Theo quan niệm của người Việt, Rằm tháng Giêng là một trong những lễ cúng quan trọng nhất năm. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cúng sao cho đúng.
Cách cúng Rằm tháng Giêng tại nhà
Người xưa có câu “Lễ Phật quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng”, vì vậy lễ cúng trong ngày này rất được coi trọng.
 |
| Rằm tháng Giêng là dịp lễ tết quan trọng đối với người dân Việt Nam. |
Vào ngày này, mỗi gia đình thường chuẩn bị một lễ cúng gia tiên và một lễ cúng Phật. Với mỗi lễ cúng, gia chủ phải chú ý nhiều điều.
Lễ cúng gia tiên: Mâm cỗ mặn cúng gia tiên thường có 4 chén, 6 đĩa, tổng cộng tròn 10 món. Những món ăn tuyệt đối không thể thiếu trong lễ cúng bao gồm:
1/2 kg thịt vai luộc, canh măng, xào thập cẩm, đĩa nem, đĩa rau xào, đĩa giò, đĩa xôi gấc, đĩa hoa quả.
Ngoài ra, một số vật phẩm khác cũng không thể thiếu trên mâm cúng gia tiên như: Nhang thơm, vàng mã, đèn cầy, trầu cau, rượu.
Lễ cúng Phật: Trong ngày này, gia chủ nên cúng Phật những món ăn chay, thanh đạm. Thông thường, người ta thường cúng từ 10 đến 25 món. Điều đặc biệt lưu ý là những món ăn này phải phong phú, nhiều màu sắc vì nó tượng trưng cho ngũ hành.
Văn khấn cúng Rằm tháng Giêng
Dưới đây là bài văn khấn dành riêng cho ngày cúng Rằm tháng Giêng:
Bài khấn gia tiên: Con lạy tổ tiên nội ngoại hai bên. Con tên là ... Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng, ngày rằm đầu năm, con cháu chúng con có tấm lòng thành kính, có mâm cơm, chút lễ vật, nhang đèn để kính mời tổ tiên nội ngoại về chứng giám và phù hộ độ trì cho con cháu năm mới mạnh khỏe, hạnh phúc, an khang thịnh vượng, mọi điều tốt đẹp, mọi sự hanh thông. Cầu xin thượng uyển phù hộ cho chúng con (Lạy 3 lạy).
 |
| “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”. |
Sau đó, đi ra hướng Đông khấn: Con lạy các vị hoàng đế Việt Nam, con lạy các vị đại thần Việt Nam, các vị trạng Việt Nam, hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng là ngày Tết Nguyên tiêu, ngày hoàng đế mời các vị trạng vào triều để vịnh thơ và bàn luận việc nước.
Chúng con là những người dân được hưởng ân phúc của các vị hoàng đế, được hưởng thái bình, chúng con tưởng nhớ đến công lao to lớn của các vị hoàng đế, các vị đại thần, vua quan. Hôm nay, gia đình chúng con kính mời các vị vua, các vị quan thần các triều đại từ thời vua Hùng đến nay về thụ hưởng và chứng giám cho tấm lòng thành kính của con dân chúng con. Con xin cám ơn. Lạy.
Tiếp đến, đi xuống hướng Nam khấn: Con lạy các vị thần tiên trên trời dưới đất, hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng, gia đình con với tấm lòng thành kính gọi là có chút lễ vật nhang đăng thỉnh cầu, kính mời chư vị chứng giám cho tấm lòng của chúng con.
Cầu năm sang năm mới, các vị thần tiên và long thần, sơn thần thổ địa giúp đỡ phù hộ độ trì cho chúng con sang năm mới mạnh khỏe, hạnh phúc an khang thịnh vượng, mọi sự cát tường. Con xin đa tạ các ngài. Lạy.
Quay sang hướng Tây khấn: Con Nam mô A Di Đà Phật, con lạy chín phương trời, con lạy mười phương đất, con lạy chư vị mười phương. Con lạy Thiên đế vạn năng. Con lạy Phật tổ vạn pháp. Con lạy chư vị Tam thiên, chư vị Phật pháp.
Con Nam mô Hội thượng Phật Bồ Tát, con nam mô bạch y thần chú, cảm quan thiên bồ tát ma ha tát hồng niên. Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng, gia đình chúng con có tấm lòng thành, lễ vật cơm chay, cầu xin Phật Tổ, cầu xin chư vị bồ tát, hội thượng phật bồ tát, quan thế âm bồ tát hạ giá phù hộ độ trì cho gia đình chúng con. Chúng con xin đa tạ chư Phật. Lạy
Quay về hướng Bắc khấn: Con lạy thượng đế, con lạy ngũ đế, con lạy các vị thánh tổ, con lạy các vị thiên binh thiên mã. Hôm nay là ngày 15 tháng Giêng là ngày rằm đầu năm, chúng con là người trần mắt thịt được hưởng thiên đức của thượng đế, của các vị thần tiên trên trời đã cho chúng con được sống, thành người được làm ăn phát triển trên trần gian này.
Tất cả những điều chúng con có là nhờ sáng lập của thượng đế. Hôm nay nhân ngày rằm đầu năm, chúng con làm mâm cơm đạm bạc kính mời thượng đế, kính mời các vị thần tiên trên trời, các vị thiên binh thiên tướng chứng giám cho chúng con. Chúng con xin khấu lạy và đa tạ các ngài. Lạy.
Trang Vũ (tổng hợp)
