Mới đây, một nhóm nhà khoa học thế giới do Đại học Cambridge (Anh) dẫn đầu đã cho biết, đợt bùng phát lây nhiễm trên người đầu tiên của virus corona có thể đã xảy ra ở phía nam Trung Quốc chứ không phải thành phố Vũ Hán, thuộc tỉnh Hồ Bắc ở miền Trung nước này.
Theo báo South China Morning Post, các nhà nghiên cứu đã phân tích lượng lớn các chủng loại virus corona từ khắp nơi trên thế giới và dự đoán sự bùng phát đại dịch Covid-19 bắt đầu diễn ra trong khoảng thời gian từ 13/9 đến 7/12.
"Virus Corona có thể đã tiến hóa và phát triển thành biến thể cuối cùng gây nguy hại cho con người cách đây vài tháng. Tuy nhiên, trước khi lây lan diện rộng nó đã có sẵn trên dơi hoặc động vật nào đó hoặc thậm chí là con người trong nhiều tháng mà không lây nhiễm cho các cá thể khác", nhà di truyền học thuộc Đại học Cambridge, Peter Forster cho biết.
"Sau đó, virus corona bắt đầu lây nhiễm và lan rộng ở người từ ngày 13/9 đến ngày 7/12, tạo ra mạng lưới lây truyền mà chúng tôi trình bày trong tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS)", Forster nói thêm.
Ảnh minh họa
Nhóm chuyên gia thông qua thuật toán di truyền học và nghiên cứu đột biến gen để lập bản đồ sự phát sinh của chủng virus trên toàn cầu đã phân tích các mẫu virus bằng một mạng lưới phát sinh chủng loài (cây phả hệ loài).
Dựa vào những phát hiện trên, các nhà khoa học của Đại học Cambrige vẫn đang cố gắng xác định vị trí của "các bệnh nhân số 0" gây ra đại dịch trên thế giới chính là thời điểm bùng dịch vào cuối tháng 12 năm ngoái.
Trong một nghiên cứu mới chưa được thẩm định, Forster và các đồng nghiệp từ Đức đã mở rộng cơ sở dữ liệu, bao gồm 1.001 trình tự bộ gen. Theo đó, các nhà khoa học đã phát hiện virus gây bệnh Covid-19 có đến 96% điểm tương đồng về gen với một loại virus corona được tìm thấy trong chất thải dơi ở khu vực tây nam tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Theo các nhà khoa học nhận định có khả năng đợt lây nhiễm gốc bắt đầu ở miền Nam Trung Quốc cao hơn Vũ Hán. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cần có thời gian để phân tích nhiều mẫu dơi, các loài vật khác có tiềm năng.
Điều đáng nói ở chỗ cứ mỗi tháng, chủng virus này sinh ra đến hàng trăm loài đột biến. Vì thế một số nhà khoa học nghi ngờ rằng đây có thể là nguồn lây lặng lẽ ở động vật chủ trong nhiều năm, và cho đến nay phát triển lên một loài có thể thích nghi và lây nhiễm sang người.
Su Bing, một nhà nghiên cứu di truyền thuộc Viện Động vật học Côn Minh ở Vân Nam của Trung Quốc cho biết mạng lưới phát triển gen là một công cụ đáng tin cậy được sử dụng bởi các nhà điều tra gen trong nhiều thập kỷ và được ứng dụng trong một loạt lĩnh vực bao gồm theo dõi sự di chuyển của con người thời tiền sử.
Nhưng phương pháp này có giới hạn của nó. Độ chính xác về ước tính thời gian dựa trên mạng phát triển gen bị ảnh hưởng bởi kích thước mẫu và giả định tốc độ đột biến.
Ông lập luận đại dịch Covid-19 là đợt bùng phát lây nhiễm chưa từng có tiền lệ nên virus SARS-CoV-2 có thể đã trải qua nhiều biến đổi với mô hình nằm ngoài khả năng dự đoán.
"Không thể hoàn toàn chính xác. Sẽ luôn có dung sai. Nghiên cứu này có thể mở ra nhiều manh mối quan trọng cho các điều tra trong tương lai, nhưng cần nhìn nhận những kết luận đó một cách cẩn thận", ông đánh giá.
