Một hệ quả trực tiếp từ chiến thắng cách biệt của Donald Trump trong cuộc đua tổng thống Hoa Kỳ là cuộc khủng hoảng giằng co bản sắc của Đảng Cộng hòa trong chiến dịch ứng cử đầy biến động của Trump đã được giải quyết.
Đảng Cộng Hòa giờ đây đã trở thành đảng của Trump, và nó chỉ có thể trở nên tốt hơn hoặc tệ hơn.
Nhà Trắng, Lưỡng viện đã thuộc về đảng Cộng Hòa. Ảnh: Reuters |
Mặc dù chưa từng đảm nhận một chức vụ công quyền, nhưng vị doanh nhân và cựu ngôi sao truyền hình thực tế đã đánh bại 16 ứng cử viên đảng Cộng hòa khác để giành chiến thắng trong đề cử của đảng và tiếp tục đánh bại đối thủ đảng Dân chủ Hillary Clinton để trở thành vị tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ. Nhưng chiến dịch của ông cũng khiến hình thành nhiều nhiều rạn nứt trong nội bộ đảng Cộng Hòa, rất nhiều thành viên trong đảng cho rằng ông sẽ phá vỡ nền tảng ý thức hệ của đảng và tổ chức chống lại ông.
Con đường chính trị của Trump gặp phải sự phản đối gay gắt từ một số thành viên cao cấp của đảng bao gồm cựu Thống đốc bang Florida Jeb Bush, thống đốc bang Ohio John Kasich và từ những người khác trong phe xã hội bảo thủ của đảng, chẳng hạn như Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Ted Cruz của Texas. Tất cả đều chỉ trích Trump đã lệch lạc đường lối của đảng Cộng hòa chính thống về các vấn đề như thương mại, tính khí cá nhân hoặc sự thiếu kinh nghiệm.
Nhưng vào hôm thứ tư, tất cả điều đó dường như bị lãng quên và tha thứ, ít nhất là trong thời điểm này, dường như Trump, người chiến thắng bất ngờ trong một chiến dịch bầu cử kéo dài 17 tháng, đã chuẩn bị sẵn sàng để nắm quyền với sự ủng hộ của đa số thành viên đảng Cộng hòa tại cả hai viện của Quốc hội và đảm bảo lời hứa về một chương trình nghị sự bảo thủ hung hăng.
"Người dân Mỹ đã đưa ra tiếng nói và bây giờ là thời gian để xích lại gần nhau," Kasich đã tweet vào hôm thứ Tư sau khi hủy bỏ kế hoạch cho một bài phát biểu tại Washington vào cuối tuần này được dự định để mở ra một hướng đi mới cho các bên sau khi Trump thất bại.
Bush nói ông sẽ "cầu nguyện" cho Trump. Cruz gọi chiến thắng của Trump "một chiến thắng tuyệt vời cho các công nhân Mỹ".
Paul Ryan, chủ tịch của Hạ viện Mỹ đã làm nhiều người ủng hộ Trump giận dữ vì từ chối vận động cho ông, đã lên tiếng ca ngợi Trump vào thứ tư và cho biết rằng các cử tri đã "ủy nhiệm" cho Trump theo đuổi chương trình nghị sự của mình. Trump đã giành được nhiều đại cử tri hơn trong khi Clinton nhiều khả năng giành được nhiều số phiếu phổ thông hơn.
Đã từng phản đối Trump, cả Ryan và Reince Priebus, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, dự kiến sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức trong công việc tương lai của họ. Bây giờ, với việc bảo đảm đa số ghế trong Hạ Viện, Ryan sẽ là đồng minh lập pháp cao nhất của Trump.
Nếu như nhiều người mong đợi rằng Priebus sẽ được Trump trọng dụng và để ông tham gia chính quyền của Trump, nhưng Trump sẽ có thể thay thế Priebus với một người do ông lựa chọn, qua đó củng cố vị thế của ông trong bộ máy của đảng Cộng Hòa.
Các nhà đầu tư của đảng Cộng Hòa từng không ủng hộ Trump giờ đây cũng đã quay lại vây quanh vị tân tổng thống Hoa Kỳ.
"Không gì có khả năng thống nhất như những chiến thắng quyết định, và không gì có khả năng thống nhất như sức mạnh của việc có được Hạ Viện, Thượng viện và Nhà Trắng", một cố vấn của một nhà tài trợ hàng đầu cho biết.
Kiểm soát hoàn toàn
Đại diện Chris Collins, một người ủng hộ Trump hàng đầu, cho biết không có sự phản đối của Tổng thống Barack Obama và đảng Dân chủ, nhiều sự chia rẽ trong đảng Cộng hòa sẽ tiêu tan.
"Sự khác biệt lớn là bây giờ là đảng Cộng Hòa có quyền kiểm soát hoàn toàn", Collins nói với Reuters. "Tất cả chúng tôi giờ đây cùng ở trên một trang giấy hoặc chỉ mất 10% trong số đó, điều ấy giàu sắc thái hơn bất cứ điều gì."
Trump đã thông qua nhiều điều trong "Better Way" , chương trình nghị sự về chính sách trong nước mà Ryan đã đặt nhiều kì vọng trong vòng vài năm qua, đặc biệt là việc xem xét lại các Chính sách về thuế để cho chúng phù hợp hơn với đề nghị của đảng Cộng hòa tại Hạ Viện sau khi có những yêu cầu thực hiện những cải cách quyết liệt hơn.
Trump năm nay đề xuất cắt giảm thuế suất thuế thu nhập của những cá nhân hàng đầu xuống 33% từ 39,6% hiện tại. Ban đầu ông đã cho biết ông dự định giảm tỷ lệ đó xuống đến 25% nhưng đã sửa đổi đề xuất của mình sau khi các chuyên gia thuế cho biết mức cắt giảm đó sẽ gây thâm hụt ngân sách.
Trong khi Trump đã đưa ra một phác thảo ban đầu về kế hoạch thay thế cho đạo luật chăm sóc sức khỏe quốc gia của ông Obama được gọi là Obamacare, cố vấn nói với Reuters rằng Trump sẽ nỗ lực để nhanh chóng gửi một bản thảo tới Hạ Viện.
Tại một cuộc họp báo hôm thứ Tư, người lãnh đạo đa số tại Thượng viện Mitch McConnell thề rằng Quốc hội theo Trump trong nỗ lực nhằm nhanh chóng bãi bỏ Obamacare.
Thương mại, lợi nhuận
Nhưng dường như vẫn còn nhiều vấn đề mà đảng Cộng Hòa sẽ phải đối mặt khi Trump thắng cử, những lời hứa chiến dịch nổi tiếng khác. Trump phản đối nhiều thỏa thuận giao dịch thương mại lớn, trong khi đảng Cộng hòa nói chung ủng hộ thương mại tự do.
Trump đã hứa nhiều lần không chạm vào chính sách Chăm sóc Y tế và An sinh Xã hội sau nghỉ hưu của liên bang, khẳng định rằng Clinton sẽ cắt giảm các chương trình đó mặc dù bà không đề xuất trong chương trình nghị sự. Trong khi đó, hầu hết các thành viên đảng Cộng hòa tin rằng cải cách chính sách Chăm sóc Y tế và An sinh xã hội là rất quan trọng để kiềm chế chi tiêu liên bang.
Trump tuyên bố sẽ bãi bỏ luật cải cách tài chính Dodd-Frank. Trong chiến dịch, ông đã gặp Chủ tịch dịch vụ tài chính Hạ viện Jeb Hensarling nhưng nói rằng sẽ không bao giờ tán thành dự luật quy định ngân hàng Hensarling và thay vì đó, ông ủng hộ sự trở lại của đạo luật Glass-Steagall từ những năm 1930, đạo luật này quy định tách bạch ngân hàng thương mại và ngân hàng đầu tư.
Đại diện Warren Davidson, một thành viên của siêu bảo thủ trong Nhóm Tự do của Hạ viện, cho biết ông nghĩ rằng Quốc hội có thể nhận được một số chiến thắng lớn trong thỏa thuận với Trump bao gồm thay thế Obamacare, tìm cách chuyển lợi nhuận của các công ty đặt trụ sở ở nước ngoài về Mỹ và sử dụng số tiền đó để chi phí cho việc sửa chữa cơ sở hạ tầng.
Richard Hunt, người đứng đầu Hiệp hội Ngân hàng tiêu dùng, một nhà vận động hành lang cho một số ngân hàng lớn nhất Hoa Kỳ, cho biết Đảng Cộng hòa phải hành động nhanh chóng để cho thấy họ thực sự có thể chi phối các tác nhân thay đổi.
"Họ phải cho người dân Mỹ thấy rằng đảng Cộng hòa có khả năng và có khả năng cầm quyền. Một nhiệm vụ rõ ràng đã được giao cho đảng Cộng Hòa đêm qua là: Wangsinton đang không làm việc và mọi người muốn Wasington làm việc ", ông nói . "Một phần trong tôi nói rằng các bạn nên từ bỏ những định kiến trước đó, đó là chiến dịch tranh cử, điều quan trọng nhất giờ đây là việc cầm quyền."
Quý Vũ (Reuters)