Cứ mỗi dịp Tết đến, trên bàn thờ người Việt thứ không thể thiếu chính là mâm ngũ quả, đây là nét văn hóa không chỉ mang không khí đón xuân mà còn có ý nghĩa tâm linh hết sức đặc biệt. Thông thường, vị trí đặt mâm ngũ quả thường là bàn thờ tổ tiên hoặc bàn tiếp khách.
Những loại trái cây được chọn để bày trong mâm ngũ quả thường là những trái cây tươi ngon nhất, đẹp nhất để thể hiện lòng thành kính của gia chủ. Ngoài ra, màu sắc và cách bài trí mâm ngũ quả sẽ thể hiện cho ước nguyện của mỗi nhà.
Tuy nhiên ngày nay, việc bày biện mâm ngũ quả đã mang nhiều ý nghĩa về mặt trang trí hơn chứ không đơn giản chỉ còn mang ý nghĩa tâm linh nữa. Chính vì vậy mọi người cũng dễ dàng trong việc lựa chọn trái cây để bài trí ngày Tết.
>> Xem thêm: 4 loại cây Phong thủy cho từng tuổi giúp cầu tài lộc năm Nhâm Dần 2022
Thông thường, mâm ngũ quả sẽ được trưng bày bằng 5 loại trái cây khác nhau, điều này đã được nhắc đến trong kinh Vu Lan Bồn với hình ảnh tượng trưng trái cây 5 màu. Còn đối với người Việt, con số 5 còn tượng trưng cho mong muốn được ngũ phúc lâm môn: Phú - Quý - Thọ - Khang - Ninh.
Phú: Giàu có, nhiều của cải
Quý: Phẩm chất sang trọng
Thọ: Sống lâu trăm tuổi
Khang: Có nhiều sức khỏe
Ninh: Cuộc sống bình an
Trong quan niệm của Phật giáo, 5 màu sắc trên mâm ngũ quả sẽ tượng trưng cho "ngũ thiện căn" là tín căn (lòng tin), tấn căn (ý chí kiên trì), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), huệ căn (sáng suốt). Vì vậy, các loại quả được chọn xếp vào mâm ngũ quả sẽ mang ý nghĩa riêng, như sau:
Quả bưởi và dưa hấu biểu tượng cho sự căng tròn, tươi mát, hứa hẹn năm mới đủ đầy, may mắn.
Trái hồng, quýt mang sắc đỏ cam rực rỡ, tượng trưng cho sự may mắn và thành đạt.
Trái lê có vị ngọt ngào, ngụ ý cho việc gì cũng suôn sẻ, thuận lợi.
Trái lựu chứa nhiều hạt với mong muốn con cháu nhiều, vui nhà vui cửa.
Trái đào nhằm thể hiện sự thăng tiến.
Mai nhằm ngụ ý con gái phải có chồng, hạnh phúc.
Trái táo đỏ mang ý nghĩa phú quý.
Thanh long ngụ ý rồng mây gặp hội.
Quả trứng gà có hình trái đào tiên thể hiện lộc trời ban xuống.
Dừa có âm tương tự như là "vừa" trong tiếng miền Nam, có nghĩa không thiếu.
Sung thể hiện mong muốn sung túc trong mọi mặt như sức khỏe, công việc, tình yêu...
Đu đủ mang đến sự đầy đủ, phồn thịnh.
Xoài có âm na ná như là "xài" nếu đọc theo kiểu miền Tây, cầu mong cả năm tiêu xài không thiếu thốn.
Tùy theo mong muốn, gia chủ có thể chọn loại trái cây phù hợp để trang trí trong mâm ngũ quả ngày Tết. Lưu ý, bài viết chỉ mang tính chất chiêm nghiệm!