Giám đốc kiêm nhà sáng lập Viện Ngoại giao các nước vùng Vịnh Ali al-Ahmed khẳng định rằng việc Mỹ biết rõ Thổ Nhĩ Kỳ mua bán dầu lậu với IS nhưng lại "nhắm mắt làm ngơ" khiến uy tín của Washington trên trường quốc tế bị hủy hoại nghiêm trọng.
Trả lời tờ Sputnik, ông Ali al-Ahmed cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đóng vai trò chi phối trong việc buôn dầu lậu với tổ chức khủng bố IS khiến IS ngang nhiên thách thức các lệnh trừng phạt quốc tế.
"Không khó để nhận ra rằng hầu như tất cả các xe chở dầu đều đi qua Thổ Nhĩ Kỳ và chính phủ Ankara biết rõ điều này", ông al-Ahmed nói.
Ông cũng giải thích rằng vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc mua dầu lậu từ IS là một "nỗi xấu hổ" đối với chính quyền Obama.
"Điều này quả thật rất đáng xấu hổ cho chính phủ Mỹ vì chính họ đang bao che cho hành động này. Họ đang bảo vệ đồng minh của mình, nhưng đồng thời cũng hủy hoại chính uy tín của họ trên trường quốc tế", ông al-Ahmed nhấn mạnh.
Ảnh do Bộ Quốc phòng Nga trưng ra cho thấy rất nhiều xe bồn chở dầu của IS đi vào lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga |
Với số lượng dầu khổng lồ mà IS chuyển từ Syria qua lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ, chính phủ không thể nào không biết gì về điều này. Cũng theo ông al-Ahmed, có khoảng 10.000 xe bồn chở dầu đã được bán vào Thổ Nhĩ Kỳ.
"Không thể nào che giấu quân đội Thổ Nhĩ Kỳ một giao dịch khổng lồ như vậy. IS đã khai thác dầu ở Iraq và Syria rồi bán với giá rẻ cho Thổ Nhĩ Kỳ".
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và những người thân cận trong nội các của ông được hưởng lợi trực tiếp từ việc kinh doanh bất hợp pháp này, al-Ahmed nói.
"Ở Thổ Nhĩ Kỳ, để thực hiện trót lọt những thương vụ này, người đó phải quan hệ mật thiết với chính phủ, đặc biệt với Tổng thống Erdogan. Erdogan cùng gia đình ông và những quan chức thân cận hoàn toàn có liên quan đến những doanh nghiệp mua dầu của IS".
al-Ahmed cho rằng việc Mỹ "nhắm mắt làm ngơ" trước hành động của Thổ Nhĩ Kỳ là điều đáng xấu hổ. Ảnh: CNN |
al-Ahmed cũng chỉ ra rằng, IS, Nusra và các nhóm thánh chiến khác đều nhận vũ khí, đạn dược, và những sự cung ứng khác thông qua Thổ Nhĩ Kỳ.
"Những thứ chúng bán ra để thu lợi nhuận đều thông qua Thổ Nhĩ Kỳ hoặc các quốc gia vùng Vịnh. Chúng bán dầu, thậm chí là những máy móc mà chúng cướp được từ các thành phố của Syria và Iraq đều được bán sang Thổ Nhĩ Kỳ".
Bên cạnh đó, với quy mô lớn của việc buôn bán bất hợp pháp vào Thổ Nhĩ Kỳ, IS cũng thu được nguồn kinh phí rất lớn từ hàng nghìn xe bồn mà chúng chiếm được ở miền bắc Iraq và Syria.
"Rất nhiều xe tải chở dầu chúng chiếm được đã được bán sang các nước vùng Vịnh và Thổ Nhĩ Kỳ", ông nhận xét.
Nền kinh tế trong nước của Thổ Nhĩ Kỳ được hưởng lợi rất nhiều từ nguồn dầu giá rẻ mà IS "cướp trắng" từ Iraq và Syria.
"Thổ Nhĩ Kỳ mua dầu với giá chỉ từ 20 - 20 USD/ thùng, trong khi giá thị trường hiện nay là 40 - 50 USD/ thùng. Họ cũng có thể mua lúa mì với giá chỉ bằng 25% thị trường quốc tế", al-Ahmed lưu ý.
Cuối cùng, nhà nghiên cứu này kết luận, IS đang hưởng nguồn lợi dồi dào từ vùng đất màu mỡ nhất trong khu vực.
Lê Huyền (Sputnik)