Trang Facebook của một nhóm mai mối cho đàn ông Hàn Quốc với các cô dâu nước ngoài. Ảnh: Facebook
Trở lại Việt Nam, Lien Dinh luôn hâm mộ văn hóa hàn Quốc. Những người đàn ông trong các bộ phim truyền hình Hàn Quốc mà cô xem rất bảnh bao, lãng mạn, giỏi giang và tôn trong phụ nữ trong cuộc sống. Vì vậy, cô đã chuyển đến Hàn Quốc để tìm kiếm một cuộc sống tốt hơn và tìm thấy người đàn ông đích thực của đời mình - một thợ điện hơn cô 10 tuổi. Nhưng, sau khi định cư ở Daegu, cô sớm nhận ra những trải nghiệm của mình về xã hội Hàn Quốc không hề giống với những gì trên ti vi.
"Thực tế khác xa với mong đợi của tôi", cô Dinh nói. "Đàn ông Hàn Quốc kết hôn với cô dâu ngoại quốc thường già và có cách hành xử tồi tệ, không giống như những anh chàng đẹp trai trong phim".
Mặc dù đã học tiếng Hàn nhưng Dinh sớm gặp rắc rối với bên nhà chồng và bị phân biệt đối xử. Ở Hàn Quốc, những cô dâu nhập cư, đặc biệt là người Việt Nam bị phân biệt đối xử rất tồi tệ. Cô thường xuyên bị cáo buộc là lợi dụng chồng.
"Nhiều người Hàn Quốc phớt lờ chúng tôi, nghĩ chúng tôi chỉ là người đến từ một nước nghèo. Có một quan niệm sai lầm phổ biến là người nhập cư sẽ chạy trốn khỏi cuộc hôn nhân và bỏ lại con cái một khi họ đã có được quyền công dân", Dinh nói.
Những trải nghiệm như của Dinh ngày càng trở nên phổ biến khi Hàn Quốc chuyển sang nhập cư để giải quyết vấn đề tỷ lệ sinh giảm. Từ lâu, Hàn Quốc đã là một trong những xã hội đồng nhất chủng tộc mạnh nhất thế giới.
Trong những năm gần đây, rất nhiều phụ nữ nước ngoài đến vùng nông thôn Hàn Quốc. Theo số liệu của chính phủ năm 2017, kết hôn với người nước ngoài tại vùng nông thôn chiếm tới gần 1/5 (tương đương 18,4%) trên tổng số các cuộc hôn nhân. Trong khi những phụ nữ này đến từ một loạt quốc gia như Trung Quốc, Campuchia, Philippines, Mông Cổ và Uzbekistan, người nhập cư Việt Nam chiếm gần 3/4 những cuộc hôn nhân như vậy.
Bộ phim truyền hình Hàn Quốc "Vì sao đưa anh tới". Các cô dâu nước ngoài thường thấy thực tế tại Hàn Quốc khác xa với phim ảnh. Ảnh tư liệu
Thay vì được hoan nghênh là một phần giải pháp cho xã hội già cỗi của Hàn Quốc, rất nhiều trong số 6.000 cô dâu Việt tại đây phải đối mặt với tình trạng lạm dụng cả về thể xác lẫn tinh thần, bị tẩy chay.
Những trường hợp gần đây đã khiến dư luận phản đối việc bóc lột các cô dâu này và làm nổi bật sự ủng hộ của chính phủ đối với việc mua cô dâu ở nông thôn.
Vào tháng 11, một người đàn ông 55 tuổi đã đâm chết người vợ Việt Nam 30 tuổi của mình và chôn xác tại tỉnh Bắc Jeolla. Hồi tháng 7, một đoạn video ghi lại cảnh cô dâu Việt bị chồng bạo hành ngay trước mặt con nhỏ cũng lan truyền trên mạng xã hội.
Để đối phó với những vụ việc này, Bộ Tư pháp Hàn Quốc tuyên bố sẽ thi hành luật mới cấm nam giới có tiền sử bạo hành trong nước, lạm dụng tình dụng tình dục, giết người, cướp của kết hôn với người nhập cư. Ngoài ra họ còn có kế hoạch ra mắt đường dây nóng cảnh sát đa ngôn ngữ để hỗ trợ cho vợ/chồng người nước ngoài.
Nhưng các chuyên gia nói rằng điều này là không đủ và các vấn đề còn vượt ra cả chuyện "mua cô dâu", đi sâu vào văn hóa phụ hệ của Hàn Quốc, thái độ của họ đối với người nhập cư và bạo lực về giới xảy ra ở khắp đất nước.
Mua một cô dâu hay sắp đặt một cuộc hôn nhân?
Trong vài thập kỷ qua, khi người Hàn Quốc chuyển tới những đô thị như Seoul, các vùng nông thôn và chính phủ đã phải vật lộn tìm cách để tái lập cộng đồng. Các chuyên gia nói rằng phụ nữ đặc biệt coi lối sống ở nông thôn là không hấp dẫn, dẫn tới mất cân bằng giới tính và làm tăng nhu cầu cô dâu nước ngoài.
Một giải pháp phổ biến cho đàn ông ở nông thôn là trả tiền cho một phụ nữ nước ngoài đến nhập cư vào Hàn Quốc thông qua người môi giới trong hoặc ngoài nước. Một cô dâu Việt Nam sẽ có phí khoảng 14,2 triệu won (hơn 230 triệu đồng).
Một người đàn ông Hàn Quốc chụp ảnh cưới cùng cô dâu Việt của mình tại công viên Đầm Sen ở TP.HCM. Ảnh: AP
Ông Shin Gi-wook, một giáo sư nghiên cứu Hàn Quốc, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Châu Á - Thái Bình Dương Walter H. Shorenstein tại DDH Stanford cho rằng đàn ông Hàn Quốc không coi việc kết hôn với cô dâu nước ngoài là "mua cô dâu". "Tôi nghĩ người Hàn Quốc sẽ coi đó là những cuộc hôn nhân được sắp đặt một nửa".
Tuy nhiên, có một thực tế rất phổ biến. Hơn 35 chính quyền địa phương tại các khu vực nông thôn cung cấp những khoản trợ cấp từ 3-5 triệu won cho những cuộc hôn nhân như thế này. Đôi khi chính quyền quy định các cặp đôi phải ở với nhau trong một khoảng thời gian tối thiểu hoặc sẽ phải trả lại tiền.
Theo tờ Korea Herald, quận Yangpyeong cung cấp cho nam giới địa phương tuổi từ 35-55 và đang làm việc trong lĩnh vực đánh bắt cá, nông nghiệp, lâm nghiệp số tiền tới 10 triệu won để kết hôn với cô dâu nước ngoài.
Tìm vợ online
Cách tìm vợ tùy thuộc vào những người đàn ông. Nhiều người tìm đến mạng xã hội hoặc cơ quan môi giới hôn nhân trực tuyến để tìm cô dâu. "Tôi 40 tuổi, chưa kết hôn và đang tìm kiếm một người không chơi đùa, một người muốn kết hôn nghiêm túc", một người đàn ông đăng lên nhóm Facebook có tên tạm dịch ra là "Bạn muốn tìm một người vợ Việt Nam?".
Trong một nhóm Facebook khác dành cho đàn ông Hàn Quốc, những cơ quan môi giới hôn nhân tại Hàn Quốc và Việt Nam thay mặt cho phụ nữ Việt đăng bài gồm tuổi, mô tả ngắn gọn và số báo danh lên đó. Hầu hết các cô gái đều sinh cuối những năm 1990 và đầu những năm 2000. Có một mô tả được ghi như sau: "Cô ấy đang học tiếng Hàn vì vậy cô ấy có thể chuyển tới Hàn Quốc rất sớm nếu bạn kết hôn. S-236 được giới thiệu rất nhiều".
Trang Facebook của nhóm giúp mai mối đàn ông Hàn Quốc với cô dâu Việt. Ảnh: SCMP
Một cơ quan môi giới hôn nhân tại Seoul cho biết các khách hàng đã trả tiền cọc 2 triệu won (gần 40 triệu đồng) trước khi bay tới Việt Nam trong chuyến đi kéo dài 6 ngày và hẹn hò với tối đa 20 phụ nữ Việt Nam. "Nếu bạn gặp người bạn thích, bạn có thể tổ chức lễ kết hôn và hoàn thành quy trình đăng ký hết hôn trong chuyến đi", người đại diện của cơ quan này cho biết. Các cô dâu sau đó sẽ trải qua khóa học tiếng kéo dài 3 tháng để chuẩn bị cho cuộc sống mới.
Mức phí đầy đủ là 12 triệu won, bao gồm của hồi môn cho gia đình người phụ nữ, quá trình từ kết hôn cho đến nhập cư mất khoảng 6 tháng. "Để một cô dâu Việt Nam nhận được visa kết hôn quốc tế, người đàn ông phải nói rõ nơi cư trú, không được có tiền sử về tấn công tình dục, có được mức lương hàng năm tối thiểu 18 triệu won".
Người đại diện cho biết nhiều phụ nữ Việt Nam đến với họ để tìm kiếm sự ổn định tài chính. "Đây là lý do lớn nhất để những người phụ nữ đến sống tại một vùng đất xa lạ, sống cùng một người không nói chung ngôn ngữ, không cùng văn hóa... Họ muốn sống ở một nơi có kinh tế ổn định hơn Việt Nam, và họ muốn con cái của họ được lớn lên tại một đất nước có hệ thống giáo dục triển vọng".
Một báo cáo năm 2017 của Bộ Gia đình, Bình đẳng và Giới của Hàn Quốc cho thấy đàn ông Hàn kết hôn với cô dâu Việt có độ tuổi trung bình là 43,5. Các cô dâu của họ có độ tuổi trung bình là 25,2. Khi những cô gái trẻ đến đây, nhiều người trong số họ nhận ra thực tế cuộc sống tại nước này không giống như những gì họ tưởng tượng.
"Phim truyền hình Hàn Quốc và K-pop đã truyền đạt cái nhìn về Hàn Quốc là tốt bụng và lịch thiệp hơn so với thực tế, đặc biệt là trong quan hệ nam nữ", John Lie, giáo sư xã hội học tại ĐH California, Berkeley nói.
Ông nói thêm trong khi những người nước ngoài da trắng tại Hàn Quốc nhận được nhiều đặc quyền thì phụ nữ Việt Nam và các nước Đông Nam Á khác lại bị ngược đãi, bởi họ bị coi là thấp kém.
Mặc dù chính phủ Hàn Quốc đang áp dụng nhiều Chính sách để đảm bảo cuộc sống cho người nước ngoài, đặc biệt là các cô dâu nhập cư tại đây nhưng bản chất xã hội đã có sự bất bình đẳng và cạnh tranh rất cao. Vì vậy, các cô gái trẻ Việt Nam đừng nuôi ảo tưởng sẽ tìm kiếm được một cuộc sống như trong phim Hàn khi kết hôn với nam giới nước này.