Cơ thể của người lái xe xích lô 22 tuổi Eric Sison nằm trong một quan tài trong một khu ổ chuột Manila với một con gà đi tới đi lui trên quan tài của anh, đó là một phong tục truyền thống địa phương, ngụ ý rằng con gà sẽ mổ vào lương tâm của những kẻ giết người.
 |
Biểu tình phản đối chiến dịch của Duterte. Ảnh: Reuters |
Các phương tiện truyền thông xã hội tại Philippines đang lưu hành những đoạn clip được quay lại bằng điện thoại ghi lại những khoảnh khắc Sison ngay trước khi bị giết, theo các quan chức địa phương, trong khi cảnh sát đang cố gắng tìm kiếm ma túy trong thị trấn Pasay ở thủ đo Manila của Philippines.
Một giọng nói trong video được ghi lại bởi một người hàng xóm, có thể nghe được tiếng la hét "Đừng làm điều đó, tôi sẽ đầu hàng!". Sau đó là những âm thanh của tiếng súng.
Một bảng chữ gần quan tài, nằm bên cạnh một con kênh hôi thối cắt giữa ngôi nhà xiêu vẹo, như muốn đòi lại "Công lý cho Eric Quintinita Sison", bản chữ được viết bằng tay: "Sự tàn bạo - Công lý cho ERIC."
Đây là hình ảnh hiếm hoi của cuộc biểu tình nhằm chống lại sự gia tăng đột biến các vụ giết người kể từ khi Rodrigo Duterte trở thành tổng thống của Philippines hơn hai tháng trước và cam kết sẽ tiến hành cuộc chiến chống ma túy cứng rắn nhất từ trước tới nay.
Nên đọcRất ít người dám đứng dậy chống lại cuộc chiến đẫm máu của Duterte.
Tuần trước, số người thiệt mạng kể từ 1/7 đã lên đến con số 2400 người: 900người chết trong các hoạt động của cảnh sát, và phần còn lại là "chết trong khi đang được điều tra", một thuật ngữ mà các nhà hoạt động nhân quyền cho rằng là một uyển ngữ cho các cảnh vệ giết người, đương nhiên các hành động giết chóc này không theo quy định pháp luật.
Văn phòng Duterte đã không phản hồi với yêu cầu bình luận về báo cáo này.
Những người phản đối bị đàn áp
Các cuộc phỏng vấn của Reuters tiết lộ rằng các văn phòng cảnh sát Nội vụ (IAS) và Ủy ban Nhân quyền (CHR) rất "choáng ngợp" bởi những vụ giết người mà họ có thể điều tra chỉ là một phần nhỏ, và ít có hi vọng về việc khởi tố các vụ giết người trái pháp luật này vì nhân chứng là quá sợ hãi để đứng ra làm chứng.
Trong khi đó, tiếng tăm từ "cuôc thập tự chinh" của Duterte và một không khí sợ hãi gây ra bởi những vụ đổ máu đã làm những người bất đồng chính kiến từ xã hội dân sự im lặng. Thực sự là một điều vô cùng khó khăn cho bất cứ ai đã có mặt tại buổi cầu nguyện dưới ánh nến tại Manila gần đây để phản đối vụ giết người ngoài vòng pháp luật.
Ngay cả khi số người chết tăng, một cuộc thăm dò vào tháng Bảy của Pulse Asia đưa ra rằng tỉ lệ ủng hộ Duterte vẫn ở mức 91%.
Duterte đã thực hiện cuộc điều tra với chính những người đã dám đứng ra phê bình chiến dịch của ông, Thượng nghị sĩ Leila de Lima, cô đã bị cáo buộc buôn bán ma túy và có quan hệ với người lái xe của mình.
"Chỉ tổng thống mới có thể ngăn chặn được việc này," de Lima nói với Reuters tuần trước, cô lên án những gì được mô tả như là "điên rồ", trích dẫn trường hợp một bé gái năm tuổi bị bắn vào đầu.
"Chúng tôi còn phải chịu đựng bao nhiêu mất mát nữa trước khi chúng tôi có thể la hét về những điều kinh hoàng?" Cô hỏi.
Đối với các nhà phê bình nước ngoài, Duterte luôn cho thấy khinh miệt trong ngôn ngữ đầy cay nghiệt, với những lời nguyền nhắm vào họ.
Ông chỉ trích Liên Hợp Quốc sau khi tổ chức này chỉ trích về sự gia tăng của các vụ giết người và ông cũng từ chối một cuộc họp với Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon trong khuôn khổ một hội nghị thượng đỉnh tại Lào tuần này.
Duterte sẽ gặp Barack Obama tại Lào vào thứ ba tới, mặc dù ông đã nói rõ ràng từ trước rằngsẽ không có "bài thuyết trình về nhân quyền từ tổng thống Mỹ", khi tại Hoa Kỳ "người da đen đang bị bắn ngay cả khi họ đã nằm xuống", ông Duterte cáo buộc.
Mọi người đều sợ hãi
Duterte có thể tăng cường đàn áp sau khi 14 người thiệt mạng hôm thứ Sáu trong một vụ đánh bom tại một khu chợ ở thành phố quê hương của ông, Davao. Cảnh sát đổ lỗi cho Abu Sayyaf, một nhóm liên quan đến nhà nước Hồi giáo mà Duterte đã thề sẽ tiêu diệt. Nhưng cuộc chiến chống buôn bán ma túy đang làm cho kẻ thù của ông xuất hiện ở mọi nơi và cuộc tấn công đã nhanh chóng tăng tin đồn về một âm mưu nhằm giết Duterte.
 |
Duterte quyết tâm thực hiện chiến dịch đẫm máu. Ảnh: Reuters |
Duterte đã tuyên bố "tình trạng vô luật pháp" trên toàn quốc sau vụ nổ, cho phép quân đội tăng cường phối hợp với cảnh sát tại các trạm kiểm soát và hoạt động tuần tra.
Ông Duterte đã rất nóng lòng trong việc "quốc hữu hóa" một mô hình luẩn quẩn trong việc chống tội phạm mà ông đi tiên phong trong việc áp dụng từ khi còn là thị trưởng thành phố Davao trong 22 năm.
Các nhóm nhân quyền ghi nhận hàng trăm vụ giết người đáng ngờ tại Davao trong thời gian Duterte làm thị trưởng và nói rằng những kẻ giết người không hề bị trừng phạt sau đó. "Kẻ Trừng Phạt", như một số gọi ông ta, phủ nhận rằng thủ hạ của ông đã ra tay thực hiện các vụ giết người nhưng ông cũng từ chối lên án các vụ giết người đó.
Trên khắp đất nước Philippines hiện nay, danh sách những ngừoi bị nghi ngờ dính líu đến ma túy đang được cung cấp cho cảnh sát trưởng của khu phố, gây một cảm giác sợ hãi và hoang mang trong cộng đồng.
Các chính trị gia của tất cả các phe phái đang tuyệt đối yên tĩnh, và một cuộc điều tra của Thượng viện do de Lima khởi xướng chỉ có quyền kiến nghị pháp luật, chứ không dừng lại được những hoạt động đang gây chết người.
Cơ quan điều tra quá tải
Giám Đốc Leo Angelo Leuterio, người đứng đầu IAS, nói rằng đó là trách nhiệm văn phòng của ông trong việc điều tra tất cả các vụ xả súng liên quan đến cảnh sát. Nhưng chỉ với khoảng 170 nhà điều tra toàn quốc, IAS chỉ có thể đối phó với 30% của khoảng 30 trường hợp xảy ra trong mỗi ngày.
"Nguồn lực của chúng tôi là hạn hẹp và đang bị xé lẻ," Leuterio nói.
Giám đốc IAS được coi là một người ủng hộ thường dân đảm bảo sự độc lập của mình, Leuterio là một cảnh sát đã trải qua 13 năm trong sự nghiệp của mình tại quê hương của Duterte, Davao. Ông nói rằng ông không thiên vị và có một hồ sơ theo dõi việc sa thải hàng trăm cán bộ vì các hành vi sai trái.
Ủy ban nhân quyền CHR, về phần mình, chỉ có thể điều tra về 259 vụ giết người trong tổng số 2.000 vụ xảy ra kể từ tháng 1. Đội pháp y 14 người của họ cũng bị quá tải trong các cuộc điều tra, văn phòng chật hẹp của họ chỉ có thể xử lý được 12 hồ sơ.
Ủy ban này cho biết trở ngại lớn nhất của họ là rất khó tìm các nhân chứng.
Một nhân chứng tên là Harrah Kazuo, có chồng và bố chồng bị đánh đập giã man và bị bắn chết tại một trạm cảnh sát, theo một báo cáo CHR. Cô nói với Reuters rằng cảnh sát aapk vào nhà của họ mà không có lệnh khám hay bất cứ gì, thậm họ còn bắt đứa con mới biết của cô phải lột hết quần áo lót để tìm kiếm ma túy.
Cảnh sát đã không bình luận về những gì đã xảy ra trong gia đình cô, nhưng hai nhân viên cảnh sát đã bị bắt giữ và bị buộc tội giết người trong trường hợp này. Kazuo đã được đưa vào chương trình bảo vệ nhân chứng của CHR.
Cô ấy là một tiếng nói phản đối hiếm trong một môi trường mà nhiều người sợ hãi.
Ngày 29 tháng 8, cảnh sát nói với các phóng viên họ đã nổ súng đêm đó nhằm vào một nghi phạm ma túy ở Tondo, một khu nghèo và đông dân cư của Manila.
Một phóng viên Reuters nhìn vào căn phòng của nghi can và nhìn thấy một tấm nệm dính đầy máu. Phóng viên hỏi một người hàng xóm có bao nhiêu phát đạn đã bắn ra, nhưng người đàn ông trả lời: "Xin lỗi, người bạn của tôi, tôi không nghe thấy bất cứ một tiếng súng nào cả." rồi vội vã bỏ đi ngay sau đó.
Quý Vũ (Reuters)
