Trong bộ Ái Nguyệt Hiên bút ký của Lý Liên Anh, thái giám thân cận nhất của Từ Hy thái hậu có ghi lại một số chủng loại, số lượng và giá trị của những vật bồi táng trong lăng của vị "phượng hoàng trên đầu thiên tử" này.
Theo đó, chỉ tính sơ qua đã có đến 85 viên đá quý, 203 miếng bạch ngọc và hàng ngàn viên trân châu khác. Trước khi Từ Hy Thái hậu nhập quan, có 3 lớp gấm quý đan tơ vàng đính trân châu được trải sẵn trong quan tài. Tổng cộng phải dày cả thước.
Vào năm 1908, báu vật trong lăng mộ Tây Thái hậu này khi đó đã được định giá là 10,8 triệu lượng bạc, tương đương với 810 triệu NDT hiện nay (hơn 2.855 tỷ VNĐ). Ảnh minh hoạ
Còn Thái hậu thì mặc lễ phục dệt bằng sợi tơ vàng, tay bà cầm một nhánh hoa sen bằng ngọc, dưới chân, Từ Hy Thái hậu gác lên chiếc ấn ngọc chạm khắc hình hoa sen. Tấm chăn phủ lên thi hài của bà có thêu bộ kinh Đà La Ni bằng tơ vàng 25.000 chữ, trên tấm chăn có đính tổng cộng 820 viên trân châu. Trong đó, có 1 viên trân châu có giá trị tới gần 20 triệu lượng.
Ảnh minh hoạ
Chiếc mũ phượng Từ Hy đội trên đầu cũng có gắn 1 viên trân châu to bằng quả trứng gà có giá hơn 10 triệu lượng bạc. Vòng tay bà đeo cũng là chuỗi các viên kim cương chạm khắc hình hoa cúc và được ghép lại bằng mai vàng.
Bên phải Lão phật gia Từ Hy được đặt 1 chậu san hô được tao từ ngọc 2 màu xanh - đỏ. Ngoài ra còn có vô số những đá quý khác chạm khắc được chôn theo thi hài của bà. Lăng của Từ Hy còn có thêm 8 con chiến mã, 18 vị La Hán làm từ ngọc. Tương truyền rằng, sau khi bồi táng xong đã cho thêm 4 hộp trân châu, 2.200 miếng hồng thạch, lam thạch, lục thạch vì thấy quan tài còn chỗ trống.
Chân dung Từ Hi Thái hậu - người phụ nữ từng nắm quyền cai trị Đại Thanh trong suốt một khoảng thời gian dài. Ảnh: Baidu
Ngoài ra, trong lăng tẩm của Từ Hy còn có thêm 27 bức tượng phỉ thúy tạng hình Phật và nhiều viên phỉ thúy khác.
Đặc biệt, Từ Hy Thái hậu đã được an táng cùng 1 viên dạ minh châu trong miệng. Viên dạ minh châu này có khối lượng khoảng 787.28 carat (hơn 157 gram). Vào năm 1908, nó được định giá là 10,8 triệu lượng bạc (khoảng 2.900 tỷ đồng).
Một số vật báu được bồi táng theo Từ hy thái hậu. Ảnh: Sina
Theo một số khảo cứu thì viên ngọc này có thể chính là viên Kim cương của Đại đế Mogul lừng danh. Đây là viên dạ minh châu xuất hiện trong cung điện Mogul từ năm 1957. Nhưng sau đó vương triều này sụp đổ và loại đá quý này cũng bị thất lạc.
Vào năm 1760, khi vua Càn Long còn tại vị, ông đã cho quân đàn áp các cuộc nổi loạn ở biên giới nên viên dạ minh châu được cho là đã du nhập vào Đại Thanh vào thời điểm đó. Và sau này, viên dạ minh châu này đã được cống nạp đến tay Từ Hy Thái hậu.
Theo ghi chép trong sổ sách xưa thì dạ minh châu có thể phát sáng đến mức có thể nhìn thấy cả tóc người vào ban đêm trong phạm vi 100 bước. Ngoài ra, nó còn có tác dụng chống khuẩn cao. Có thể cũng vì điều này mà thi hài của Từ Hy vẫn tươi tắn, hồng hào dù đã được chôn cất nhiều năm.
Chỉ tiếc rằng, đoàn quân của kẻ trộm mộ Tôn Điện Anh đã ngang nhiên đột nhập mộ thất của Từ Hy rồi trộm đi các trân kỳ dị bảo.
Sau đó, kẻ trộm mộ đã tặng cho Tưởng Giới Thạch thanh Cửu Long bảo kiếm của Càn Long hoàng đế và nhiều bức thư họa quý. Tôn Điện Anh còn tặng cho cha vợ Tưởng Giới Thạch viên phỉ thúy màu dưa hấu được lấy từ bên trong quan tài Từ Hy và tặng cho vợ của Tưởng Giới Thạch là Tống Mỹ Linh viên dạ minh châu trong miệng của Từ Hy.
