Nhà thầu Trung Quốc đưa ra yêu cầu cao khi tuyển dụng lao động Việt Nam, người lao động không đáp ứng đủ là điều kiện để nhà thầu đưa lao động Trung Quốc vào.
Yêu cầu cao – Lương quá thấp
 |
Hàng ngàn lao động Việt Nam có tay nghề cao nhưng vẫn không được nhà thầu Trung Quốc tuyển dụng |
Thông tin trên báo Tuổi trẻ, nhà thầu GEDI (Trung Quốc) rao tuyển dụng 1.844 người thực hiện công việc xây dựng Nhà máy nhiệt điện đốt than BOT Vĩnh Tân 1 (thuộc Trung tâm điện lực Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, Bình Thuận). Việc rao tuyển dụng bắt đầu từ cuối năm ngoái nhưng đến thời điểm hiện nay , mới chỉ có vài hồ sơ ứng tuyển.
Trao đổi trên báo Đất Việt, ngày 24/6, ông Nguyễn Thanh Hồng- Giám đốc Sở Lao động thương binh và xã hội tỉnh Bình Thuận cho biết : “Nhà thầu TQ đang xây dựng tiêu chí tuyển dụng việc làm xin ý kiến của UBND tỉnh, còn nếu như lao động trên địa bàn không đáp ứng được thì mới cho tuyển dụng lao động nước ngoài"áng,
Vậy nhưng, với tình hình nhà tuyển dụng chưa tuyển được lao động nào của Việt nam như hiện nay, theo số liệu từ Sở LĐ-TB&XH Bình Thuận, tỉnh mới chỉ cấp phép cho 25 lao động Trung Quốc là chuyên gia làm việc tại công trường Nhà máy nhiệt điện đốt than BOT Vĩnh Tân 1 trong năm 2015.
Nên đọcNguyên nhân khó tuyển lao động Việt Nam là do phân khúc lao động mà nhà thầu GEDI tuyển là lao động kỹ thuật cao, hầu hết vị trí công việc đòi hỏi kinh nghiệm từ 5 năm và lao động phải giỏi cả tiếng Anh và tiếng Trung, tuy nhiên mức lương đưa ra chỉ vào 12 -15 triệu đồng/ tháng với thời hạn làm việc ngắn, dao động từ 3 – 5 năm.
Trước thông tin không tuyển dụng được công nhân kỹ thuật cao vào làm việc tại các nhà máy, trao đổi trên Đất Việt PGS.TS. Trương Duy Nghĩa, Chủ tịch Hội khoa học Kỹ thuật Nhiệt Việt Nam nêu rõ quan điểm:
“Thứ nhất, Việt Nam hoàn toàn có đầy đủ lực lượng lao động đủ tay nghề để làm việc, kể cả thợ xây dựng, lắp đặt. Không có điều kiện kỹ thuật nào mà công nhân VN không làm được bởi vì chúng ta đã từng làm tổng thầu ETC nhiều dự án điện khác, chứ không phải chỉ có đi làm thuê.
Thứ hai, vì đây là dự án BOT, vốn của TQ nên họ được làm, nhưng điều đó không có nghĩa là VN không làm được. Cho nên đơn vị quyết định hiện nay là Sở LĐTB&XH Bình Thuận, người phê duyệt lực lượng lao động, phải đăng tải thông tin tuyển dụng công khai, công bố trên các phương tiện TTĐC của cả nước, bởi vì, nếu chỉ riêng tỉnh Bình Thuận thì chắc chắn không đủ lực lượng đáp ứng yêu cầu của nhà thầu TQ.
Thứ ba, với nhà máy nhiệt điện bình thường không cần đến hơn 1800 lao động kỹ thuật cao, hầu hết chỉ là thợ lắp máy, thợ hàn, cẩu dựng. Trong khi, lực lượng thợ này thì Tổng công ty lắp máy, Tổng công ty xây dựng sông Đà đang làm các dự án thủy điện, Tổng thầu COMA, đều có thể làm và đáp ứng được yêu cầu.
Ông Nghĩa khẳng định lại : "Tôi xin nói rằng thợ lắp đặt VN rất giỏi, thợ phương Tây còn thua xa, nên nói không có lực lượng kỹ thuật cao đáp ứng được yêu cầu của nhà thầu là sai, còn Bình Thuận không tuyển được công nhân lao động là lỗi Sở LĐTB&XH Bình Thuận".
Mặt khác, theo ông Nghĩa thì trong giai đoạn xây dựng của nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 1 hiện nay, vẫn chưa đến giai đoạn cần nhiều lao động kỹ thuật cao vì mới ở giai đoạn xây dựng chỉ đạo thi công, giám sát thi công, kiểm tra chất lượng thi công. Cụ thể, lao động phổ thông là thợ dựng dàn giáo, lắp nhà cửa, nhưng các thợ này chỉ cần kinh qua một nhà máy là sẽ làm được ngay.
"Tôi khẳng định rằng 1844 thợ đó chắc chắn không phải thợ kỹ thuật cao chỉ có vài trăm người, vì không cần số lượng cao như vậy. Mặt khác, đã gọi là thợ thì thợ nào cũng có tay nghề, chỉ là tay nghề như thế nào thì gọi là kỹ thuật cao?", ông Nghĩa đặt câu hỏi.
Tràn lan lao động Trung Quốc
Nhà thầu Trung Quốc còn chờ đợi nhiều vào quy định hiện nay của nhà nước Việt Nam: trong thời hạn tối đa hai tháng kể từ ngày nhận được đề nghị tuyển từ 500 lao động trở lên mà phía Việt Nam không giới thiệu hoặc cung ứng lao động cho nhà thầu thì chủ tịch UBND cấp tỉnh xem xét, quyết định việc nhà thầu được tuyển người lao động nước ngoài.
Nhưng dù sao nhà thầu Trung Quốc vẫn đang đi ngược lại với FDI khi tình trạng tràn lan lao động Trung Quốc trái phép tại các dự án ở nhiều địa phương. Chia sẻ của GS-TSKH Nguyễn Mại- nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư: “Không chỉ lao động Trung Quốc mà tất cả lao động khi vào FDI tại Việt Nam cũng đều trái luật. Vì FDI là thu hút lao động địa phương, chuyển giao công nghệ cao… chúng ta không dại đi tuyển lao động phổ thông từ nước ngoài".
Ông cho biết thêm, theo nguyên tắc, bất kể lao động nước ngoài nào khi vào Việt Nam cũng phải đăng ký, tuy nhiên vẫn xuất hiện những trường hợp lao động Trung Quốc đăng ký kỹ sư nhưng lại làm việc chân tay thì đó là trách nhiệm của Sở LĐ&TBXH các tỉnh đã quản lý quá lỏng léo, không có biện pháp kiểm tra, giám sát.
"Cũng phải khẳng định việc lao động Trung Quốc tồn tại như vậy là hoàn toàn trái ngược với mục đích chính sách thu hút FDI của Việt Nam", GS Nguyễn Mại nói.
Đáng lưu ý, vào tháng 7/2014, báo VOV cho hay, số lượng lao động Trung Quốc đổ về xã Vĩnh Tân những nam qua rất đông, biên nơi này thành "làng" Trung Quốc. Nhiều nhà hàng, quán ăn ở đây cũng xuất hiện nhiều chữ Hoa trên bảng hiệu. Theo tờ báo này, phần lớn lao động Trung Quốc đều gắn mác là chuyên gia, kỹ sư, nhưng thực chất chỉ là lao động phổ thông.
Trả lời VOV, ông Nguyễn Thanh Hồng, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Bình Thuận cho hay, việc quản lý người lao động nước ngoài, đặc biệt là lao động Trung Quốc ở Bình Thuận rất khó khăn bởi thiếu nhiều chế tài.
Chính quyền huyện Tuy Phong chỉ quản lý về cư trú, an ninh trật tự, Sở LĐ-TB&XH chỉ kiểm tra về giấy phép lao động chứ không xử lý được các lao động Trung Quốc gắn mác kỹ sư.
Công ty Guangdong Electric Power Design Institute (nhà thầu GEDI) ở TP Thượng Hải (Trung Quốc) được Bộ trưởng Bộ Xây dựng cấp giấy phép nhận thầu thực hiện công việc tổng thầu EPC xây dựng Nhà máy nhiệt điện đốt than BOT Vĩnh Tân 1 vào ngày 2/7/2014. Dự án này được Bộ Kế hoạch và đầu tư cấp giấy chứng nhận đầu tư vào tháng 10/2013.
Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan lo ngại sự im lặng, làm ngơ, tiếp tay của cơ quan chức năng sẽ làm mất tính độc lập, chủ động của nền kinh tế Việt Nam...
"Để lao động Trung Quốc tràn lan mà không xử lý được thì phải xem xét lại chức năng nhiệm vụ của các cơ quan này. Có chuyện bao che, làm ngơ hay không?
Nếu chỉ cần nhìn vào mức độ nhập siêu của Việt Nam cũng có thể thấy mức độ kinh tế phụ thuộc vào Trung Quốc là rất nặng.
Hoài An (Tổng hợp)
