đen ở tâm, siêu lớn gấp 1,6 tỷ lần Mặt trời.
Chuẩn tinh J0313-1806 đọc sinh ra sau vụ nổ Big Bang 670 triệu năm. Nó là hố đen xa nhất từng được phát hiện. Ảnh: NOIRLab/NSF/AURA
Được đặt tên là J0313-1806, chuẩn tinh này có từ thời điểm khi vũ trụ mới 670 triệu năm tuổi, bằng khoảng 5% so với tuổi hiện tại của nó. Ở khoảng cách như vậy, J0313-1806 trở thành hố đen được hình thành sớm nhất, truất ngôi của J1342+0928 được phát hiện năm 2017 và tồn tại khi vũ trụ mới 690 triệu năm tuổi.
Phát hiện này được công bố trong cuộc họp lần thứ 237 của Hiệp hội Thiên văn Mỹ ngày hôm qua. Nó giúp làm sáng tỏ môi trường trong vũ trụ cổ đại. Tuy nhiên, giống như bất cứ câu chuyện vật lý thiên văn nào, nó lại đặt ra cho các nhàn ghiên cứu nhiều câu hỏi khó hiểu.
Chuẩn tinh là những vật thể cực sáng, sáng nhất trong vũ trụ. Chúng nằm ở trung tâm các thiên hà nhưng tại tâm của chúng lại là một hố đen siêu lớn, gấp hàng triệu cho đến hàng tỷ lần mặt trời. Lực hấp dẫn mạnh quanh hố đen thu hút khí, bụi và thậm chí có khả năng xé toạc những ngôi sao, để lại một vệt những mảnh vỡ trên vòng đệm bao quanh nó. Những mảnh vỡ quay xung quanh với tốc độ cực cao, giải phóng ra năng lượng cực lớn mà những người quan sát trên Trái đất có thể thấy qua phổ điện từ là ánh sáng rực rỡ. Chẳng hạn như J0313-1806 tỏa sáng hơn 1.000 lần so với toàn bộ dải Ngân Hà.
Các nhà thiên văn có thể phát hiện ra chuẩn tinh bằng cách sử dụng một số đài quan sát trên mặt đất, trong đó có kính thiên văn Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) ở Chile và 2 đài quan sát tại Mauna Kea, Hawaii. Các quan sát cho phép những nhà nghiên cứu xác nhận khoảng cách với độ chính xác cao và kiểm tra một số đặc tính của siêu hố đen ở tâm chuẩn tinh.
Sử dụng dữ liệu quang phổ, nhóm nghiên cứu suy đoán hố đen siêu lớn này đang ngấu nghiến 25 Mặt trời mỗi năm, có nghĩa là nó vẫn đang phát triển.
Kính viễn vọng không gian James Webb dự kiến được phóng vào ngày 31/10 có thể giúp các nhà khoa học mở ra cửa sổ khác vào vũ trụ sơ khai, tiết lộ cách hình thành những con thú siêu khổng lồ này.
(Theo Cnet)