(Tinmoi.vn) Sự xuất hiện của Trung Quốc trong cuộc tập trận hải quân quy mô lớn nhất thế giới RIMPAC 2014 đã tạo ra những làn sóng chỉ trích trong quốc hội Mỹ.
RIMPAC được khởi động từ năm 1971, là cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới. Năm nay RIMPAC-2014 có 23 nước tham gia, baom gồm một số cường quốc hải quân là Mỹ, Canada, Úc, Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc, Chile, Peru… Bắc Kinh cử 4 tàu tham dự, gồm 1 tàu khu trục, 1 tàu hộ vệ, 1 tàu tiếp tế và 1 tàu bệnh viện cùng tham gia với hải quân 21 nước.
Việc xuất hiện của Trung Quốc theo lời mời của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta (gửi tới Bắc Kinh năm 2012) tại cuộc tập trận hải quân lớn nhất thế giới, đã tạo ra những làn sóng chỉ trích trong Quốc hội Mỹ.
Ông Randy Forbes, một quan chức cấp cao thuộc Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ, cho biết ông phản đối việc Mỹ cho phép Trung Quốc tham gia RIMPAC.
Trung Quốc đe dọa tự do hàng hải ở châu Á, thể hiện sự thiếu tôn trọng luật pháp quốc tế và làm leo thang căng thẳng trong khu vực thời gian qua, ông Forbes nói.
Tập trận hải quân chung RIMPAC 2012
“Những cuộc tận trận quân sự nên dành cho các đồng minh, đối tác và những quốc gia khác quan tâm đến sự đóng góp tích cho an ninh khu vực. Nhưng những hành vi Trung Quốc đối với các nước láng giềng ở châu Á - Thái Bình Dương khiến tôi cảm thấy họ không nên được trao cơ hội tham gia một cuộc tập trận danh tiếng như thế này”, ông Forbes cho biết thêm.
Chủ tịch tiểu ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, ông Dana Rohrabacher, nói việc cho phép Trung Quốc tham gia RIMPAC sẽ đe dọa nền an ninh nước Mỹ.
Cụ thể là Trung Quốc tăng cường các hành vi khiêu khích nhằm củng cố tuyên bố chủ quyền “đường lưỡi bò” nuốt trọn gần hết biển Đông. Bắc Kinh còn ngang ngược đưa giàn khoan Hải Dương-981 vào vùng biển Việt Nam và tàu Trung Quốc còn hung hăng đâm chìm tàu Việt Nam.
Ngoài ra, tàu chiến Trung Quốc từng đụng độ với tàu chiến Mỹ trên biển Đông. Hồi tháng 12.2013, tàu chiến Trung Quốc cắt ngang hướng di chuyển của tàu tuần dương Mỹ USS Cowpens ở khoảng cách chỉ hơn 90m trên biển Đông. Tàu USS Cowpens đã buộc phải chuyển hướng để tránh va chạm với tàu chiến Trung Quốc.
Còn ở biển Hoa Đông, Trung Quốc điều chiến đấu cơ bay áp sát máy bay chiến đấu Nhật Bản. Trung Quốc và Nhật Bản có tranh chấp lãnh thổ tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông.
Theo ông Rick Fisher, chuyên gia nghiên cứu về quân đội Trung Quốc, RIMPAC tạo cơ hội cho PLA thu thập các thông tin tình báo của quân đội Mỹ và cũng không dẫn đến một mối quan hệ tốt đẹp vốn phải dựa trên sự hợp tác hoặc minh bạch vì mục tiêu chính của Bắc Kinh là muốn thay thế sức mạnh quân sự của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương.
Đáp lại những chỉ trích từ Quốc hội, giới chức quân sự Mỹ cho rằng, họ muốn thông qua các cuộc diễn tập quân sự chung để tăng cường quan hệ với hải quân Trung Quốc, làm giảm căng thẳng quân sự Trung - Mỹ.
Hải quân Mỹ và Trung Quốc hiếm khi tập luyện cùng nhau, dù năm 2013 có cuộc thao diễn tìm kiếm cứu nạn chung ở Hawaii. Vào tháng 10.2013, khu trục hạm Cowpens của Mỹ khi theo dõi đội tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc tập luyện trên Biển Đông đã bị một tàu đổ bộ của Trung Quốc chắn ngang mũi, phải quay đầu bỏ đi.
Các nhà phân tích cho rằng việc Trung Quốc tham gia RIMPAC 2014 thể hiện lập trường mềm mỏng của nước này, khi vào năm 2012 đã từ chối tham gia RIMPAC khi tố cáo cuộc tập trận chỉ là hành động của Mỹ ủng hộ các đồng minh châu Á và đối phó với quân đội Trung Quốc.
Yên Yên
