(Tinmoi.vn) Mỹ, Nhật Bản và Úc đồng loạt lên tiếng phản đối hành động của Trung Quốc trên biển Đông. Thủ tướng Nhật Bản nhấn mạnh sự ủng hộ đối với Việt Nam trong nỗ lực giải quyết các vấn đề thông qua đối thoại.
Cụ thể, mở đầu ngày làm việc thứ 2 (31/5) của Hội nghị Thượng đỉnh An ninh châu Á - Thái Bình Dương (Đối thoại Shangri-La) tại Singapore, phát biểu trước đông đảo các quan chức cấp cao, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel thẳng thừng tố cáo Trung Quốc có hành động cải tạo đất đai tại nhiều vị trí và triển khai trái phép giàn khoan Hải Dương 981 (Haiyang Shiyou 981) vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam; ngăn chặn Philippines tiếp cận bãi cạn Scarborough, gây áp lực lên sự hiện diện của Manila trên bãi cạn Second Thomas (bãi Cỏ Mây, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhấn mạnh: “Trong những tháng gần đây, Trung Quốc có nhiều hành động đơn phương, gây mất ổn định, đòi hỏi chủ quyền ở Biển Đông. Mỹ sẽ không làm ngơ khi các nguyên tắc cơ bản của trật tự quốc tế bị thách thức”.
“Không đứng về bên nào trong tranh chấp nhưng chúng tôi kiên quyết phản đối bất cứ quốc gia nào ép buộc hoặc đe dọa dùng vũ lực để củng cố các tuyên bố chủ quyền... Mỹ sẽ không làm ngơ nếu thế lực nào đó đe dọa các nguyên tắc cơ bản của trật tự quốc tế” - ông Hagel nêu rõ.
Mỹ, Nhật, Úc đồng loạt chỉ trích hành động của Trung Quốc trên biển Đông. Ảnh: Reuters
Không chỉ Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ công khai chỉ trích thẳng thừng hành động ngang ngược của Bắc Kinh trên biển Đông, các lãnh đạo Nhật Bản cũng tỏ rõ quan điểm muốn xây dựng vị thế tại khu vực nhằm đối trọng chiến lược với Trung Quốc.
Phát biểu tại Đối thoại Shangri-La hôm 31-5, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera tiếp tục kêu gọi sự hợp tác lớn hơn giữa quân đội Nhật Bản và Đông Nam Á trước sự hung hăng ngày càng nguy hiểm của Trung Quốc.
“Không chỉ quân sự, chúng tôi còn muốn bảo đảm an toàn hàng hải trong khu vực cũng như tăng cường hợp tác trong những lĩnh vực an ninh phi truyền thống với ASEAN” - ông Onodera phát biểu.
Lời kêu gọi của ông Onodera đưa ra 1 ngày sau khi Thủ tướng Nhật Shinzo Abe lên tiếng khẳng định Tokyo ủng hộ hết mình các nước Đông Nam Á trong nỗ lực bảo vệ vùng biển và vùng trời. Thủ tướng Nhật nhấn mạnh sự ủng hộ đối với Việt Nam trong nỗ lực giải quyết các vấn đề thông qua đối thoại cũng như nỗ lực từ Philippines nhằm kêu gọi một giải pháp cho tranh chấp trên biển Đông
Cũng ttrong ngày 31-5, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cùng hoan nghênh ý định đóng góp nhiều hơn vào hòa bình, ổn định tại châu Á của Nhật Bản. Ông Hagel còn tuyên bố Washington sẽ hỗ trợ Thủ tướng Abe xác định lại vị thế quân sự của Tokyo trong khu vực.
Những tuyên bố của hai ông Hagel và Abe càng thêm sức nặng sau bài phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Úc David Johnston. Tuy nói Úc không đứng về bên nào trong tranh chấp nhưng ông Johnston cương quyết: “Dùng vũ lực hay hăm dọa để đơn phương thay đổi hiện trạng trên biển Đông và Hoa Đông đơn giản là không thể chấp nhận được”.
Trong khi đó, các bộ trưởng quốc phòng khác của ASEAN đòi hỏi sự đoàn kết khu vực để giải quyết các tranh chấp chủ quyền. “ASEAN phải cùng chung quan điểm về các vấn đề quốc phòng then chốt và không để bị lôi kéo theo các hướng khác nhau” - Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein tuyên bố.
