Nếu ai đó nhìn lướt qua bức họa Mona Lisa hoặc quan sát nó bằng con mắt chưa qua đào tạo thì thấy rất bình thường. Nhưng một tác phẩm nghệ thuật ngẫu nhiên sẽ không có giá khoảng 830 triệu USD vào năm 2018. Vậy lý do nó trở thành bức họa đắt nhất thế giới là gì?
Ai vẽ bức Mona Lisa?
Leonardo da Vinci sinh ra ở thị trấn Vinci, Ý vào ngày 15/4/1452. Người ta biết rất ít về thời thơ ấu của ông, ngoại trừ việc cha ông giàu có và có nhiều vợ.
Vào khoảng năm 14 tuổi, ông trở thành người học việc của họa sĩ nổi tiếng Verrocchio. Tại đây, ông đã học nghệ thuật, hội họa, vẽ...
Ngoài bức Mona Lisa, các tác phẩm khác của Leonardo da Vinci cũng rất đẹp. Nhật ký của ông chứa đầy các bản phác thảo, thường về các chủ đề khác nhau mà ông đang nghiên cứu.
Một số bức tranh này lại là bản phác thảo của bức tranh khác, một số là nghiên cứu giải phẫu và một số gần với bản phác thảo khoa học. Một trong những bức tranh nổi tiếng nhất của ông là Người Vitruvian.
Theo ghi chú của kiến trúc sư La Mã Vitruvius, Người Vitruvius là một người đàn ông có vóc dáng hoàn hảo. Những bức tranh nổi tiếng khác bao gồm thiết kế máy bay và một số bức chân dung tự họa.
Bức Mona Lisa được vẽ khi nào
Người ta tin rằng Leonardo da Vinci bắt đầu thực hiện bức Mona Lisa ở Florence, Ý vào năm 1503 hoặc 1504. Leonardo da Vinci phải mất 4 năm mới hoàn thành bức Mona Lisa dù bức tranh có kích thước nhỏ.
Tại sao Mona Lisa lại nổi tiếng đến vậy?
Leonardo da Vinci đã sử dụng một số kỹ thuật độc đáo và sáng tạo để vẽ Mona Lisa. Bức tranh này đã xác định lại các quy tắc nghệ thuật vào thời điểm đó và các phương pháp ông sử dụng đã trở thành một phần không thể thiếu trong chương trình giảng dạy của trường nghệ thuật ngày nay.
Một trong những phương pháp được Leonardo da Vinci sáng tạo ra là sfumato, có thể hiểu là “không có đường nét và đường viền, giống như làn khói”.
Các nghệ sĩ thời đó thường vẽ đường viền, nhưng thay vì vẽ đường nét, Leonardo da Vinci đã sử dụng các tông màu khác nhau để tạo ra ảo ảnh về ánh sáng và bóng tối.
Bắt đầu với tông màu tối, ông đã tạo ra ảo giác về các đặc điểm ba chiều qua từng lớp men mỏng, mờ. Ông ấy sử dụng màu tối để làm nổi bật các đặc điểm và đường viền của đối tượng.
Việc sử dụng kỹ thuật này đã khơi dậy sự quan tâm của giới nghệ thuật Paris và được ca ngợi là một sự đổi mới mang tính đột phá trong hội họa.
Mona Lisa có nhiều đặc điểm độc đáo khác thu hút giới nghệ sĩ và khán giả, chẳng hạn như phong cảnh núi non ở hậu cảnh. Các bức chân dung thường có bối cảnh rộng lớn của bầu trời, phông nền đơn điệu hoặc căn phòng. Với quy mô rộng lớn, người ta thường không lấy núi làm hậu cảnh.
Tuy nhiên, chỉ được những người hiểu biết hoặc nghiên cứu về tác phẩm này mới nhận thức được các đặc điểm trên. Điều này dường như không giải thích được tại sao mọi người trên thế giới đều muốn ngắm nhìn nó.
Nụ cười bí ẩn của Mona Lisa
Một trong những lý do rõ ràng nhất khiến "Mona Lisa" nổi tiếng khắp thế giới chính là nụ cười của nàng. Leonardo da Vinci đã sử dụng ảo ảnh quang học để tạo ra nụ cười độc đáo thông qua phối cảnh và cách sử dụng bóng tối.
Khi Leonardo da Vinci vẽ "Mona Lisa", đôi mắt của nàng nằm ngay giữa tầm nhìn của người xem, đôi môi nằm ở ngay rìa tầm nhìn. Phương pháp pha trộn màu của ông đảm bảo rằng đôi mắt và đôi môi là những đặc điểm nổi bật nhất.
Mỗi khi người xem nhìn vào đôi mắt của Mona Lisa, đôi môi của nàng nằm ngoài tầm nhìn, vì vậy đặc điểm của đôi môi trở nên ít rõ ràng hơn. Cùng với một chút bóng từ xương gò má, điều này khiến miệng nàng như đang cười.
Tuy nhiên, khi người xem tập trung vào nụ cười, nó sẽ dần biến mất, như thể nhân vật không cười ngay từ đầu. Đây chính là sự kỳ diệu trong kỹ thuật vẽ tranh của Leonardo da Vinci và là điều khiến bức tranh huyền thoại này trở nên độc đáo so với những bức tranh khác cùng thời.
Giải thích nụ cười của Mona Lisa
Nụ cười có nhiều cách giải thích, có người cho rằng đó là nụ cười vui vẻ, có người cho rằng đó là nụ cười lừa dối, còn có người lại cho rằng đó là nụ cười buồn.
Cũng như bản chất của nụ cười, nó đã dẫn đến nhiều suy đoán về chủ đề của bức tranh là ai - hay nói cách khác, khuôn mặt ai đã truyền cảm hứng cho bức tranh nổi tiếng nhất lịch sử?
Nét mặt mang đến cho bức tranh một nét huyền bí, khiến người xem thắc mắc người mẫu đang nghĩ gì, cô ấy là ai và tại sao một số người lại thấy cô ấy vui còn những người khác lại thấy buồn.
Mona Lisa là ai?
Người ta thường tin rằng chủ đề của những bức tranh này là vợ của Francesco del Giocondo, một thương gia buôn lụa giàu có ở Florentine. Bức tranh được đặt làm riêng cho ngôi nhà mới của họ và để kỷ niệm cậu con trai thứ hai, Andrea chào đời. Chủ đề của bức tranh này được cho là Lisa del Giocondo.
Vào thời điểm đó, ở Ý, "Mona" có nghĩa là Madonna, và tất cả phụ nữ đều được gọi như vậy (giống như "Mrs.") nên cái tên "Mona Lisa" ra đời (có thể hiểu là Bà Lisa). Có những câu chuyện gây tranh cãi khác về chủ đề của bức tranh là ai.
Mona Lisa đã được trưng bày ở những nơi quan trọng và thậm chí còn được trưng bày công khai ở Fontainebleau, lâu đài yêu thích của François I, vào năm 1519. Năm 1800, bức “Mona Lisa” được treo trong phòng ngủ của Napoleon và 4 năm sau, nó được chuyển đến bảo tàng Louvre và ở đó cho tới nay.
Bí mật ẩn giấu trong Mona Lisa
Có một số bí mật và biểu tượng ẩn giấu trong bức tranh này. Các học giả đã phát hiện ra bằng chứng về nhiều lớp (chưa biết) khác nhau trong Mona Lisa. Người ta nói rằng các học giả đã xác định được ít nhất bốn bức tranh khác nhau, có thể là các phiên bản khác nhau của Mona Lisa, với các nhân vật khác nhau trong tranh.
Một số người thậm chí còn tin rằng Leonardo da Vinci thực sự đã vẽ bức Mona Lisa giống chính mình, là một da Vinci nữ.
Ngoài việc là một nhà phát minh, nghệ sĩ và nhà khoa học, bản thân Leonardo da Vinci cũng là một nhân vật thú vị. Trong thời kỳ hoàng kim của mình, dưới sự bảo trợ của Francis I, ông đã thành công trong việc tạo ra hào quang của những người nổi tiếng xung quanh mình. Nhưng danh tiếng của ông đã bị mất đi bởi bức Mona Lisa, bức tranh cũng được người bảo trợ của ông, François I, yêu thích.
Trong suốt cuộc đời mình, Leonardo da Vinci chỉ tạo ra 20 bức tranh hoàn chỉnh. Điều này càng làm tăng thêm độ hiếm của Mona Lisa.
Việc bức tranh bị đánh cắp vào đầu thế kỷ 20 càng khiến nói thêm nổi tiếng. Các nghệ sĩ nghệ sĩ như Duchamp, Dali và Warhol đã phổ biến bức tranh hơn nữa thông qua các bản sao chép của chính họ. Bức tranh được sử dụng như một đối tượng để tái sản xuất hàng loạt, bán hàng, châm biếm và đầu cơ, đồng thời được tái hiện trong 300 bức tranh khác nhau và hơn 2.000 quảng cáo.
