Trong tuần qua, phần lớn châu Âu và Mỹ trở thành một căn bếp khổng lồ khi các đợt nắng nóng ảnh hưởng tới hàng triệu người trên thế giới. Nhưng trong khi hầu hết người Mỹ đều trải qua nắng nóng dễ dàng thì nhiều người châu Âu đang mắc kẹt trong căn bếp ẩn dụ mà không có máy lạnh.
Điều hòa không phải là thứ tốt nhất cho hành tinh này và điều quan trọng là phải quan tâm sự ảnh hưởng của chúng đến biến đổi khí hậu về lâu dài, tuy nhiên, người châu Âu có lẽ cần quan tâm đến chính mình trong thời gian ngắn hạn.
Ở Mỹ, nếu trời nắng nóng khó chịu ở, mọi người có nhiều lựa chọn ngoài việc đi biển. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ, 88% nhà ở Mỹ có điều hòa nhiệt độ , vì vậy ở nhà thường là một lựa chọn. Nếu bạn không có điều hòa trong nhà hoặc muốn ra ngoài, bạn có thể đến các nhà hàng, cửa hàng, trung tâm thương mại, thư viện, viện bảo tàng và nhiều tòa nhà khác để tránh nóng.
Nhưng câu chuyện ở châu Âu rất khác. Gần đây, tờ Washington Post cho biết chỉ có 20% ngôi nhà ở châu Âu có điều hòa nhiệt độ và rất hiếm khi tìm thấy nó trong trường học hoặc văn phòng. Trong các bảo tàng, người ta chỉ dùng máy hút ẩm và vài chiếc quạt để bảo vệ những tác phẩm nghệ thuật.
Có nhiều lý do giải thích cho việc thiếu điều hòa nhiệt độ ở châu Âu. Chi phí điện tại đây rất cao. Dù có thu nhập tương đương nhưng giá điện tại Đức và Đan Mạch cao hơn gấp đôi so với ở Mỹ. Thu nhập trung bình giữa Mỹ và các khu vực của châu Âu tương đương nhau, nhưng vẫn có những vùng lương thấp hơn nhiều so với ở Mỹ, khiến điều hòa trở thành thứ xa xỉ. Ý thức về khí hậu khiến nhiều người châu Âu không chào đón điều hòa. Những khác biệt văn hóa khác cũng có thể đóng một vai trò nào đó.
Nhưng có lẽ lý do quan trọng nhất là sự khác biệt về khí hậu. Châu Âu nằm xa hơn về phía bắc so với phần lớn lục địa Hoa Kỳ, nên thời tiết mát mẻ hơn. Ví dụ, nhiệt độ ở Đức hiếm khi đạt đến ngưỡng 26C khiến trường học và doanh nghiệp đóng cửa (gọi là ngày "hitzefrei"), và nhiệt độ ban đêm trên 20C được gọi là "tropennacht" hay "đêm nhiệt đới".
Khi nhiệt độ trung bình thấp hơn, người ta ít cần đến điều hòa. Hầu hết các tòa nhà không có máy điều hòa nhiệt độ nếu nó không được sử dụng nhiều. Mức nhiệt cao trung bình trong tháng 7 ở London là 23C , mát hơn 10 độ so với mức cao trung bình trong tháng 7 ở New York .
Nhưng với nhiệt độ tăng trên toàn cầu do biến đổi khí hậu, điều đó đang bắt đầu thay đổi. Với đợt nắng nóng như hiện nay, London nóng hơn mức trung bình gần 1C. Ở Anh, nhiệt độ chỉ cao dự kiến vài thế kỷ một lần, nhưng với lượng khí thải carbon không suy giảm, quốc gia này có thể trải qua nhiệt độ đó vài năm một lần. Và vấn đề này càng trở nên tồi tệ hơn khi thiếu máy lạnh.
Tại Mỹ, trung bình hàng năm có khoảng 702 người chết vì nhiệt độ cao. Từ năm 1900-2016, đợt nắng nóng chết người nhất ở Mỹ đã cướp đi sinh mạng của 1.260 người vào năm 1980. Đợt nắng nóng hiện tại đã khiến hơn 2.000 người ở Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha thiệt mạng và làm một số hoạt động bệnh viện thông thường ở Anh tạm dừng. Năm 2003, 70.000 người châu Âu chết vì các nguyên nhân liên quan đến nắng nóng. Một nghiên cứu của Hiệp hội Kinh tế Hoa Kỳ cho thấy các trường học nóng hơn có tương quan với điểm kiểm tra thấp hơn . Và nắng nóng khắc nghiệt thường có tác động lớn hơn đến những người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội của chúng ta.
Giữ cho mọi thứ mát mẻ không chỉ là vấn đề thoải mái mà còn là vấn đề về năng suất và sức khỏe cộng đồng.
Thế giới cần cơ sở hạ tầng để đối phó với nhiệt độ cao hơn, và điều hòa là một phần của cơ sở hạ tầng đó. Đó không phải là cách duy nhất để đối phó với cái nóng và không phải lúc nào cũng là cách tốt nhất, nhưng sử dụng điều hòa để các tòa nhà hiện có thích ứng với khí hậu thay đổi sẽ thực tế hơn là phá bỏ và xây dựng lại toàn bộ khu dân cư có thiết kế thân thiện với môi trường hơn.
(Theo NBC News)
>> Xem thêm: Loạt ảnh châu Âu rực lửa, bốc khói giữa nắng nóng như hỏa ngục