Theo luật sư Paul Reichler, người bào chữa cho Philippines trong vụ kiện "Đường chín đoạn" với Trung Quốc, nếu Bắc Kinh chống lại phán quyết của tòa sắp tới, họ sẽ tự đặt mình ngoài vòng luật pháp Quốc tế.
Một phán quyết vào tháng tới của PCA sẽ tước đi Trung Quốc của bất kỳ cơ sở pháp lý nào cho tuyên bố phi lý của họ về chủ quyền với hầu hết Biển Đông, và Bắc Kinh có nguy cơ bị xem như là một "ngoại lệ của luật pháp", trừ khi họ tôn trọng kết quả, luật sư trưởng của Philippines cho biết hôm thứ Tư vừa rồi.
 |
Luật sư Paul Reichler. Ảnh: InterLaw |
Nên đọcTrong một cuộc phỏng vấn với Reuters, luật sư Paul Reichler, cựu chiến binh của Wasington bày tỏ tin tưởng rằng Tòa án Thường trực Trọng tài (PCA), có trụ sở tại The Hague, sẽ đưa ra một phán quyết nghiêng về phía Philippines trong vụ kiện chống lại Bắc Kinh vào ngày 12/7 tới. Phía Trung Quốc đã bác bỏ thẩm quyền của tòa án và cho biết sẽ bỏ qua các "phán quyết bất lợi".
Philippines, một đồng minh của Hoa Kỳ, tuyên bố sẽ chống lại tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc với khoảng 90 phần trăm Biển Đông, một trong những tuyến đường biển nhộn nhịp nhất thế giới. Một số quốc gia Đông Nam Á cũng có tuyên bố chủ quyền chồng lấn trên biển Đông, và những tranh chấp với Trung Quốc đã dấy lên lo ngại về một cuộc đối đầu quân sự có thể phá vỡ thương mại toàn cầu.
Reichler, người đứng đầu nhóm pháp lý của Manila trong hơn 3 năm vừa rồi, cho biết dù là người đứng đầu trong nhóm bảo vệ pháp lý cho Philippines tại tòa nhưng cũng giống như bất cứ người bình thường nào, ông chỉ có thể biết về phán quyết cho đến phút cuối cùng. Nhưng ông tin tưởng rằng Manila sẽ giành chiến thắng trong tranh luận pháp lý, phù hợp với sự đồng thuận ở Washington và hầu hết vốn nước ngoài lớn.
"Chúng tôi tin rằng chúng ta sẽ có thành công trên cơ sở công lý", Reichler nói. Theo ông, những luận điểm quan trọng nhất sẽ được quyết định bởi tòa án chứ không phải do một bên nào đơn phương tuyên bố. Ông nói chỉ vài giờ sau khi PCA công bố ngày cho phán quyết về cụ kiện.
Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền với "Đường Chín Đoạn" kéo dài sâu vào trái tim hàng hải của khu vực Đông Nam Á, bao gồm hàng trăm hòn đảo tranh chấp, các rạn san hô, ngư trường phong phú và nhiều mỏ dầu, khí đốt.
Reichler nói một phán quyết chống lại Bắc Kinh "có thể tước đi Trung Quốc của bất kỳ cơ sở pháp lý cho việc thực hiện một tuyên bố như vậy." Manila cho rằng tuyên bố phi lý của Trung Quốc vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển và hạn chế quyền của Philippines trong việc khai thác các nguồn tài nguyên và các ngư trường đánh bắt cá trong khu vực đặc quyền kinh tế của Philippines.
Cũng vào hôm thứ Tư, Trung Quốc cho biết cách tiếp cận của Manila là coi thường luật pháp quốc tế và Bắc Kinh sẽ không chấp nhận bất cứ quyết định của bên thứ ba về vấn đề này. Một tuyên bố hàm chứa nhiều sự mâu thuẫn của Trung Quốc.
Reichler nói rằng nếu Trung Quốc bác bỏ phán quyết có nghĩa là "Bắc Kinh tự tuyên bố rằng Trung Quốc là một nhà nước ngoài vòng pháp luật Quốc tế". Chứ không chỉ là không tôn trọng luật pháp quốc tế.
Giữa tăng căng thẳng ở Biển Đông, Reichler nói "không ai muốn hoặc thậm chí nên bỏ qua phương án sử dụng vũ lực."
Ông dự đoán Trung Quốc sẽ phải đối mặt với áp lực phải tuân theo phán quyết từ các nguyên đơn và đối thủ khác, bao gồm Việt Nam, Indonesia và Malaysia do các nước này đều đã tuyên bố sẽ ủng hộ mọi phán quyết của PCA. Mặc dù có dấu hiệu gần cho thấy một số nước Đông Nam Á khác đang dao động trong nỗ lực tạo nên một mặt trận thống nhất trong khu vực để chống lại Trung Quốc.
"Có thể dần theo thời gian ... Trung Quốc sẽ nhận ra rằng họ sẽ mất mát nhiều hơn so với những gì có thể để đạt được từ việc tạo ra một tình huống vô luật lệ, hỗn loạn", ông nói.
Trung Quốc cáo buộc Mỹ đã "thổi phồng" tranh chấp và làm phức tạp hóa tình hình. Nhưng ông Reichler cho rằng Trung Quốc và các nước tranh chấp sẽ tránh được phần lớn các mối đe dọa cụ thể nếu họ có thể đáp ứng các phán quyết.
Các quan chức Hoa Kỳ đang lo lắng Trung Quốc có thể tuyên bố một khu vực nhận dạng phòng không biển Đông như họ đã từng làm tại vùng biển Hoa Đông khi có tranh chấp với Nhật Bản vào năm 2013. Trung Quốc dường như đã bắt đầu bằng cách đẩy mạnh xây dựng, bồi bổ các đảo nhân tạo trên các đảo tranh chấp.
Hoa Kỳ đã phản ứng với các động thái như vậy của Trung Quốc bằng các hành động cụ thể bao gồm tăng cường "tự do hàng hải", tuần tra bằng tàu chiến trên biển và các máy bay chiến đấu trên không cũng như tăng cường viện trợ quốc phòng với các nước Đồng minh trong khu vực.
Luật sư Reichler đã dành cả đời đại diện cho các quốc gia nhỏ bé chống lại những cường quốc trên thế giới như phiên tòa Nicaragua chống lại Mỹ, Georgia chống lại Nga, Mauritius chống lại Anh và Bangladesh chống lại Ấn Độ.
Ông Reichler là luật sư đứng đầu thay mặt Manila khởi kiện Bắc Kinh về việc tuyên bố chủ quyền trước hầu hết vùng lãnh hải trên Biển Đông theo bản đồ "Đường 9 đoạn" – khu vực nằm sát vùng bờ biển với Philippines, Brunei, Malaysia và Việt Nam.
Quý Vũ (Reuters)
