Giáo sư địa chất Phan Trường Thị cho rằng, số tiền chục tỷ được đưa ra để ước tính giá trị của tảng đá canxedon 30 tấn tại Đắk Nông thực chất chỉ là con số ảo.
Liên quan đến tảng đá canxedon (chalcedone) nặng gần 30 tấn được khai thác tại vườn cà phê của ông Nguyễn Chí Thanh (ở xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông), nhiều người ước tính giá của tảng đá khủng này có thể lên tới hàng chục tỷ đồng. Tuy nhiên, theo nhận định của GS. TS địa chất Phan Trường Thị (hiện là Viện trưởng Viện Đá quý – Vàng và Trang sức Việt), khối đá này thực chất không có nhiều giá trị về mặt kinh tế.
“Cho đến thời điểm này, các cơ quan chức năng mới chỉ sơ lược xác định được mẫu đá là canxedon và tiến hành đo đạc thể tích cũng như trọng lượng của khối đá khủng. Tuy nhiên, chưa có một cơ quan quản lý nào chính thức định giá. Vì vậy, căn cứ nào để khẳng định nó có giá hàng chục tỷ đồng?” – GS.TS Phan Trường Thị đặt nghi vấn.
Một khối đá canxedon nặng 30 tấn có hình thu giống con voi được trưng bày như một món hàng mỹ nghệ
Với kinh nghiệm lâu năm trong nghề kiểm định đá quý, Giáo sư Thị khẳng định, canxedon hầu như không có giá trị về mặt kinh tế và cũng không có định giá cụ thể đối với loại đá này. Do chỉ được sử dụng trong chế tác đồ Phong thủy nên vấn đề đắt rẻ hay định giá cho một sản phẩm canxedon phụ thuộc vào nhãn quan tâm linh của từng đối tượng khách hàng.
Mặc dù từng được định giá lên tới chục tỷ nhưng Giáo sư địa chất Phan Trường Thị
cho rằng, tảng đá canxedon này giá thành chưa tới 60 triệu đồng
GS. Phan Trường Thị cho biết, theo luật khoáng sản, canxedon không thuộc chủng loại cấm mua bán. Canxedon tập trung thành khối có tên gọi Mã não (Agate). Chúng là sản phẩm đi kèm núi lửa bazan, không tập trung thành mỏ và nằm rải rác trên cao nguyên. Hiện nay, canxedon đã được chuyển về giới thiệu ở 2 thành phố lớn là Hà nội và Tp. Hồ Chí Minh. Cách đây mấy năm, canxedon được bày bán nhiều dưới dạng đá cảnh và tượng tạc. Loại khoáng vật này không có giá trị xuất khẩu và cũng không được thương mại mạnh mẽ.
“Theo đánh giá của tôi, nếu tính theo nhu cầu mua bán canxedon trên thị trường hiện nay thì khối canxedon 30 tấn dạng thô này chỉ ở mức 50 đến 60 triệu đồng” – GS Thị khẳng định.
Như đã đưa tin, trước đó, hồi tháng 2/2015, ông Nguyễn Chí Thanh (ở thôn Tân Định, xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil, Đắk Nông) trong quá trình đào hồ lấy nước tưới cà phê gặp tảng đá lớn dưới đất sâu nên thuê 3 xe múc về khai thác. Một số người biết chuyện đã đến trả giá mua hòn đá với giá 60 triệu đồng. Do cần phải gấp rút đào hố để lấy nước tưới cà phê, nên ông Thanh đã đồng ý bán.
Đến giữa tháng 2, khi xe đầu kéo đang vận chuyển tảng đá này trên QL14 qua địa bàn H.Đắk Mil thì bị lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (PC46), Công an tỉnh Đắk Nông, đã phát hiện, bắt giữ.
Bước đầu xác định, tảng đá bị tạm giữ là đá canxedon, dài 4 m, rộng 3,5 m, cao 1,3 m, ước khoảng 18 m3, nặng từ 27 - 28 tấn.
Hiện lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông đã ra quyết định tịch thu hòn đá để đưa vào bảo tàng trưng bày. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, sau hơn 2 tháng kể từ khi phát sinh vụ việc tịch thu hòn đá khủng, Công an tỉnh Đắk Nông vẫn chưa gửi mẫu đá đi giám định để xác định mức độ quý hiếm.
Vũ Đậu