Trong các bộ phim truyền hình cung đình nhà Thanh, khán giả sẽ thấy Hoàng đế Quang Tự gọi Từ Hi Thái hậu là "Phụ thân" (là bố). Điều này khiến nhiều người hoang mang, cho rằng phim xuyên tạc lịch sử. Trên thực tế, việc Quang Tự gọi Từ Hi là bố hoàn toàn có thật.
Thân là Thái hậu cao quý, Từ Hi cũng là nữ nhân, sao lại muốn Quang Tự gọi mình như vậy?
Từ Hi và Quang Tự là cặp "mẹ con" đặc biệt trong lịch sử nhà Thanh. Thứ nhất, Quang Tự là con trai của em gái Từ Hi. Sau khi con trai ruột của bà là Đồng Trị qua đời ở tuổi 19, để tiếp tục kiểm soát quyền lực tối cao của nhà Thanh, bà đã vượt mọi khó khăn, phong cháu trai 4 tuổi của mình lên làm hoàng đế.
Thứ hai, Quang Tự là con rối nắm quyền của Từ Hi. Sau khi phong cháu lên làm vua, Từ Hi chỉ lợi dụng tiểu hoàng đế như một con bài để thương lượng để tiếp tục nắm quyền lực. Vì vậy, Quang Tự phải sống dưới áp lực quá lớn của thái hậu từ khi 4 tuổi. Lần nào Từ Hi cũng nổi giận khiến Quang Tự phải chịu tổn thương nghiêm trọng cả về thể chất lẫn tinh thần.
Hoàng đế sợ Từ Hi, cứ nhìn thấy bà là ông lại run rẩy, nói năng không mạch lạc. Điều khiến Quang Tự lo sợ nhất là Từ Hi ghét lời chào "Thái hậu cát tường".
Sau một thời gian dài, thái giám Lý Liên Anh, người ở cạnh Từ Hi thấy thương hại hoàng đế, lại là người giỏi đoán tâm tư chủ nhân nên đã nhìn ra vấn đề. Ông ta nói với Quang Tự: "Hoàng thượng, người có để ý rằng Lão Phật Gia luôn tỏ vẻ không vui khi nghe người gọi Thái hậu không? Người có nghĩ nên đổi cách xưng hô không?".
Quang Tự suy nghĩ một lúc nhưng không biết gọi Từ hi như thế nào cho vừa ý bà, vì vậy mới quay sang hỏi Lý Liên Anh. Lúc này, viên thái giám đảo mắt và nói với Quang Tự một cách thần bí: "Người có thể gọi Thái hậu là "phụ thân". Quang Tự sững sờ khi nghe điều này.
Không chỉ hoàng đế ngạc nhiên mà ngay cả hậu thế sau này cũng phải hoài nghi điều này. Nhưng Lý Liên Anh đã nói ra điều này rất nghiêm túc.
Ngày hôm sau, Hoàng đế Quang Tự đến thỉnh an Từ Hi, mặc dù khó khăn nhưng cuối cùng ông cũng hạ quyết tâm và thốt lên: "Phụ hoàng vạn an". Chắc chắn Từ Hi khi ấy đã rất sửng sốt, nhưng bà nhanh chóng mỉm cười với Quang Tự, nắm tay ông một cách trìu mến. Thái hậu kéo hoàng đế ngồi xuống cạnh mình, hỏi han sức khỏe, thái độ tình cảm hơn trước gấp trăm nghìn lần.
Trên thực tế, Quang Tự vẫn không hiểu tại sao Từ Hi lại thích được gọi là "Phụ hoàng" nhưng thấy cách này hiệu quả, ông đã gọi bà như vậy kể từ đó.
Lý Liên Anh là thái giám được Từ Hi sủng ái trong nhiều thập kỷ. Suốt cuộc đời làm nô bộc trong cung, ông luôn tuân thủ quy tắc kính chủ và khoan dung với cấp dưới. Bản thân ông cũng là người biết đồng cảm và thông minh nên rất được lòng chủ nhân cũng như kẻ dưới. Chính vì vậy mà Lý Liên Anh có thể đoán được tâm tư của Từ Hi, từ đó mách nước cho Quang Tự.
Vậy tại sao Từ Hi lại muốn nghe tiếng "phụ thân" từ miệng Quang Tự? Đến nay, người đời sau chỉ có thể đưa ra 3 giả thiết.
Thứ nhất, Từ Hi không muốn người khác coi mình là phụ nữ. Điều này cho thấy rõ tham vọng của bà. Tuy trên danh nghĩa Từ Hi là thái hậu nhưng thực chất là người nắm quyền tối cao của nhà Thanh.
Trong lịch sử phong kiến hơn 2.000 năm, việc một người phụ nữ nắm quyền cực kỳ hiếm. Lịch sử Trung Quốc chỉ ghi nhận một nữ hoàng thực thụ là Võ Tắc Thiên.
Từ Hi Thái hậu tuy đã nắm quyền lực cao nhất, ngang với hoàng đế nhưng bà vẫn hy vọng người khác sẽ đối xử với mình như các nam hoàng đế khác của nhà Thanh và trong lịch sử.
Thứ hai, Từ Hi luôn hi vọng mình có quyền lực tối cao. Bà kiểm soát triều đại nhà Thanh trong 48 năm, tiếp tục hỗ trợ các hoàng đế bù nhìn như Đồng Trị, Quang Tự và thậm chí từ chối giải phóng quyền lực phong kiến trước khi qua đời.
Khi lên nắm quyền, Từ Hi rất tỉnh táo. Bà biết một khi Quang Tự trưởng thành, bà sẽ phải chuyển giao quyền lực. Khi được hoàng đế gọi là "phụ thân", bà sẽ có được tôn nghiêm cùng địa vị của một người đàn ông. Trước đó, lịch sử nhà Thanh đã có tiền lệ chuyển giao quyền trên danh nghĩa nhưng vẫn nắm quyền trong tay. Đó là khi Càn Long truyền ngôi cho Gia Khánh sau 60 năm nắm quyền, nhưng sau đó ông vẫn kiểm soát chính quyền thêm 4 năm nữa. Nhìn chung, Từ Hi là người quá ham quyền lực, không muốn từ bỏ tước vị và quyền thế cho đến khi chết.
Thứ ba là kéo Quang Tự đến gần mình hơn. Từ Hi vốn là dì của Quang Tự, khi được gọi là "phụ thân" thì quan hệ giữa 2 người thân thiết hơn.
Về việc Quang Tự gọi Từ Hi là "phụ thân" là do Lý Liên Anh gợi ý hay do đích thân thái hậu chỉ thị vẫn là một ẩn số. Điều này liên quan mật thiết đến ham muốn quyền lực của Lão Phật Gia. Tuy nhiên, việc xưng hô kỳ lạ như vậy giờ đây là trở thành trò cười cho hậu thế.
(Theo 163)
