Với người Kinh thì những thanh niên trong clip sẽ phạm tội bắt cóc và phải “bóc lịch” dài dài. Thế nhưng, bắt cóc người con gái mình thích về làm vợ là chuyện “thường ngày ở huyện” với người Mông.
[mecloud]nOceRct7Wx[/mecloud]
Tục bắt vợ của người Mông
Bắt vợ là một nét văn hoá trong hôn nhân người Mông. Người con trai sẽ tìm người giúp để bắt cô gái mà họ “chấm” về làm vợ. Phong tục này đã tồn tại trong công đồng người Mông như một nét văn hoá đặc sắc, thu hút sự tìm hiểu, khám phá của các du khách mỗi lần đến với Sapa. Nghe cái tên “bắt vợ”, du khách phần nào đó thấy được mục đích cũng như sự quyết liệt trong cuộc bắt vợ.
Bắt vợ là cách thức để người con trai lấy được người con gái mà mình yêu thương khi không có đủ tiền xin cưới hay bị gia đình nhà gái phản đối.
 |
| Ảnh trích từ clip đám thanh niên bắt cóc gái xinh về làm vợ giữa phố. |
Ảnh trích từ clip đám thanh niên bắt cóc gái xinh về làm vợ giữa phố.Theo VnEpress, Người H’Mông trên vùng núi cao Tây Bắc có tục bắt vợ. Cặp nam nữ khi đồng ý cưới nhau, chàng trai sẽ báo trước ngày và địa điểm nơi cô gái bị bắt. Mọi chuyện được giấu kín gia đình nhà gái. Hàng ngày, cô gái vẫn lên nương, làm rẫy. Đến hẹn, chàng trai sẽ rủ một vài người bạn cùng tham gia bắt vợ.
Cô gái dù biết trước nhưng vẫn tỏ ra bất ngờ, giả vờ kêu khóc ầm ĩ. Theo quan niệm người H'Mông, cô gái khóc càng to, phản ứng quyết liệt thì gia đình sau này sẽ càng hạnh phúc, con cháu đầy nhà.
Sau khi bị bắt 3 ngày, nếu cô gái không tìm cách trốn khỏi nhà trai nghĩa là đã đồng ý lấy chàng làm chồng. Nhà trai sẽ nhờ người mai mối chọn ngày lành tháng tốt rồi sang thưa chuyện với nhà gái, làm lễ cưới xin.Trường hợp cô gái và chàng trai yêu thương nhau từ trước nhưng họ không đủ tiền thách cưới hay bố mẹ không đồng ý. Chàng trai sẽ bàn kế với cô gái trước ngày, giờ, địa điểm nhà trai tổ chức bắt vợ. Mọi chuyện được tính toán trong bí mật, gia đình nhà gái không hề hay biết, cô gái vẫn hằng ngày lên nương rẫy đi làm bình thường. Rồi đến ngày hẹn, chàng trai xuất hiện cùng bạn bè “bắt” cô gái về nhà mình.
Cô gái dù biết trước mọi chuyện vẫn tỏ ra bất ngờ, giả vờ kêu khóc. Theo phong tục người Mông, trong cuộc bắt vợ, cô gái khóc càng to, phản ứng càng quyết liệt thì đôi đó càng hạnh phúc, con đàn cháu đống.
Người Mông quan niệm, có “bắt” vợ thì người đàn ông mới chứng minh sự thật lòng với người yêu, sự mưu trí, dũng cảm của mình. “Bắt” vợ là thử thách cuối cùng để trai gái trở thành vợ chồng của nhau”.
Xôn xao clip đám thanh niên Trường hợp chàng trai chỉ yêu đơn phương và “bắt” không đúng đối tượng thương yêu mình. Trong trường hợp này cô gái sẽ tìm cách trốn khỏi nhà chàng trai hoặc được chàng trai cố tình để cô gái trốn thoát. Lúc đó, gia đình nhà chàng trai phải làm lễ vật sang nhà cô gái để “đền danh dự” cho nhà gái.
Trường hợp chàng trai Mông bắt vợ nhưng người con gái không ưng hay không đồng ý lấy người đó, họ sẽ thách cưới rất cao như : 60-120 đồng bạc trắng, 60-120 cân gà, 60-120 cân lợn… Nếu như chàng trai lỡ bắt vợ mà không đáp ứng được những lễ vật nhà gái thách cưới sẽ bị dân làng bài trừ và phạt vạ. Lễ phạt vạ rất lớn thường sẽ phải khao dân làng ăn uống trong 7 ngày liên tiếp. Vì vậy, tục “bắt vợ” này không phải ai cũng có thể tiến hành. Nếu yêu thương nhau từ trước thì sẽ dễ dàng hơn.
 |
Theo báo Lao động, các già bản kể lại, chàng trai Mông thường có cách chọn vợ cho riêng mình, nhưng thường để ý đến các cô gái khỏe mạnh, chăm chỉ lên nương. Thực ra, người con trai đã tìm hiểu và nhắm người mình thích từ trước, đến ngày hội mới tìm cách để tỏ tình. Vì thế, “vỗ mông” ngày nay thường mang tính biểu trưng, như là một lời tỏ tình độc đáo.
Chứng kiến những cặp đôi tách khỏi đám đông sau khi đã say men rượu, ngấm men tình mới thấy hết sự thú vị của tục “vỗ mông” nơi đây. Cô gái Giàng Thị Dính ở xóm Sàng Chải B, xã Lũng Pù tham gia các trò chơi cùng bạn ngay từ sáng sớm và cũng đã tìm được cho mình một người để tâm tình. Dính bảo: “Thấy mẹ nói con gái lớn thì phải vỗ mông mới được yêu, năm nay mình tròn 18 tuổi nên hẹn người yêu xuống chơi chợ. Anh ấy và mình quen nhau lâu, nay vỗ mông để chính thức yêu nhau”. Nói rồi mặt Dính ửng đỏ, nắm tay người yêu thẹn thùng nhanh bước theo tiếng khèn đằng xa.
Cứ đi chợ, nhất là dịp tết của người Mông, con trai, con gái độ tuổi 13-15 lại rìu rặt rủ nhau đi. Họ đi thành từng nhóm, nam riêng, nữ riêng. Các cô gái khi gần đến chợ, tách tốp, tụt nấp sau một bụi rậm, thay áo mới, váy mới rồi lấy trong túi áo ra chiếc gương con, chiếc lược nhỏ ra chải tóc. Ai có tiền mua son cũng bôi son chỉn chu mới vào chợ.
Dọc đường trai gái cứ thế liếc mắt tìm hiểu nhau. Ngắm được cô nào ưng ý, chàng trai chạy lại vỗ mấy cái vào mông cô gái và nói: Tao thích mày. Cô gái nếu đồng ý cũng giả vờ bỏ chạy một tí cho có lệ. Vừa chạy vừa ngoái cổ lại, chờ đợi chàng trai đuổi theo.
Trước sự chứng kiến của nhiều người, chàng trai sẽ phải cầm cổ tay cô gái và kéo cô về phía mình, nghĩa là đã thành đôi, thành lứa rồi đấy. Nếu cô gái không thích chàng trai đó, cũng không sao, cứ đứng lại, điềm nhiên chờ những cú vỗ mông khác đến khi gặp người hợp mắt. Những anh chàng người Kinh, người Tày, người Dao, người Giáy láu lỉnh vẫn thỉnh thoảng chọn những cô mông mẩy vỗ mấy cái, nhưng chẳng bao giờ bị ăn tát cả. Phụ nữ Mông vốn lành như đất đá miền biên ải. Vỗ mông chọn vợ là tục rất cổ, mang đậm tính nhân văn.
 |
| Chàng trai vỗ mông kén vợ. |
Bắt vợ, vỗ mông chính là giải pháp bất đắc dĩ, giúp cho những chàng trai Mông nghèo có được vợ với cái giá rẻ, thậm chí là… cho không, biếu không. Xưa, vỗ mông xong, chàng trai dắt vợ lên lưng ngựa, dong thẳng về nhà mình, nhốt vào trong buồng, cắt tiết gà, cúng ma, ba ngày mới dắt về nhà gái. Lúc này, cô gái như con bò đã đóng ách, như chùm hoa mơ, hoa mận đã có người hái, nhà gái đành phải nhượng bộ, cho cưới mà không thách cao, thậm chí là không dám thách.
Ngày nay, vỗ mông chọn vợ đã có nhiều đổi thay. Trước khi bắt vợ, chàng trai Mông nào biết “ga lăng” thường tặng một đôi dép xốp tổ ong khoảng mươi, mười lăm ngàn được mua tại chợ hay một cái khăn, cái gương con con cho người con gái mình thích để dẫn dụ cảm tình. Lúc vỗ mông cũng không còn phải lên ngựa nữa mà đi xe máy hoặc đi bộ về nhà trai.
MỸ AN (Tổng hợp)/ Đời sống & Pháp luật
