Rạng sáng nay, trong khi Syria oằn mình hứng chịu các đòn tập kích tên lửa từ Pháp và Israel thì 1 máy bay trinh sát IL-20 hiện đại của Nga bị bắn rơi.
Nga cảnh giới cao độ
Rạng sáng nay (giờ Việt Nam), Pháp và Israel đồng loạt mở các đợt tập kích đường không ồ ạt vào bằng tên lửa hành trình.
Đầu tiên là các máy bay chiến đấu Israel tiến hành đòn tấn công mãnh liệt bằng tên lửa hành trình, sau đó Pháp nối gót, từ khinh hạm tên lửa FS Auvergne mới nhất, chục quả tên lửa hành trình MdCN (Missile de Croisière Naval) thế hệ mới có giá tới 3,3 triệu USD/quả đã được phóng đi.
Các báo cáo cho thấy tên lửa hành trình từ Pháp, Israel đã đồng loạt tấn công nhiều vị trí ở các tỉnh Latakia, Tartus và Homs, và có thể là cả ở Hama nữa.
Hàng chục quả tên lửa đã giáng đòn "sấm sét" vào Syria, trong đó có ít nhất 28 quả tên lửa hành trình được bắn đi từ biển Địa Trung Hải mà khả năng cao là từ tàu chiến Pháp. Bộ Quốc phòng Nga đã chỉ đích danh khinh hạm tên lửa FS Auvergne của Hải quân Pháp đã tham gia đợt tập kích này.
Khinh hạm tên lửa FS Auvergne của Hải quân Pháp.
Ngay khi đạn rời bệ phóng, hệ thống cảnh giới đường không của Nga đã phát hiện và cảnh báo cho các lực lượng phòng không mà Moscow bố trí ở các căn cứ không quân Khmeimim và căn cứ hải quân Tartous đón đánh một khi chúng tấn công vào các lực lượng Nga đồn trú ở Syria.
Các nguồn tin địa phương cho biết, dường như phòng không Nga đã khai hỏa cùng với phòng không Syria bắn hạ phần lớn tên lửa hành trình đang hướng tới tỉnh Latakia nơi có căn cứ sân bay Khmeimim, đầu não của Không quân Nga ở Syria.
Việc phát hiện sớm tên lửa Pháp ngay khi vừa rời bệ và chỉ đích danh tàu nào đã phóng đạn chứng tỏ trinh sát đường không của Nga đã rất cảnh giác, trực sẵn sàng chiến đấu ở mức cao nhất. Đồng thời, Nga cũng nắm rõ có bao nhiêu tàu chiến, tàu ngầm của Mỹ-Anh-Pháp đang làm gì, ở đâu trên biển Địa Trung Hải.
Dường như Nga-Syria đã dự báo được khả năng sẽ bị tấn công nên máy bay trinh sát IL-20 (có thể là phiên bản IL-20M nâng cấp sâu) của Nga đã được tung lên do thám, và đã xảy ra thảm họa.
Máy bay trinh sát Nga bị bắn rơi
Vào lúc khoảng 11 giờ đêm (giờ Moscow - 20:00 GMT, tức khoảng 3h sáng giờ hà Nội), chiếc máy bay trinh sát IL-20 của Nga khi đang trên đường trở về căn cứ không quân Khmeimim sau chuyến bay làm nhiệm vụ thì đã biến mất khỏi màn hình radar.
Điểm bất thường là tại thời điểm chiếc IL-20 bị mất liên lạc thì cũng là lúc các máy bay chiến đấu Israel đang ồ ạt tiến hành đợt không kích tấn công Syria. Đây là lần thứ 2 liên tiếp (trong vòng 24h) Không quân Do Thái thực hiện các đòn tấn công vào sâu trong lãnh thổ Syria.
Tiêm kích F-16 Israel phóng đạn tấn công mặt đất.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết các radar cảnh giới của họ đã phát hiện được có ít nhất 4 chiếc máy bay tiêm kích F-16 của Không quân Israel đang lởn vởn ở khu vực tỉnh Latakia gần đường bay trở về căn cứ Khmeimim của chiếc IL-20 nói trên.
Mặc dù không ám chỉ đích danh máy bay Israel có thể đã tấn công máy bay Nga, nhưng một điều chắc chắn là những chiếc F-16 này có mang tên lửa không đối không bởi dù làm nhiệm vụ tấn công mặt đất đi chăng nữa thì chiến đấu cơ Israel vẫn luôn mang ít nhất 2-4 quả tên lửa không đối không để tự vệ và sẵn sàng phóng đạn khi cần thiết.
Có 2 giả thuyết đang gây tranh cãi:
Chính tiêm kích F-16 Israel là thủ phạm bắn hạ máy bay trinh sát IL-20 Nga bởi trong lúc tiến hành tấn công Syria, bỗng nhiên xuất hiện một mục tiêu bay khả nghi đang hướng đến, rất có thể phía Israel đã lúng túng phóng đạn tiêu diệt mà chẳng cần biết đó có phải mối đe dọa thực sự hay không.
Tất nhiên, phát ngôn viên Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) đã ngay lập tức từ chối bình luận về sự kiện này.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ cũng phủ nhận không tham gia cuộc tấn công này và tuyên bố, chính phòng không Syria đã bắn hạ máy bay Nga trong khi đánh trả đòn tập kích của Pháp-Israel.
Đau đớn thay, hãng tin CNN dẫn tin từ Bộ Quốc phòng Mỹ cho rằng chính một trong số tổ hợp tên lửa phòng không hiện đại mà Nga vừa mới chuyển giao cho Syria cách đây không lâu là thủ phạm bắn rơi máy bay trinh sát IL-20 của Nga.
Máy bay trinh sát IL-20 của Nga
Xét về lý thuyết thì khả năng quân ta bắn quân mình là hoàn toàn có thể xảy ra bởi trên thế giới cũng đã nhiều vụ việc tương tự, ngay cả Không quân Mỹ cũng từng "muối mặt", trong đó có 4 vụ bắn nhầm đồng minh tồi tệ nhất như:
- Cường kích A-10 bắn nhầm quân Anh tại Iraq;
- F-16 ném bom nhầm nơi huấn luyện của quân đội Canada;
- Trực thăng Apache bắn nhầm xe thiết giáp lục quân Mỹ;
- Phi công F-15 nhầm trực thăng Mỹ với Mi-24 Iraq.
Trong tình huống chiến đấu diễn biến rất nhanh và khốc liệt, cũng có thể xảy ra khả năng một kíp chiến đấu tên lửa phòng không Syria nào đó đã lúng túng, bắn nhầm máy bay IL-20 Nga.
Mặc dù sẽ còn nhiều tranh cãi về vụ việc này nhưng rõ ràng hy vọng sống sót của 14 thành viên phi hành đoàn trên chiếc máy bay trinh sát IL-20 Nga là rất thấp cho dù các nỗ lực tìm kiếm cứu nạn được cả Nga và Syria đang tiến hành khẩn trương với lực lượng hùng hậu nhất.
Chưa hết, mặc dù đánh trả quyết liệt tên lửa Pháp và Israel nhưng phòng không Syria vẫn để lọt nhiều quả đạn, chúng đã đến được mục tiêu và gây ra những thiệt hại lớn đối với Syria.
Đây có thể nói là thảm hỏa đau đớn với Nga vì mất máy bay hiện đại thì vẫn có thể sản xuất mới hoặc thay thế nhưng mạng sống của tổ bay gồm tới 14 người trên chiếc IL-20 mới là quan trọng. Đây được đánh giá là thiệt hại lớn nhất đối với Nga kể từ đầu năm 2018 tới nay.
